دوستان را با توهین و تلخ زبانی به دشمن تبدیل نکنیم

زبان عضو شگفت انگیزی است که هم تباهی به پا می کند و هم سامان می دهد. بسیاری از نیکی ها و بدی ها از زبان بر می خیزد، هدایت، ارشاد، آموزش و امر به معروف و نهی از منکر، همگی با زبان انجام می گیرد؛ چنانکه گمراهی، کفر و فساد، دشنام، غیبت، دروغ و بهتان، از آفات آن شمرده میشود.

پیامبر(ص) در وصیت به امام علی (ع) چنین فرمود: «مسلمان کسی است که مردم از آسیب دست و زبانش سالم بمانند» و افزود: «علی جان خداوند مخلوقی برتر از زبان نیافریده است که با زبان، انسان وارد بهشت می‌شود و با همین زبان به جهنم درمی‌افتد. پس آن را محدود کن که اگر رهایش کنی سگ هاری خواهد بود».

از گناهان زبان هتاکی و بیان الفاظ رکیک است که امروزه به طور گسترده ای در میان نسل جوان کشور، در فضای مجازی و به ویژه ضمن حمله به صفحات افراد مختلف دیده می شود. اما این رذیلت اخلاقی به تازگی به مطبوعات نیز راه یافته، امری که تلویحا گویای این است که مکتوب کردن این کلام شفاهی دیگر ایرادی ندارد؛ حال آنکه آلوده شدن قلم کسانی که کاتبان و حافظان فرهنگ یک جامعه به شمار می روند، عواقبی بس خطرناک دارد.

هفته‌نامه یالثارات پس از جنجال سازی گسترده ای که چندی پیش در پی توهین به شهیندخت مولارودی مشاور رییس جمهور در امور زنان به راه انداخت، این بار هنرمندان را آماج حملات خود قرار داد و با انتقاد از پوشش بانوان در جشن حافظ، مردانی را که اجازه چنین پوششی را به همسران خود می دهند با لفظی توهین‌آمیز توصیف نمود.

انتشار این مقاله انتقادات زیادی را بدنبال داشت که شاید مهمترین آن اظهارات احمد توکلی نماینده پیشین مجلس بود.

وی ضمن اشاره به گناه بازیگران در عدم رعایت حجاب اسلامی، عمل آنان را زیر پا گذاشتن حق الله دانست که حداکثر مستحق تعزیر است و توبه و اصلاح رفتار، بخشش خداوند رحیم را در پی دارد. حال آنکه عمل مسئولان نشریه نه تنها در انتشار عکس بازیگران گناه است، بلکه نسبت دادن زنا به زنان عفیف حد قذف در پی دارد و مجازات افترا به شوهرانشان نیز بر اساس قانون مجازات، یک ماه تا یکسال حبس و تا 74 ضربه شلاق است. حقی که آنان بر گردن دارند حق الناس است و تا صاحب حق نگذرد خداوند از آنان نخواهد گذشت؛ بعلاوه چون مسئولان نشریه خود را حزب اللهی می نامند، گناهشان سنگین تر است، زیرا به آبروی دین و دینداران آسیب وارد نموده اند.

توکلی در ادامه چنین آورده است: اینان نخست باید به فکر نجات خود از آتش جهنم باشند، بعد به اصلاح دیگران بیندیشند که امام علی(ع) فرمود: «من اصلاح شما را به هزینه فاسدکردن خودم جست‌وجو نمی‌کنم».

آیت الله شبیری زنجانی نیز در پاسخ به این سؤال که آیا می توان به کسی که حجاب را رعایت نمی کند نسبت زنا یا به شوهر وی نسبت د..ث داد؟ نسبت دهنده به زنا را مستحق حد قذف دانست و گفت اگر د..ث در عرف قائل به قواد بر زن یا برخی ارحامش باشد، در این خصوص نیز نسبت دهنده حد قذف می خورد.

در این میان حجت الاسلام رسول جعفریان از زاویه ای دیگر به قضیه نگریسته و انتقاد خود را متوجه رهبران دینی نموده است. به عقیده وی رهبران دینی در جایی که به آنها مربوط است و انتظار می رود که دخالت کنند، به هدایت خلق بپردازند و از حریم اخلاق و دین در جامعه دفاع کنند، سکوت را بر می گزینند.

او اضافه می کند: اگر روحانیت در این امر مداخله نکند، پس کجا می خواهد دخالت کند؟ حفظ حرکت دین در جامعه، گرچه مسوولیت همه است، اما فعلا روحانیون، متولی رسمی آن هستند. این سکوت بسیار نادرست و ناروا و نشان از بی توجهی دارد. دست کم، رهبران حوزه می توانستند با لحنی مودبانه هر دو طرف را نصیحت کنند و رسما بگویند که نسبت دادن چنین اتهامی نارواست. اگر دخالت در نشان دادن تصویری از یکی از بزرگان اسلام در یک فیلم، آن همه سروصدا نیاز دارد، چرا چنین امری که در حال تبدیل شدن به یک چالش مهم در جامعه بوده و بر شقاق و نفاق میان آن می افزاید، ارزش طرح و دخالت ندارد؟

رسول جعفریان در انتقاد خود به درستی یک مسأله را مورد اشاره قرار می دهد و آن اختلاف و دودستگی بین مردم است. امروزه شاهد ایجاد شکاف هایی عمیق در بین اقشار گوناگون جامعه و کمرنگ شدن نقش مذهب و ارزش های دین در بین مردم هستیم؛ امری که کُنش دینداران جامعه را می توان عاملی اساسی در گسترش آن دانست. در چنین شرایطی اگر بدنبال اجرای امر به معروف و نهی از منکر هستیم، چه راهی بهتر از اینکه خود را به اخلاق اسلامی آراسته سازیم و با تساهل و زبانی نرم با آنان که هنجارشکن می دانیم رفتار نماییم.

اساسا دشمن تراشی و راندن دوستان از خود کاری است سهل و ساده؛ اما آنچه دین در پی آن است صیانت از دوستی ها و جذب دشمنان می باشد. از این رو در اسلام اینگونه سفارش شده است که به دوستان ابراز محبت کنید تا خلوص آنان افزون گردد و خشم خود را پنهان دارند، دشمنان اندک گردند یا دست کم در همان حدی که هستند باقی بمانند. در این میان جذب قلوب هنرمندانی که می توانند در تبلیغ دین و نشان دادن چهره ای رحمانی از اسلام نقشی مهم و ارزنده ایفا کنند، اهمیتی دو چندان می یابد.

*تحریریه نبأ