گذری بر زندگی و مبارزات ایت الله العظمی میرزا مهدی شیرازی (ره)

گذری بر زندگی آیت الله العظمی سید میرزا مهدی حسینی شیرازی (ره) به مناسبت پنجاه و هفتمین سالروز ارتحال ایشان.

 آیت الله العظمی میرزا مهدی شیرازی قدس سره در سال 1304ق از پدری عالم، پرهیزگار و پارسا، سید میرزا حبیب الله حسینی شیرازی (متوفای 1320ق که در درب ورودی حرم امام حسین علیه السلام مقابل تل زینبی مدفون است) و مادری خداپروا و قدسی به دنیا آمد؛ مادری که او را از دو سالگی به سحر خیزی، عبادت سحرگاهی و گزاردن نماز شب آموزش و عادت می داد.

آیت الله العظمی میرزا محمد حسن شیرازی (معروف به صاحب فتوای تنباکو) عموی پدرش بود و دایی مادر ایشان، شیخ میرزا محمد تقی شیرازی قدس سره که قیام 1920 میلادی ملت عراق را بر ضد اشغالگران انگلیسی رهبری کرد و به اخراج آنان از این کشور انجامید. وی در حدود بیست سال بزرگ ترین استاد مرحوم میرزا مهدی شیرازی بود. میرزا مهدی در محضر فرزند امام مجدد، یعنی آیت الله العظمی سید علی حسینی شیرازی که عموزاده پدرش بود نیز به تلمذ پرداخت.

آیت الله العظمی سید عبدالهادی شیرازی (متوفای 1382ق) دیگر عموزاده ایشان بود که به مدت 25 سال با یکدیگر هم‌بحث بودند.

مرجع بزرگ آیت الله العظمی سید محمد حسینی شیرازی (متوفای 1422) فرزند ارشد آن بزرگوار بود و آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی (متولد 1361ق) دیگر فرزند ایشان است که در حال حاضر از جمله مراجع بزرگ شیعه محسوب می شود.

آیت الله العظمی میرزا مهدی شیرازی مقدمات علوم دینی را در کربلای معلی فراگرفت و پس از فوت پدر بزرگوار خود، به همراه خانواده به شهر مقدس سامرا هجرت کرد و وارد حوزه ای شد که دایی مادرش آیت الله العظمی میرزا سید محمد تقی شیرازی حائری قدس سره آن را سرپرستی و اداره می کرد. با ورود استعمارگران انگلیس و اشغال شدن شهر سامرا به دست آنان و اخراج ساکنان این شهر؛ او به همراه دایی مکرّم خود به کربلای معلی بازگشت و در همان جا انقلاب ضد استعمار، پا گرفت و سراسری شد.

او در برخی جلسات مشورتیِ قیام بر ضد اشغالگران به همراه دایی خود حضور می یافت و پس از به شهادت رسیدن میرزا محمد تقی شیرازی قدس سره به نجف اشرف مهاجرت کرد؛ شهری که حوزه علمیه بزرگی داشت و از عالمان و مجتهدانی بزرگ آکنده بود. بنا به درخواست عالمانی بزرگ، مانند آقا سید علی شیرازی (عموزاده پدرش)، میرزا حسین نائینی غروی و جز آنان به کار تدریس سطوح عالیه در حوزه پرداخت و حدود پانزده سال در آن جا سکونت گزید.

زمانی که آیت الله العظمی سید حسین قمی قدس سره از سوی رضاخان پهلوی از ایران به کربلای معلی تبعید شد و حوزه علمیه کربلا را دگرباره دایر کرد، از آیت الله العظمی سید میرزا مهدی شیرازی خواست که به کربلا بازگردد و او پس از وفات دو استاد خود، یعنی مرحوم آقا سید علی شیرازی و میرزای نائینی به همراه خانواده خود در سال 1356ق به کربلای معلی بازگشت و در تدریس درس خارج، حضور و شرکت در جلسات استفتای مرحوم آقا سید حسین قمی و جز آن فعال و پرتلاش بود.

 

چون مرحوم آقا سید حسین قمی در سال 1366ق از دنیا رفت، میرزا مهدی مرجع تقلید شد و مدیریت علمی و اخلاقی حوزه کربلا را بر عهده گرفت.

تعدادی از علمای بزرگ و فقیهان گرانقدر، از جمله دو فرزند ایشان، سید محمد و سید حسن، در امور مدیریت حوزه یاورانِ آن مرحوم بودند. پس از ارتحال آن بزرگوار، سید محمد مرجعیت و مدیریت حوزه مقدس کربلا را به عهده گرفت و کار علمی و فرهنگی را رها نکرد تا آنجا که بیش از هزار جلد کتاب در عرصه های گوناگون علمی، دینی و حوزوی از خود به یادگار نهاد. دیگر فرزند ایشان، یعنی شهید آیت الله سید حسن شیرازی، حرکتی جهادی را از کربلای معلی آغاز کرد و دامنه آن، به آفریقا، لبنان و سوریه کشیده شد. او همچنین حوزه علمیه زینبیه در مجاورت حرم قدسی عقیله بنی هاشم حضرت زینب کبری سلام الله علیها در شهر دمشق سوریه وده ها تألیفات کم نظیر در زمینه های: دینی، علمی، تربیتی و انقلابی از خود به یادگار گذاشت.

مرحوم آیت الله العظمی میرزا مهدی شیرازی پس از چهارده سال رهبری و زعامتِ امت و دستاوردهای فراوان در عرصه دینی، مذهبی، سیاسی، اجتماعی، پرورشی و جز آن، در روز 28 شعبان المعظم سال 1380ق در کربلای معلی جان به جان آفرین تسلیم کرد و رحلت او کربلای معلی و دیگر حوزه های علمیه و جهان اسلامی را در غم و اندوه فرو برد. خبر ارتحال ایشان سراسر عراق را سخت مصیبت زده کرد و علمای اعلام و دیگر اقشار جامعه از سراسر عراق، به ویژه از نجف اشرف روانه کربلا شدند. شماری از مراجع تقلید که مرحوم آیت الله العظمی حاج سید محسن طباطبائی حکیم قدس سره پیشاپیش آنان در حرکت بود در مراسم تشییع باشکوه او شرکت کردند و بنا به وصیتِ آن مرحوم، فرزند ارشدشان، سید محمد بر پیکر ایشان نمازگزارد و بنابر همان وصیت، پیکر پاک او در ضلع شرقی صحن مقدس امام حسین علیه السلام دفن شد.

مجالس ترحیم او در نجف اشرف، کربلای معلی، کاظمین و سامرای مقدس و نیز در سایر شهرها از سوی مراجعی چون آیات عظام: سید عبدالهادی حسینی شیرازی قدس سره، سید محسن طباطبائی حکیم قدس سره و جز آنان برگزار شد.

حوزه های علمیه، دانشگاه ها، مؤسسه های دینی، فرهنگی، خیریه ای و هیئت های حسینی و نیز عشایر، اصناف و کسبه از این قافله عقب نمانده و به طرز باشکوهی مراسم بزرگداشت و ترحیم آن بزرگوار را برگزار کردند.

کشورهایی چون: ایران، حوزه خلیج فارس و دیگر کشورهای اسلامی و مهاجرانِ ساکن در کشورهای غیر اسلامی نیز یاد و خاطره و فداکاری های آن مرحوم را بزرگ داشتند.

پس از ارتحال مرحوم آیت الله سید میرزا مهدی شیرازی قدس سره، متون و آثارش منتشر شد که شرح حال و بیوگرافی درخشان آن مرحوم را ثبت کرد و به همگان معرفی نمود که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. الامام الشیرازی ـ حیاته (زندگی امام شیرازی). این اثر در چهلمین روز درگذشت آن مرحوم چاپ و بعدها تجدید چاپ شد.

2. ویژه نامه مجله اسلامیِ «أجوبة المسائل الدینیة؛ پاسخ به مسائل دینی» شماره های 10 و 11 پنجمین دوره سال 1380ق که از سوی «لجنة الثقافة الاسلامیة؛ انجمن فرهنگی اسلامی» در کربلای معلی منتشر می شد.

3. ماهنامه «منابع الثقافة الاسلامیة؛ منابع فرهنگی اسلامی» و جز آن.

 

سلام خدا بر او باد آن روز که در سرزمین فداکاری و جهاد (کربلای معلی) زاده شد و روزی که در آن سرزمین پاک چشم از جهان فروبست و آن روز که در برترین و بهترین بوستانِ بهشتی به خاک سپرده شد و هنگامی که زنده برانگیخته می شود.