به نظر می رسد که پیروزی باراک اوباما بر مخالفان توافق هسته ای قطعی است؛ اما یکی از برجسته ترین آثار شکست مخالفان وی، تضعیف لابی پرقدرت اسراییل ایپک می باشد. بی بی سی در گزارشی به بررسی نقش ایپک در آمریکا و تغییر سیاست های این نهاد بعد از روی کار آمدن باراک اوباما پرداخته است:
هدف ایپک که در دهه 1960 شکل گرفت، لابیگری در درون کنگره آمریکا برای شکل دادن به سیاست های آن کشور، به نحوی است که منافع اسراییل تأمین شود و قدرت مانور از مخالفان اسراییل سلب گردد. نفوذ این سازمان عمدتاً حاصل کمک مالی اعضای آن، به مبارزات انتخاباتی سیاستمداران آمریکایی، از رییس جهمور تا اعضای کنگره می باشد. سالها تلاش ایپک این بود که حمایت هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه را داشته باشد و از این نظر کاملاً موفق بود؛ اما دو تحول باعث شد که این اتحاد تاحدودی متزلزل گردد: اول اینکه دموکراتها تا دهه 1980 در ایپک دست بالا را داشتند، اما رفته رفته این وضعیت به نفع جمهوریخواهان تغییر کرد و این تغییر چنان بود که ایپک تقریباً به صدای جمهوریخواهان و حامی بینش سیاسی آنان تبدیل شد؛ در چنین حالتی طبیعی بود که بخشی از دموکرات ها از ایپک فاصله بگیرند. تحول دیگر ظهور و حضور طولانی نتانیاهو در پست نخست وزیری اسراییل بود. وی با رد هرگونه سازش بر سر برنامه اتمی ایران، به رویارویی با اوباما پرداخت و ایپک هم بدون چون و چرا از نتانیاهو حمایت کرد. حاصل این وضعیت برخورد ایپک با بخش پرقدرتی در حزب دموکرات به رهبری اوباما و یکی شدن کامل موضع آنان با جمهوریخواهان بود؛ بدین ترتیب سیاست حمایت دو حزبی این سازمان شکست خورد.
اولین علایم افول ایپک در انتخابات ریاست جمهوری 2012 و در حالی روی داد که نتانیاهو مرتب از حمله نظامی به ایران می گفت و از اوباما علناً انتقاد می کرد؛ ایپک هم تمام قد از رامنی رقیب جمهوریخواه اوباما حمایت کرد؛ اما شکست رامنی اولین ضربه جدی بر پیکر این نهاد بود. اوباما برای شکست ایپک مسئله توافق اتمی را با موضوع جنگ و صلح گره زد؛ او استدلال می کرد تنها گزینه موجود توافق است؛ در این میان جنگ عراق و پیامد های ناشی از آن برگ برنده وی بود. درطرف مقابل موضع گیری نتانیاهو قبل از حمله به عراق، نقطه نظراتش را زیر سؤال می برد: «اگر رژیم صدام را از میان بردارید من تضمین می کنم که طنین مثبت آن تمام منطقه را فراخواهدگرفت». دفاع ایپک از نتانیاهو دفاع از یک جنگ جدید در خاورمیانه تلقی می شد. موضع دیگر اوباما دخالت ایپک و اسراییل در سیاست های آمریکا بود؛ او در مصاحبه با cnn با اشاره به رفتار نتانیاهو گفت که هیچ نمونه ای را به خاطر نمی آورد که رییس دولتی، این چنین در سیاست های آمریکا دخالت کرده باشد.
اما شکست ایپک یک گروه اسراییلی دیگر به نام j street را در صحنه سیاسی آمریکا شناساند؛ این گروه که تمایلات چپ دارد، به دنبال ایجاد صلح در خاورمیانه بوده و مخالف سیاست های نتانیاهو است. با توجه به انتخابات سال 2016 کنگره، ناظران منتظر ارزیابی مجدد قدرت ایپک هستند؛ هرچند شکست در موضوع توافق هسته ای به معنای خاتمه یافتن نفوذ ایپک نیست، اما در آینده شاهد نبرد سنگین این سازمان با جی استریت خواهیم بود.
نظر شما