هفته پیش دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا با صدور دستوری خواستار ممنوعیت فعالیت شرکت چینی خدمات مخابراتی «هواوی» در آمریکا شد و برای حفاظت از شبکه های کامپیوتری آمریکا در مقابل تهدید نیروهای متخاصم خارجی وضعیت اضطراری اعلام کرد.
اعمال این محدودیت‌های تازه پس از آن صورت گرفت که آقای ترامپ از یک سال پیش تاکنون به جنگ تجاری با چین دامن زده و تعرفه کالاهای چینی را افزایش داده است.
ترامپ همواره یکی از دلایل تلاش مستمر خود برای افزایش تعرفه واردات کالاهای چینی به ویژه در محصولات دارای فناوری بالا را پرداخت نکردن حق مالکیت معنوی محصولات و فناوری‌های به سرقت رفته از سوی شرکت‌های چینی عنوان کرده است؛ اتهامی که چین همواره آن را رد می کند.
از روز دهم مه (بیست اردیبهشت) آمریکا تعرفه گمرکی واردات حدود ۲۰۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی را از ۱۰ درصد به ۲۵ درصد بالا برد و چین هم در مقابل تعرفه حدود ۶۰ میلیارد دلار کالاهای آمریکایی را ۲۵ درصد تعیین کرد. این رقم تقریبا نصف کل واردات چین از آمریکاست. البته تعرفههای جدید چین از اول ژوئن (یازده خرداد) اعمال می‌شود.
ترامپ گفته است که مقابله به مثل را ادامه خواهد داد و تهدید کرده تعرفه حدود ۳۲۵ میلیارد دلار واردات آمریکا از چین را که هنوز بالا نبرده، تا همان ۲۵ درصد بالا ببرد. نظر ترامپ این است که واردکنندگان آمریکایی میتوانند به جای وارد کردن از چین سراغ کالاهای آمریکایی بروند یا از کشورهایی که تعرفه جدید شامل حالشان نمی‌شود مثلا ویتنام یا اندونزی وارد کنند.
فرض ترامپ این است که وقتی دولتش تعرفههای جدید (یا بالاتر) بر کالاهای وارداتی از چین وضع می‌کند، تولیدات آمریکایی مزیت رقابتی پیدا می‌کنند (یا اختلاف قیمتشان با تولید چینی کم می‌شود) و در نتیجه مصرفکننده آمریکایی انگیزه پیدا می‌کند جنس آمریکایی بخرد.
ضمن اینکه تعرفه گمرکی یکی از اهرمهای فشار در جنگ تجاری است. ترامپ معتقد است ضربهای که به اقتصاد آمریکا وارد می‌شود در نهایت میارزد، چون در درازمدت شرکت‌های چینی هم ضرر می‌کنند و اقتصاد چین ضربه می‌خورد.
اما تصمیم اخیری که ترامپ هفته پیش اعلام کرد، به گفته تحلیل‌گران، مشخصا غول فناوری چین را نشانه گرفته است. این تصمیم ترامپ پس از آن اتخاذ شد که طی سال‌های اخیر ادغام شرکت‌های آمریکایی با رقبای خارجی به ویژه چینی رواج بسیاری یافت و همین امر نگرانی‌هایی را در مورد درز اسرار فنی و بانکی اطلاعات افراد و داده‌ها به وجود آورد.
بدین ترتیب دولت آمریکا در اولین گام برای رفع این نگرانی، شرکت چینی هواوی را مشمول محدودیت‌های جدید خود کرد، شرکتی که اخیرا مدیرمالی آن در کانادا به جرم دور زدن تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران بازداشت شده بود.
هواوی شرکت شماره یک جهان در زمینه زیر ساخت‌های مخابراتی است و در زمینه تکنولوژی پنجمین نسل تلفن های موبایل یک سر و گردن از دیگر شرکت‌های جهان جلوتر است، به این ترتیب با تحریم این شرکت جنگ تجاری میان آمریکا و چین وارد مرحله تازه ای می شود. در این مرحله نبرد تکنولوژی به نبرد تعرفه ای که گام اول جنگ تجاری میان دو کشور چین و آمریکا بوده، افزوده می شود و این جنگ بیشتر مختصات یک جنگ تمام عیار اقتصادی را به خود می گیرد.
اینکه چرا هواوی اینطور جنجال‌برانگیز شده است، به زنجیره‌ای پیچیده از اتهامات در خصوص این شرکت باز می گردد. همکاری با بنگاه‌های جاسوسی بین‌المللی، دزدیدن بازوی رباتیک (دزدیدن مالکیت معنوی ربات تَپی از شرکت تی‌موبایل) و ماجرای ورقه شیشه‌های الماس‌پوش مقاوم و معامله‌های مشکوک سری با ایران از جمله اتهاماتی است که هواوی با آن روبرو است.
یکی از مهندسان این شرکت متهم است که فناوری بازوی روباتیک شرکت تی‌موبایل آمریکا را دزدیده است. این مهندس ادعا کرده است که این وسیله به نام تپی که برای شبیه‌سازی اثر انگشت بر صفحه تلفن هوشمند استفاده می‌شود، به طور اتفاقی در کیف او که در آزمایشگاه شرکت طراحی تی‌موبایل قرار داده بوده، افتاده است. حدس زده می‌شود که مدیران اجرایی سطح بالاتر چینی در هدایت این ماجرا دست داشته‌اند.
یکی دیگر از اتهامات شرکت هواوی تبانی و معامله پنهانی با ایران است. در دو سال گذشته ابتدا دفتر صنعت و امنیت وزارت بازرگانی آمریکا (BIS) و دفتر کنترل اموال خارجی وزارت دارایی آمریکا (OFAC) برای بررسی موضوع نقش هواوی در صادرات مستقیم و غیرمستقیم فناوری‌های آمریکایی به کشورهایی مثل کوبا، ایران، کره شمالی، سودان و سوریه در پنج سال پیش از آن، شرکت را برای ادای توضیح به دادگاه احضار کردند.
اکنون نیز مدیر مالی شرکت هواوی، منگ وانژو متهم است که تحریم‌های ایالات متحده علیه تهران را از طریق شرکتی به نام اسکای کام دور زده و بانک‌ها و دولت آمریکا را در مورد مبادلات و معامله با ایران فریب داده است اتهامی که البته خانم منگ رد می کند
مشکلات هواوی در آمریکا به همین‌جا ختم نمی‌شود. اف‌بی‌آی در حال بازپرسی و تحقیق از این غول فناوری چین در زمینه نقض قانون تبادل بین‌المللی تجهیزات نظامی، درماجرای نمونه ورقه شیشه‌های الماس‌پوش مقاوم است که در ساخت صفحه‌نمایش نشکن و مقاوم به کار می رود
شرکت صنایع نیمه‌هادی آخان با شرکت هواوی مذاکره کرد تا آخرین فناوری خود، نوعی شیشه مقاوم و خارق‌العاده با پوشش نازکی از الماس نیمه‌هادی را در اختیار آنها بگذارد. به گزارش بلومبرگ این نمونه چند ماه دیرتر و به‌شدت آسیب‌دیده به سازنده بازگردانده شد.
در تحقیقات اف‌بی‌آی، شرکت صنایع نیمه‌هادی آخان مطرح کرد که مشکوک است هواوی نمونه شیشه را برای بررسی و تحقیق به خارج از آمریکا منتقل کرده باشد، که کاری غیر‌قانونی است چون مواد با پوشش الماس به دلیل امکان استفاده به عنوان سلاح‌های لیزری، قوانین محدود‌کننده‌ای دارند.
اما بیشتر جنجالی که آمریکا در خصوص هواوی به راه انداخته، بر سر فناوری ۵جی است. اصلی‌ترین فعالیت هواوی در جهان به ساخت تجهیزات زیر ساخت مخابراتی باز می‌گردد. شرکت هواوی بزرگترین تولیدکننده تجهیزات مخابراتی در جهان است و در زمینه تکنولوژی 5 جی که آینده دنیای فناوری است بر اساس تحلیل برخی رسانه‌ها و کارشناسان، هواوی از رقبای غربی خود بیش از یک سال جلوتر است.
هواوی در حال مذاکره با کشورهای جهان است تا سیستمهای خود را در قلب انقلاب بعدی شبکه‌های تلفن هوشمند، یعنی ۵جی، بسازد. این سیستم به قدری سریع و پاسخگوست که به احتمال زیاد در بسیاری از سیستمهای دیگر مثل خودرو‌های خودران هم به کار خواهد رفت.
این بخش دقیقا بیشترین میزان ترس از هواوی را هم ایجاد کرده است چرا که گلوگاه اطلاعات را در اختیار این شرکت چینی قرار می‌دهد. منتقدان می‌گویند دولت چین از این طریق می‌تواند به اطلاعات بخش زیادی از مردم جهان دسترسی داشته باشند.
رقبای چین ادعا می‌کنند که اگر هواوی مرکز زیر‌ساخت‌های بنیادی ۵جی کشورها باشد، می‌تواند از پیام‌هایی که در شبکه‌ها رد‌وبدل می‌شود جاسوسی کند یا شبکه‌های دیگر را از کار بیندازد و باعث مشکلات و اختلالات عظیمی شود.
حتی پیش از فرمان اخیر رئیس‌جمهوری آمریکا، ایالات متحده کشورهای هم‌پیمان غربی خود را به پرهیز از همکاری با این شرکت چینی فرا خوانده بود.
بیشتر این ماجرا مبتنی بر فعالیت گروه موسوم به پنج چشم است که از ۵ کشور ایالات متحده، بریتانیا، کانادا، استرالیا و نیوزلند تشکیل شده که سازمان‌های جاسوسی آنها ارتباط نزدیک شگفت‌آوری با هم دارند و حجم انبوهی از اطلاعات محرمانه را اغلب به صورت الکترونیکی با هم تبادل می‌کنند.
ایالات متحده تهدید کرده است که تبادل اطلاعات با هر یک از اعضای کشورهای این گروه که تجهیزات ۵جی هواوی را نصب کنند، قطع خواهد کرد.
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا هشدار داد: اگر کشوری از این تجهیزات در بخش‌هایی از سیستمهای اطلاعاتی حساس خود استفاده کند، ما نمی‌توانیم اطلاعات خود را با آنها مبادله کنیم.
از سال ٢٠١١ کنگره آمریکا نگران دو شرکت هواوی و زدتیای چین بود که به دلیل گستردگی جهانی فعالیت‌هایشان، اطلاعات در اختیار دولت چین قرار می‌دهند.
مایکل هایدن رئیس سابق سیا و مدیر سابق آژانس امنیت ملی آمریکا در سال ٢٠١٣ هشدار داده بود که هواوی اطلاعات وسیع خود درباره سیستمهای فناوری ارتباطات خارجی را در اختیار دولت چین گذاشته است
اوایل سال جاری میلادی، دو نماینده کنگره آمریکا مایکل کاناوی و لیز چینی (دختر دیک چینی معاون سابق رئیس جمهور آمریکا) طرحی را به کنگره بردند تا استفاده و ارتباط با نهادهایی که تجهیزات و خدمات فناوری ارتباطی ارائه می دهند، یعنی هواوی، زدتیای و داتانگ چین برای دولت آمریکا ممنوع شود.
هواوی بارها اتهام جاسوسی برای دولت چین را رد کرده است اما منتقدان به قوانین چین اشاره می‌کنند که استقلال شرکت‌ها و عدم در اختیار گذاشتن اطلاعات گردآوری‌شده را غیر‌ممکن می‌کند.
اما تصمیم جدید ترامپ بر درآمد آمریکایی‌ها هم اثر می‌گذارد، این تحریم باعث می‌شود که ایالات متحده ناچار به انتخاب از میان گزینه‌‌های پرهزینه‌تری شود و در نهایت باعث شود ایالات متحده در جریان توسعه و گسترش ۵جی عقب بماند و در نتیجه منافع شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان آمریکایی هم آسیب ببیند.
این درحالی است که شرکت هواوی طی یک دهه به طرز سریعی رشد کرده است. طبق ارزیابی ها فروش هواوی در سال 2018 در مقایسه با فروش این شرکت در سال 2014 در تمام قاره ها رشد چشمگیری داشته و درآمد این شرکت از 21 میلیارد دلار امریکا در سال 2009 به 110 میلیارد دلار در سال 2018 افزایش یافته است. فروش هواوی در چین از حدود 17 میلیارد دلار در سال 2014 به 55 میلیارد دلار در سال 2018 رسیده است، در اروپا و خاورمیانه و آفریقا از حدود 15 میلیارد دلار به 30 میلیارد دلار افزایش یافته، در آسیا از 7 میلیارد دلار به میزان تقریبی 12 میلیارد دلار رسیده و در قاره امریکا از 5 میلیارد دلار به 7 میلیارد دلار افزایش یافته است
به گفته ژان-فرانسوا دوفور مدیر شرکت ارزیابی دی سی ای چین آنالیز، ورای مسائل امنیتی، آمریکا از این واهمه دارد که برتری تکنولوژِی خود را مقابل چین از دست بدهد. هواوی یکی از بزرگترین شرکت‌های تجهیزات و خدمات فناوری ارتباطات دنیا است. این شرکت اخیرا جای شرکت اپل را گرفت و پس از سامسونگ عنوان دومین تولید کننده بزرگ موبایل در دنیا را از آن خود کرد.
اگرچه هواوی بیشتر به تولید تلفن هوشمند معروف است اما این شرکت انبوهی از وسایل ارتباطی دیگر نیز تولید می‌کند از این رو تحلیل‌گران اقتصادی تخمین می‌زنند که حتی اگر این شرکت به طور وسیعی از فروش تجهیزات خود در ایالات متحده منع شود، باز هم حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد مهار شبکه‌ها در جهان را در دست خواهد داشت و به دلیل حضور در اکثریت بازارهای جهان، موقعیت ممتاز خود را حفظ می کند
برای کشورهای اروپایی نیز بسیار مشکل خواه بود که به هواوی پشت کنند و اگر یکی از آنها این کار را بکند، به خطر عقب افتادن از قافله تکنولوژِی مخابراتی نسل پنجم روبرو می شود که هواوی در آن پیشرو است.
رن ژنگفی، بنیان‌گذار و مدیرعامل هواوی در گفتگو با شبکه جهانی بی‌بی‌سی به این نکته اشاره کرده، می گوید: «دنیا پهناوراست و همچنان کشورهای زیادی ما را می‌خواهند. ما در حال حاضر ۱۳۱ قرارداد نسل پنجم شبکه‌های مخابراتی را در دست اجرا داریم و بیش از ۳۰ ایستگاه مخابراتی 5جی را به نقاط مختلف جهان فرستاده‌ایم. حتی اگر غرب را از ما بگیرند شرق را داریم».
نظر شما