تشدید جنگ روانی

درحالی که تمام توجه ها به عملیات احتمالی سپاه پاسداران علیه اسرائیل در واکنش به ترور هنیه در تهران است، بازوی کلیدی سپاه –دستگاه جنگ روانی آن- نادیده گرفته می شود

در دو هفته گذشته، گزارش های متعددی در رسانه های غربی منتشر شد مبنی بر اینکه ترور هنیه نتیجه مستقیم نفوذ موساد در بالاترین سطوح دستگاه امنیتی و اطلاعاتی سپاه بود؛ ولی سپاه در رد این گزارش ها بسیار سریع و قاطعانه عمل کرد و ادعا نمود که ترور در نتیجه پرتابه ای بوده که از خارج از محوطه حفاظت شده، شلیک شده است

سرعت تکذیب سپاه و تلاشی که برای بی اعتبار کردن گزارش رسانه های غربی کرد، نسبتا موفقیت آمیز بود. این تلاش کار یک فرمانده جدید در شاخه روانی و تبلیغاتی سپاه بود؛ فرمانده ای که به تازگی در مقام خود منصوب شده بود

سوم تیر ماه محمدعلی نائینی یکی از برجسته ترین کارشناسان جنگ روانی و جنگ نرم سپاه، به عنوان سخنگو و معاون جدید روابط عمومی سپاه منصوب شد. انتصاب نائینی، نه توسط فرمانده کل سپاه، که به دستور عبدالله حاجی صادقی نماینده ولی فقیه در سپاه صورت می گرفت. سلف وی رمضان شریف بود که بیش از 18 سال این سمت را برعهده داشت. انتصاب نائینی تغییر رویکرد سپاه را در این حوزه نشان می دهد و گویای این است که دفتر رهبری درحال اماده شدن برای تشدید عملیات جنگ روانی است

اما برای اینکه بتوانیم به درستی اهمیت نقش نائینی را درک کنیم، باید به بررسی جایگاه او در زنجیره فرماندهی سپاه بپردازیم. درحالی که طبق اساسنامه سپاه، معاونت روابط عمومی رسما زیر نظر فرمانده کل سپاه فعالیت می کند، در عمل این منصب زیر نظر دفتر رهبری است. آقای خامنه ای با آگاهی از اهمیت تبلیغات و جنگ روانی، از سال 1989 این معاونت و معاونت سیاسی را مستقیما تحت کنترل دارد. از آن زمان معاونت روابط عمومی زیر مجموعه شاخه سیاسی سپاه قرار گرفته و توسط نماینده ولی فقیه در سپاه -آقای صادقی که یک روحانی فوق محافظه کار است- رهبری می شود. این امر به آقای خامنه ای و دفترش کنترل کامل بر عملیات تبلیغاتی و جنگ نرم را می دهد

از دیدگاه برخی، ممکن است نقش معاونت روابط عمومی چندان مهم به نظر نرسد ولی بررسی دقیق تر مسئولیت های این نقش، نشان می دهد که این منصب بسیار مهمتر از چیزی است که به نظر می رسد. کلیه ارتباطات رسمی و نشریات خارجی سپاه تحت کنترل این معاونت است؛ همچنین مسئولیت هماهنگی با کلیه سازمان های فرهنگی، تبلیغاتی و رسانه ای ایران از جمله تلویزیون و رادیو و دیگر خبرگزاری ها را برعهده دارد. این رسانه ها همواره باید بر آمادگی همه جانبه سپاه و بسیج برای مقابله با تهدیدات و تجاوز قدرت های خارجی، تأکید کنند و روحیه فداکاری، شجاعت، خدمت و دفاع از ارزش ها و آرمان های نظام، انقلاب و میهن اسلامی را تبلیغ نمایند

این معاونت همچنین مسئول استراتژی عملیات روانی، شناختی و تبلیغاتی در جهت تضعیف، بی اعتبار کردن و حمله به دشمنان داخلی و خارجی جمهوری اسلامی است. این هدف با هدایت و شکل دهی به گزارش های خبرگزاری های وابسته به سپاه مانند تسنیم، فارس و جوان انجام می شود

شکست های اطلاعاتی متعدد و شرمساری های چند سال گذشته، به وضوح این اهداف را تضعیف نموده است و دقیقا به همین دلیل است که دفتر رهبری اقدام به تغییر پرسنل روابط عمومی سپاه کرده است. شریف معاون سابق روابط عمومی، نه استراتژیست بود و نه متخصص جنگ روانی؛ این دقیقا مشکلی بود که رهبری قصد داشت از طریق انتصاب نائینی آن را برطرف کند

نائینی یکی از پایه گذاران دکترین جنگ نرم، جنگ روانی و جنگ شناختی سپاه است. او بیش از 40 سال سابقه کار در این زمینه ها را دارد و پست های مهم متعددی داشته است که از جمله آن معاونت فرهنگی سپاه و معاونت فرهنگی و اجتماعی بسیج می باشد (دو سمت مهم که مسئولیت نظارت بر فعالیت های تبلیغاتی و جنگ نرم را بر عهده دارد). وی همچنین در کمیسیون های مختلفی که استراتژی عملیات تبلیغاتی و جنگ شناختی علیه دشمنان خارجی و ناراضیان داخلی را طرح ریزی می کنند، عضو بوده است. از جمله این کمیسیون ها، کمیسیون عملیات روانی و امور اجتماعی فرماندهی نیروی پلیس و شورای سیاست گذاری تبلیغات دفاعی است. نائینی همچنین از استراتژیست های ارشد بازوی تبلیغاتی و رسانه ای سپاه بوده و ریاست هیأت مدیره روزنامه جوان و بخشی از شورای سیاست گذاری فارس و تسنیم را برعهده داشته است. دو کتاب منتشر شده توسط نائینی «اصول جنگ نرم» و «تبلیغات و عملیات روانی» متون اصلی در شکل دهی به دکترین سپاه بوده اند

تزریق خون جدید به رگ های سپاه از طریق انتصاب نائینی، تصمیمی بود که با افزایش چالش ها و تهدیدات خارجی و داخلی علیه نظام و سپاه پاسداران انجام شد. این چالش ها شامل لطمه خوردن به اعتبار و وجهه سپاه در پی نقش آن در فرونشاندن اعتراضات 2022، شناسایی سپاه به عنوان یک سازمان تروریستی توسط برخی از کشورهای غربی، تحقیرهای پی در پی سپاه، تشدید تنش های منطقه و افزایش احساسات ضد نظام در ایران می شد، که سبب شد نظام تصمیم به تشدید جنگ روانی بگیرد

نائینی هدایت افکار عمومی را یکی از مؤلفه های اصلی قدرت می داند. واکنش سریع سپاه به انتشار گزارش هایی مبنی بر نفوذ بیگانگان در داخل سپاه در ماجرای ترور هنیه و تلاش برای جا انداختن روایت خود، نشان دهنده رویکرد جدید سپاه در جنگ تبلیغاتی و شناختی در دوران معاونت نائینی است. هدف او بهبود شهرت و اعتبار سپاه به عنوان یک نیروی مسلح اسلامگرای مؤثر و وفادار به رهبری است. درحال حاضر که سپاه و نیروهای نیابتی ایران برای حمله به اسرائیل آماده می شوند، نائینی درصدد است که همزمان جنگی روانی علیه اسرائیل و غرب براه بیندازد و ترس از حمله را از خود حمله بدتر کند

منبع: نیولاینز

مترجم: فاطمه رادمهر