در کتاب شریف نهج البلاغه آمده است:
«لِلْمُوْمِنِ ثَلاثُ ساعات فَساعَهٌ یُناجِی فِیها رَبَّهُ وَ ساعَهٌ یَرُمُّ مَعاشَهُ وَ ساعَهٌ یُخَلِّی بَیْنَ نَفْسِهِ وَ بَیْنَ لَذَّتِها فِیما یَحِلُّ وَ یَجْمُل؛ مؤمن در برنامه های زندگی سه زمان مشخص دارد:زمانی که در نیایش با پروردگارش می گذرد، زمانی را که باکارکردن برای ترمیم زندگی خویش می کوشد و زمانی که نفس را با لذاتی که مشروع و زیباست تنها و آزاد می گذارد».
حدیثى نیز به همین مضمون از رسول خدا رسیده و در ادامه آمده است: «فَاِنَّ هذِهِ السّاعَهَ عَوْنٌ لِتِلْکَ السّاعاتِ وَ اسْتِجامٌ لِلْقُلُوب؛ چرا که این ساعت تفریح و سرگمى کمکى است براى ساعت هاى سایر برنامه ها و آرامش و آسایشى است براى قلب ها».
تجربه نیز نشان داده اگر انسان به کار یکنواخت ادامه دهد، بازده و راندمان کار او بر اثر کمبود نشاط تدریجاً پایین مى آید، و اما به عکس، پس از چند ساعت تفریح و سرگرمى سالم، آن چنان نشاط کار در او ایجاد مى شود، که کمیت و کیفیت کار، هر دو فزونى پیدا مى کند، و به همین دلیل ساعاتى که صرف تفریح و سرگرمى مى شود کمک به ساعت کار است.
در اسلام تا آنجا به مساله تفریح سالم اهمیت داده شده است، که یک سلسله مسابقات، حتى با شرط بندى مجاز شمرده شده و تاریخ مى گوید قسمتى از این مسابقات در حضور شخص پیامبر و با داورى و نظارت او انجام مى گرفته است. حتى ایشان گاه شتر مخصوص خود را براى مسابقه سوارى در اختیار یاران مى گذاشت.
در روایتى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم: «اَنَّ النَّبِیَّ اَجْرَى الاِبِلَ مُقْبِلَهً مِنْ تَبُوکَ فَسَبَقَتِ الْعَضْباءُ وَ عَلَیْها اُسامَهُ، فَجَعَلَ النّاسُ یَقُولُونَ سَبَقَ رَسُولُ اللّهِ وَ رَسُولُ اللّهِ یَقُولُ سَبَقَ اُسامَهُ؛ هنگامى که پیامبر از تبوک بر مى گشت، میان یاران خود مسابقه سوارى بر قرار ساخت، اسامه که بر شتر معروف پیامبربه نام عضباء سوار بود از همه پیشى گرفت، مردم به خاطر این که شتر از آن پیامبربود، صدا زدند رسول اللّه پیشى گرفت، اما پیامبر صدا زد: اسامه سبقت گرفت و برنده شد» [اشاره به این که سوار کار مهم است نه مرکب، و چه بسا مرکب راهوارى که به دست افراد ناشى بیفتد و کارى از آن ساخته نیست].
پس تفریح مشروع، یکی از نیازهای طبیعی بشر است و یک نظام اجتماعی باید برای ارضای این خواسته طبیعی فکری بکند. یک جوان برای آنکه بتواند بیش از پیش برای جامعه و کشور خود مثمرثمر واقع شود؛ نیازمند شادابی و نشاط و همراهی جامعه است، تا بتواند هم زندگی سالم و موفقی داشته باشد و هم برای داشتن جامعه ای سالم نقش آفرینی کند
در حالیکه آموزه های اسلام این چنین بر لزوم تفریحات سالم و تأثیر مثبت شادی بر سلامت روح و جسم انسان تأکید دارد، متولیان امر فرهنگ در کشور این نیاز جوانان را نادیده می گیرند و تنها به برخوردهای سلبی با هر گونه رفتار هنجار شکنانه در این راستا اکتفا می کنند، بدون اینکه جایگزینی برای محدودیت های وضع شده ارائه دهند.
روز سه شنبه گروهي از متولدين دهه هشتاد خورشيدي در چند گروه مجازي از جمله در شبكه‌هاي تلگرام و اينستاگرام با هم قرار گذاشتند تا دورهمي اي در مجتمع كوروش برگزار كنند و به قول خودشان جشني بگيرند براي پايان امتحانات خرداد ماه.
حوالي ساعت 5 بعد از ظهر روز سه شنبه 18 خرداد بود كه رفته رفته تعداد نوجوانان دختر و پسر در مجتمع كوروش قابل توجه شد. دختران و پسراني كه سن شان كمتر از 18 سال بود و شاد و خوشحال و طبق قرار قبلي، در مجتمع كوروش حضور يافته بودند. هنوز دقايق زيادي از حضور اين دختران و پسران نگذشته بود كه ازدحام جمعيت، آنها را به سمت بيرون از مجتمع و معابر اطراف كشاند تا خود‌به‌خود مورد توجه ساير مردم و عابران قرار گيرند.
تجمع دختران و پسران را با چشم مي شد گسترده تخمين زد و برخي سايت ها و كانال هاي خبري نيز تعدادشان را بيش از دو هزار نفر اعلام كردند. نوجوانان با هم مي گفتند و مي خنديدند و كاري هم به كار كسي نداشته اند. هر از‌گاهي صداي دست و سوت مي آمد تا اينكه نيروهاي پليس با توجه به گستردگي حضور دهه هفتادي و هشتادي ها و ازدحام و ترافيكي كه در محل ايجاد شده بود، وارد عمل شده و آنها را متفرق كردند...
دختر و پسرهای نوجوان تهرانی اما چرا به «میتینگ»های خودجوش رفتند و می‌خواستند آنجا چه کار کنند؟ این سوالی است که «ناصر»، یکی از شرکت کنندگان در این تجمع جواب درستی برای آن ندارد: «همین جوری آخر امتحانامون بود، می‌خواستیم حال و هوامون عوض شه. قرار نبود کار خاصی بکنیم، رفتیم اونجا و فقط با دوستامون راه رفتیم» .
«محیا» یکی از دخترانی که در این «میتینگ» شرکت کرده نیز می‌گوید که فقط برای عوض کردن حال و هوایش به این دعوت جواب مثبت داده و این نخستین‌بار نیست که به گردهمایی‌های کسانی می‌رود که بیشترشان را نمی‌شناسد
همزمان با ميتينگ کوروش کمپين مشابهي نيز خبرساز شد. آب بازي در کرج که با مداخله ماموران پليس به هم خورد و يک نفر به اتهام دادن فراخوان براي اين آب بازي دستگير شد.
اين اتفاقات، اگرچه به ظاهر ساده و شايد عادي تلقي شود، اما مي تواند هشداري براي دستگاه‌هاي مسئول و متوليان امور نوجوانان و جوانان باشد كه بي برنامگي آنها در پاسخ به نيازهاي حداقلي، مي تواند عاملي براي وقوع اتفاقاتي چون تجمع كوروش باشد.
«امان ا... قرايي مقدم» جامعه شناس در اين باره مي گويد: تجمع مجتمع كوروش نتيجه ندانم كاري و برخوردهاي نامناسب مسئولان و توجه نكردن به نيازهاي مشروع و منطقي و عقلاني جوانان و نوجوانان است. جوانان يا نوجوانان به بلوغ رسيده نياز به شادي و نشاط و تجربه باهم بودن دارند. آنها مي خواهند حس تعلق اجتماعي خود را ارائه كنند؛ خودي در جامعه نشان دهند و خود را مطرح كنند. اما وقتي جوانان در جامعه امكان مطرح شدن را ندارند و در هيچ جا نمي توانند دورهم «بگويند، بخندند و جشن بگيرند» نتيجه آن مي شود كه در يك روز و به طور خودجوش، گردهم می آیند، تا رفتار اعتراضي را نشان دهند.
اين جامعه شناس ادامه مي دهد: چرا نبايد باور كنيم كه يك جوان نياز به شادي دارد و در جست و جوي فرصتي است كه خود را مطرح كند؟
محمدرضا رستمی، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان نیز، دراین‌باره ضمن ابراز تأسف از نبود فضایی برای نوجوانان و جوانان تا بتوانند این نوع برنامه‌هایشان را در آنجا اجرا کنند، گفت: مقابله و نبود مدیریت در چنین جمع‌ها و میتینگ‌هایی برای جوانان و نوجوانان زمینه‌ای است که آنها را دچار افسردگی، طردشدگی و بی‌اعتنایی به جامعه کند.
او به خودکشی‌هایی که در چند ماه اخیر در شکلی عینی و ناراحت‌کننده در میان جوانان و نوجوانان دانش‌آموز اتفاق افتاده است، اشاره کرد و گفت: خودکشی این نوجوانان و جوانان نشان‌دهنده نبود فضاهای اجتماعی مثبت، ایمن و شاد برای آنهاست تا بتوانند تجربه کسب کرده و انرژی‌شان را تخلیه کنند. وزارت جوانان از حدود دو سال قبل درباره نزول و کم‌رنگ‌شدن شاخص‌هایی که مربوط به نشاط جوانان و کمبود فضاهایی که منجر به افزایش شادی و انرژی و نشاط جوانان می‌شود، هشدار داده است؛ اما متأسفانه توجهی وجود ندارد».
رستمی گردهمایی تعدادی از جوانان و نوجوانان در نقطه‌ای از شهر یا مکان خاصی را یکی از مصداق‌های تلاش جوانان و نوجوانان برای مطالبه و خواسته‌های بحق آنها عنوان کرد و گفت: این نوجوانان و جوانان برای رهایی از فشار و استرس و تنش‌های دوران امتحانات که برای هرکدامشان در شرایط متفاوتی بوده، به تخلیه انرژی نیاز داشته‌اند و این راه را انتخاب کرده‌اند.
نظر شما