این هفته انتشار اخباری مبنی بر اینکه وزارت دادگستری آمریکا یک فرد ایرانی را که مشکوک به طراحی قتل جان بولتون مشاور امنیت ملی سابق دولت ترامپ بود دستگیر کرده است، باعث شد که برخی در واشنگتن از بایدن بخواهند از مذاکرات هستهای خارج شود. پرونده بولتون پس از آن مطرح شد که مقامات آمریکایی مردی را به ظن ربودن مسیح علینژاد دستگیر کردند
روز جمعه نیز سلمان رشدی که مقامات ایران فتوای قتل او را به دلیل توهین به مقدسات داده بودند، با چاقو مجروح شد. ناظران روابط خارجی فورا احتمال ارتباط مهاجم را با تهران مطرح کردند
این اخبار موضع مخالفان توافق هستهای را تقویت کرده است؛ افرادی که معتقدند نمیتوان به تهران اعتماد کرد و هر گونه توافقی با تهران باید علاوه بر مسئله هستهای، فعالیتهای به ادعای آنها تروریستی و منطقهای ایران را نیز پوشش دهد
مایک مککال نماینده جمهوریخواه تگزاس و عضو ارشد کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان در توئیتر گفت: «بایدن باید از مذاکرات هستهای خارج شود و آمریکاییها را در اولویت برنامههای خود قرار دهد»
علینژاد نیز این دیدگاه را تکرار کرد و افزود آمریکا باید با اخراج دیپلماتهای ایران در آمریکا از جمله دیپلماتهایی که در نمایندگی ایران در سازمان ملل هستند، فشار بر این کشور را افزایش دهد. برخی از منتقدان نظام جمهوری اسلامی میگویند در صورت درخواست ویزا برای ابراهیم رئیسی برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در ماه آینده، آمریکا باید این درخواست را رد کند
علینژاد در گفتگو با ما گفت: «اگر دولت آمریکا ایران را وادار نکند که پاسخگوی اعمال خود باشد، به شهروندان خود خیانت کرده است». جان بولتون نیز «سلاح هستهای و فعالیتهای تروریستی ایران» را «دو روی یک سکه» دانست
فعلا به نظر نمیرسد که انتشار اخبار اخیر بر روی تلاش بایدن برای احیای توافق هستهای تأثیرگذار بوده و او از تلاش برای رسیدن به توافق دست برداشته باشد. سخنگوی کاخ سفید گفت: «بایدن همچنان بر این باور است برای اینکه اطمینان پیدا کنیم ایران هرگز به سلاح هستهای دست پیدا نخواهد کرد، دیپلماسی بهترین راه است. در عین حال دولت بایدن از دفاع و حمایت از شهروندان آمریکا در برابر تهدیدات خشونتآمیز و اقدامات تروریستی چشمپوشی نمیکند»
یک مقام آمریکایی با تأکید بر اینکه دولت بایدن از چالشهایی که ایران علاوه بر موضوع هستهای در جهان ایجاد نموده آگاه است، گفت: «ما بدنبال توافق هستهای هستیم زیرا دستیابی ایران به سلاح هستهای میتواند تمام ان چالشهایی را که ما در خصوص این کشور با آن روبرو هستیم، بدتر کند»
در دور جدید مذاکرات، اتحادیه اروپا به عنوان میانجی پیشنویسی را آماده کرده و امیدوار است که ظرف چند روز آینده همه طرفها حول این پیشنویس به توافق برسند. اما بهنظر میرسد ایرانیان که از شرط خود برای خروج نام سپاه از لیست سازمانهای تروریستی دست برداشتهاند، این بار حول برنامه تحقیقاتی آژانس به مشکل برخوردهاند. آنها از آژانس بینالمللی انرژی اتمی میخواهند که به تحقیقات خود درباره اینکه چرا آثاری از مواد هستهای در برخی از سایتهای ایران پیدا شده است پایان دهد
افزایش مخالفتها با توافق هستهای در بین نمایندگان آمریکا، ممکن است بایدن را مجبور کند تا برای امضای توافق ابتدا موافقت کنگره را بدست آورد. این درحالی است که علاوه بر جمهوریخواهان برخی از نمایندگان دموکرات از جمله سناتور باب منندز نیز با توافق اولیه مخالفت کردهاند
اما در خصوص اخبار دستگیریهای اخیر، دیپلماتهای ایرانی مستقر در سازمان ملل به درخواست ما برای اظهار نظر پاسخ ندادند؛ ولی معمولا مقامات ایران ادعای هدف قرار دادن آمریکاییها و مخالفان نظام در خارج از کشور را رد میکنند. سخنگوی وزارت خارجه ایران توطئه علیه قتل جان بولتون را داستانپردازی خواند
گفته میشود که ایران تعدادی از مقامات سابق آمریکا در دوران ترامپ از جمله بولتون و مایک پمپئو وزیر خارجه سابق را هدف گرفته است و میخواهد اینگونه انتقام ترور قاسم سلیمانی را بگیرد
به گفته وزارت دادگستری آمریکا در مورد قتل جان بولتون، شهرام پورصفی عضو سپاه پاسداران متهم است که قصد داشته در ازای 300000 دلار افرادی را در آمریکا برای کشتن بولتون اجیر کند. همچنین ادعای طرح ربودن مسیح علینژاد تابستان گذشته منتشر شد و ماه گذشته مردی که گفته میشد به یک AK-47 مسلح بوده و رفتار عجیبی در نزدیکی خانه علینژاد از خود بروز میداده است، دستگیر شد
در آخرین رویداد نیز که رشدی پیش چشم حضار مورد حمله قرار گرفت و به سرعت به بیمارستان منتقل شد. اواخر دهه 1980 انتشار کتاب آیات شیطانی خشم نظام جمهوری اسلامی را برانگیخت و آیتالله خمینی که معتقد بود رشدی تصویری کفرامیز از اسلام ارائه داده است، حکم تکفیر و قتل او را صادر کرد. مقامات ایران هم برای قاتل جایزه تعیین کردند
رشدی سالها تحت تدابیر شدید امنیتی زندگی میکرد اما از اواخر دهه 1990 ایران عملا نشان داد که دیگر اجرای این فرمان برایش اهمیتی ندارد و از آن به بعد رشدی شروع به حضور در انظار عمومی کرد
رهبران مذهبی ایران گفتند که لغو این فتوی ممکن نیست و فقط خود آیتالله خمینی میتواند این کار را انجام دهد که او هم دیگر در قید حیات نمیباشد. آیتالله خامنهای این فتوی را پاربرجا دانست و برخی از گروهها در ایران به پیشنهاد میلیون دلاری خود برای قتل رشدی ادامه دادند
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما