twitter share facebook share ۱۳۹۴ مرداد ۳۰ 1618

تلاش برای ارتقای فکر و اندیشه ی مردم، مبارزه با جمود فکری و پاره کردن زنجیرهایی که بر دست و پای انها خورده و مانع از هرگونه رشد و پیشرفتی شده، نتیجه ای جز اصلاح کاستی های دولت و شکوفایی جامعه نخواهد داشت. تا به حال دیده نشده است که در کشوری اهمیت دادن به رشد فکری مردم و تلاش در راستای دستیابی به این هدف، آثار سوء بدنبال داشته باشد. اندیشه ی پویا و مترقی انسان را از ضعف و عقب ماندگی رهانده و به تبع آن از فروپاشی دولت جلوگیری می نماید.

هدایت، تقوا، اخلاق نیک، و کمک به هم نوع ویژگی هایی است که انسان را از لغزش و خطا مصون نگاه داشته و موجبات وصول به یک زندگی سعادت مندانه را، که آرزوی تک تک انسان ها است فراهم می کند. این صفات پسندیده نتیجه ی رشد فکری، دانش و اندیشه ای پویاست که موجب می گردد، انسان اسیر وسوسه ها و زیبایی های فریبنده ی دنیا نگردد.

چه چیز سد راه پیشرفت انسان است؟

 انسان ذاتا موجودی برتری جو است و این حس برتری جویی، همواره او را برای دستیابی به زندگی بهتر تشویق و ترغیب می کند. اما در این راه با موانع و مشکلاتی روبروست ،که برای گذر از انها نیاز به رشد فکری دارد. اغلب موانع موجود در مسیر وصول انسان به زندگی بهتر، نه مشکلات و کاستی های فردی، بلکه اجتماعی بوده و نشأت گرفته از یک جامعه ی واپس گراست؛ چراکه جمود فکری و همگام نبودن فرد با پیشرفت های روز دنیا، معلول کم توجهی دولت و نهادهای اجتماعی به گسترش دانش و فرهنگی مترقی می باشد.

 پیشرفت جامعه نیازمند رشد و پیشرفت اعضای آن است، امری که جز با گسترش فرهنگ و اندیشه ای متعالی و پویا محقق نمی گردد؛ انجام این مهم برعهده ی دولت و سازمانهای دولتیِ مربوطه ، نهاد هایی که عهده دار هدایت اخلاقی و فکری جامعه هستند و انجمن های خیریه می باشد. این ارگان ها با سازماندهی و برنامه ریزی صحیح، قادر خواهند بود سطح فکر و اندیشه ی مردم را بالابرده و فرهنگی مترقی را در جامعه نهادینه کنند. پیامبر صل الله علیه و اله میفرمایند: «أما الرشد فيتشعب منه السداد والهدى والبر والتقوى والمنالة والقصد والاقتصاد والصواب والكرم والمعرفة بدين الله، فهذا ما أصاب العاقل بالرشد فطوبى لمن أقام به منهاج الطريق؛ فرهنگ و اندیشه ی پویا زمینه ساز صفاتی همچون درستکاری، هدایت، نیکی، تقوی، میانه روی، شایستگی، بخشندگی و شناخت دین خدا است . این ویژگی ها را انسان عاقل با فکری مترقی و روشن بدست می آورد؛ خوشابحال کسی که راه خود را بدان شیوه به پا کند.»

بنابراین همانگونه که پیامبر اکرم نیز به این موضوع اشاره دارد، ایجاد ارزشهای والا در جامعه، پیامد رشد فکری و فرهنگی افراد است و هرچه نهاد های اجتماعی راههای دستیابی به فرهنگ متعالی را هموارتر سازند، حرکت انسان به سمت پیشرفت و ایجاد تغییرات مثبت در فکر و اندیشه ی وی نیز تسریع خواهد شد.

عوامل زمینه ساز رشد فکری و فرهنگی چیست؟

این سوال مطرح است که برای پیشرفت و دستیابی به یک زندگی بهتر، چگونه می توان موجبات رشد فکری و فرهنگی فرد را فراهم نمود؟ گام اول ایجاد انگیزه و تمایل برای تغییر در افراد جامعه می باشد. یکی از عوامل تشویق کننده، مشاهده ی افراد موفق و آشنایی با مسیری است که آنان را به رشد و شکوفایی رسانده است؛ چرا که انسان با مشاهده ی پیشرفت دیگران، به سعی و تلاش بیشتر برای رسیدن به جایگاهی همانند آنان ترغیب می گردد.

گام دوم برای نیل به این هدف برنامه ریزی ، اجرا و مشارکت دولتی و مردمی است؛ به عنوان مثال لازم است که دولت سازمانهای فرهنگی و تربیتی خود را برای تحقق این هدف بسیج نموده و تشکلهای اجتماعی و مردمی را برای اگاهی بخشی به مردم وارد عمل نماید. این تلاش همگانی، نیاز فطری افراد را برای تغییر و حرکت به سوی پبشرفت بیدار نموده وموجبات ارتقای فرهنگ و تمدن جامعه را فراهم خواهد نمود. در چنین جامعه ای است که کرامت انسانی پاس داشته خواهدشد و مردمان، با تغییرات مثبتی که در افکار و اندیشه های خود ایجاد نموده اند، به ازادی خواهند رسید.

در پایان شایسته است این فرمایش پیامبر اسلام (صل الله علی و آله) مورد اشاره قرار گیرد که فرمود: «طوبی لمن اقام به مناهج الطریق» ؛ رشد فکری نه تنها فرد که، جامعه و حکومت را به پیروزی می رساند.

نظر شما