بسم الله الرحمن الرحيم

 

نقش زیارت اربعین در ساختارهای اجتماعی و چالشهای پیش رو

 

قال الإمام الصادق (عليه السلام): «ان الرجل ليخرج الى قبر الحسين (عليه السلام) فله إذا خرج من اهله بأول خطوة مغفرة ذنوبه، ثم لم يزل يقدس بكل خطوة حتى يأتيه، فإذا اتاه ناجاه الله تعالى فقال: عبدي سلني اعطك، ادعني اجبك، اطلب مني اعطك، سلني حاجة اقضها لك، وقال أبو عبد الله (عليه السلام): وحق على الله ان يعطي ما بذل». (كامل الزيارات)

امام صادق علیه السلام می فرماید: هرگاه شخصی برای زیارت امام حسین علیه السلام از منزل خویش خارج شود به ازای هر قدمی که بر می دارد مغفرتی برای  گناهان وی نوشته می شود و همچنان بر پاکی وی افزوده می شود تا بدان جا برسد. آنگاه خداوند متعال با او نجوا کرده می فرماید: ای بنده من از من بخواه تا بر آورده سازم ، دعا کن تا اجابت کنم ، حاجات خود را طلب کن تا به تو بدهم. امام صادق علیه السلام در ادامه فرمودند: و بر خداوند است که هر آنچه هست به وی بدهد .

هر ساله میلیونها نفر از پیروان و دوستداران اهل بیت علیهم السلام از داخل و خارج عراق عازم زیارت عتبات می شوند؛ کربلا، نجف، کاظمین، سامرا و دیگر مناطقی که یادگاری از اهل بیت علیهم السلام در آن  مدفون می باشد.

زیارت این اماکن به نمادی از هویت مذهب تشیع تبدیل شده و عقاید، فرهنگ و وضعیت سیاسی و اجتماعی شیعیان را نشان می دهد.

از زمان حیات امام زین العابدین علیه السلام به بعد، امامان همواره شیعیان را ترغیب به زیارت قبر امام حسین علیه السلام می کردند؛ فراخوانی که علاوه بر بعد دینی، در درون خود، مسایل فکری و سیاسی آشکاری در بر داشت.

زیارت امام حسین علیه السلام عنوانی شد برای ولایت اهل بیت و اثبات حقانیت آنها و کربلا نشان مخالفت با رفتار و منش امویان و هر حاکمی که از سیره و روش انها پیروی می کند و دیگر دشمنان اهل بیت علیهم السلام؛ دشمنانی که با اندیشه های سیاسی متفاوت در راس حکومتهای ساختگی و نامشروع قرار گرفته اند.

مهمترین عملکرد زیارت اربعین از آغاز تا به امروز، ایجاد و حفظ ارتباطی پایدار میان امام حسین علیه السلام و شیعیان است و در آینده نیز چنین تاثیری خواهد داشت.

زیارت اربعین نقشی اساسی در برانگیختن توده های مردم به سوی اهداف والای انسانی ایفا میکند، همان اهدافی که امام حسین علیه السلام برای تحقق بخشیدن به انها قیام نمود؛ همچون ایمان، ازادی، عدالت، انسانیت و ... بر همین اساس، این زیارت بایستی بستری برای فرهنگ سازی باشد تا از عواطف جوشان مردم در جهت بالا بردن سطح معرفتی آنان نسبت به این اصول بهره برد. حال سوال اینجاست که اصناف و گروههای اجتماعی مختلف هرکدام چه نقش و مسئولیتی در این زمینه دارند؟

نقش و مسئولیت حوزه های علمیه:

1. حفظ استقلال حوزه های علمیه؛ زیرا این نهاد، به مثابه الگویی است که شیعیان در مقابله با استبداد و مبارزه برای آزادی، تکثر گرائی، برخورداری از حقوق شهروندی و دفاع از مظلومان بدان تمسک می کنند .

2. نقش حوزه های علمیه در ایجاد و تداوم وحدت و همبستگی اجتماعی از طریق ایجاد ارتباط بین اقشار مختلف جامعه و ایجاد و ترویج زمینه های گفتگو و مشورت بین مردم و مؤسسات وابسته به این نهاد.

3. نقش حوزه های علمیه در ترغیب مردم برای تاسیس سازمانها و مؤسساتی که به نوعی می توانند عملکرد شیعیان را در مسیر یک رفتار اجتماعی منسجم سازمان دهی کنند؛ رفتاری منسجم در برابر بحرانهای سیاسی و تروریستی، که ایجاد نهادهای حقوقی و گروه های فشار از مهمترین مؤلفه ها برای رسیدن به این هدف می باشد.

نقش و مسئولیت سازمانهای مدنی  

1. بهره گیری از این مناسبت برای سرکشی به هیأتهای مختلف و تشویق و ترغیب اعضا برای انجام فعالیتهای داوطلبانه در مناطقی که زندگی می کنند و ایجاد یک بستر فرهنگی برای تداوم بخشیدن به این همدلی و فعالیتهای گروهی در طول سال.

2. گام برداشتن در جهت آگاه سازی تجمعهای بزرگ شیعیان نسبت به مشکلات و چالشهای پیش رو تا عملکردی یکسان و همسو با اهداف و مبانی قیام امام حسین علیه السلام داشته باشند.

3. تهیه طوماری در برگیرنده یک جریان فعلی ( خواه حقوقی ، سیاسی و یا اجتماعی باشد ) و تشویق مردم برای جلب مشارکت از طریق امضای آن تا بوسیله امضاهای جمع آوری شده بتوان به عنوان یک اهرم فشار در برابر قشر حاکم استفاده کرد. این طومارها که درخواستی مردمی است، آنان را در زمینه مطرح کردن خواسته های خود برای رفع دیگر مشکلات در طول سال تشویق می کند.

4. ایجاد مراکزی برای پژوهش و بررسی پدیده های اجتماعی خاص نشأت گرفته از زیارت اربعین تا از این پدیده ها در جهت اهداف قیام امام حسین علیه السلام بهره بریم و اجتماعی پویا و پاسخ گو در برابر چالشهای نوین بوجود آوریم.

نقش و مسئولیت رسانه های شیعی 

1. ایجاد تنوع در برنامه های زیارت اربعین که از شبکه های ماهواره ای شیعه پخش می شوند و ایجاد یک ارتباط میان تاریخ سرشار از عزت و ازادگی شیعه با حال و آینده شیعیان.

2. دوری جستن از سخنانی که سبب ناراحتی و تحریک دیگران می شود و در عوض از سخنان مسالمت آمیز و دوستانه استفاده کنیم.

3. تهیه ی مصاحبه و برنامه ها ی مستند به بیش از یک زبان و استفاده از واژه های پرکاربرد و متناسب با فرهنگ مردمی آن مناطق؛ این روش باز کردن دریچه ای است برای گفتگوی زنده و پویا با فرقه های مختلف تا همگان هر چه بیشتر با مذهب و اصول اهل بیت علیهم السلام آشنا شوند.

4. ایجاد یک همسان سازی میان مؤسسات فکری و رسانه ای برای ساخت یک رسانه جهانی قوی و حرفه ای.

نقش و مسئولیت جوانان

1. تشویق جوانان به انجام فعالیتهای فرهنگی در دانشگاه ها، دانشکده ها و دیگر تجمعات دانشجویی با روشهایی همچون برگزاری نمایشگاه های کتاب، تئاتر، سروده ها، نمایشگاه های هنری، ایجاد خبرگزاریهای سیار و انتشار مسیجهای اطلاع رسانی برای آگاهی هرچه بیشتر از اهداف و اصولی که امام حسین علیه السلام برای آنها به شهادت رسیدند.

 2. استفاده از شبکه های اجتماعی و دیگر امکانات فضاهای مجازی برای انتقال این شور جوانی و انتشار عقاید و موازین اخلاقی.

3. تشویق به انجام کارهای داوطلبانه و همیاری همنوعان خود، تا روحیه ی ایثار و مساعدت شکل گیرد به ویژه در زمینه خدمت به زائران امام حسین علیه السلام و کمک به بسیج مردمی که امروزه در برابر داعش و دیگر فرقه های تروریستی به نبرد برخواسته اند.

4. برگزاری کنفرانسها و سمینارها برای جوانان تا این قشر برای گفتگو در باره مشکلات موجود به صحنه امده و جنبشی همه جانبه در جهت ایجاد، رشد و شکوفایی بوجود آید. به جاست که این تجمعات با مشارکت و همیاری حوزه های علمیه، نهادهای اجتماعی و موسسات مدنی برگزار شود.

قال الامام موسى بن جعفر عليه السلام: أدنى ما يُثاب به زائر الحسين عليه السلام بشطّ الفُرات إذا عَرَفَ بحقّه وحُرمَتِه ووِلايتِه أن يُغْفَرَ له ما تَقَدّم من ذَنْبِه وما تأخّر». (كامل الزيارات)

 و همچنانکه امام موسی کاظم علیه السلام می فرمایند: «کمترین پاداش زائری که به زیارت امام حسین علیه السلام می رود در حالی که نسبت به حق امام، حریم و ولایت ایشان معرفت داشته باشد ان است که خداوند گناهان اول و آخر او را می بخشد.»

..............................................

بنیاد جهانی ایت الله العظمی شیرازی

http://shrsc.com

[email protected]

[email protected]

واتساب: 009647902409092

نظر شما