به گفته منابع آگاه، تندروهای ایران که مخالف احیای توافق هسته ای هستند، با برخی افراد در ایالات متحده برای برکناری رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران همکاری کردند.
مالی قبل از اینکه اواخر ژوئن به مرخصی اداری برود، تلاش های دولت بایدن برای احیای توافق برجام را رهبری می کرد.
مالی که در دوران اوباما به تدوین توافقنامه برجام در سال 2015 کمک کرده بود، در دوران ریاست جمهوری کلینتون نیز برای میانجیگری صلح بین اسرائیلی ها و فلسطینیان مشارکت داشت.
29 ژوئن پس از هفته ها عدم فعالیت در پستی که به مالی اعطا شده بود، وی به مرخصی بدون حقوق رفت.
او به همکارانش گفته بود که به دلایل خانوادگی از مرخصی شخصی طولانی مدت استفاده می کند اما اوایل سال جاری مجوز امنیتی او نیز به حالت تعلیق درامد.
توافق هسته ای از زمان خروج واشنگتن از برجام در دوران ریاست جمهوری ترامپ در سال 2018 رو به نابودی رفت ولی از ماه سپتامبر تلاش آمریکا برای کاهش تنش با ایران، امید به احیای توافق را بار دیگر زنده کرد.
هدف از مذاکراتی که از سپتامبر اغاز شد تشریح گام هایی برای محدود کردن برنامه هسته ای ایران، تضمین آزادی شهروندان آمریکاییِ بازداشت شده در ایران و آزاد کردن دارایی های ایران در خارج از کشور بود.
اما درست زمانی که گزارش شد ایران و آمریکا در حال نزدیک شدن به یک توافق موقت هستند که طی آن برخی از تحریم های ایران کاهش می یابد و ایران نیز فعالیت غنی سازی خود را کاهش می دهد، مالی به یکباره ناپدید شد.
به گفته منابعی از داخل تهران، برکناری مالی هم تندروهای ایران و هم افرادی در آمریکا را که مخالف احیای توافق بودند خوشحال کرد.
یکی از منابع به ما چنین گفت: «برخی از عناصر تندرو و بانفوذ در تهران که بیرون از دولت هستند، بدون علم و رضایت رئیسی با محافل مخالفِ توافق در واشنگتن برای جعل اطلاعات درباره مالی همکاری کرده اند»
این منبع در مورد این اطلاعات ساختگی توضیح بیشتری نداد اما افزود: «وضعیت مالی بی سابقه است زیرا تندروهای متنفذِ ضد توافق در تهران، با محافل ضد توافق در آمریکا همکاری می کنند». به نظر می رسد قصد آنها جلوگیری از تحقق هرگونه توافقی بین تهران و واشنگتن باشد.
به گفته این منبع: «این نخستین بار نیست که تندروها در ایران بدنبال خرابکاری در توافق هستند. پیشتر نیز شاهد مواردی بوده ایم که تندروهای مخالف توافق در تهران مانع از پیشرفت توافق شده اند»
به گفته یکی دیگر از منابع ایرانی، این تندروهای ایران بودند که تماس با آمریکایی های ضد توافق را اغاز کردند.
روزنامه تهران تایمز در گزارش 10 جولای خود مدعی شد که «مالی به عنوان بخشی از مأموریت خود، به طور منظم با دیپلمات ها و کارشناسان ایرانی که اغلب در رسانه های ایران ظاهر می شوند، در تماس بود اما درحالی که مالی بدنبال پیشبرد سیاست های خود بود، این افراد دستور کار خاص خود را داشتند. در سالهای اخیر به وضوح رد پای این افراد در دیپلماسی واشنگتن در قبال تهران دیده می شد. مالی در تماس با این افراد، به اصول حفاظتی پایبند نبود و نکاتی را مطرح می کرد که مجاز به بیان آن نبود»
تهران تایمز در گزارش دیگری که 16 ژوئیه منتشر کرد، بار دیگر مدعی شد: «مشکل اصلی مالی، ناشی از گفتگوهای محرمانه وی با سعید ایروانی سفیر ایران در سازمان ملل و دیدارهای او با برخی از شخصیت های ایرانی-آمریکایی در آمریکا بود»
26 ژوئیه این ادعاها توسط واشنگتن فری بیکن یک رسانه های راستگرای آمریکایی که با توافق هسته ای به شدت مخالف است، تکرار شد. این رسانه مدعی بود که مالی مدیریت نادرستی برای حفاظت از اطلاعات طبقه بندی شده داشته است و به همین دلیل، مجوز امنیتی او تا زمان تحقیقات لغو شده است.
واشنگتن فری بیکن به نقل از برخی منابع مدعی شد که مالی ممکن است اطلاعات طبقه بندی شده را برای گروهی از طرفداران تهران که حامی برجام هستند، افشا کرده باشد. به گزارش این نشریه، این افراد به طور مرتب توسط مالی و دیگر افراد درگیر در توافق، در جریان امور قرار می گرفتند.
یک منبع اگاه در تهران به نقل از مالی گفت که تعلیق او نتیجه تلاش های برخی از جمهوری خواهان بوده است. این منبع افزود: «مالی به سعید ایروانی گفته است که تعلیق وی موضوع مهمی نبوده و او به زودی بازخواهد گشت»
ادعای برخی افراد مبنی بر اینکه مالی مجوزی برای گفتگو با ایروانی نداشته، بی اساس است زیرا هم مقامات ارشد ایران و هم آمریکا از مذاکرات کاملا مطلع بودند و به نمایندگان خود اجازه داده بودند تا باهم بنشینند و گفتگو کنند.
اعضای جمهوری خواه کنگره بارها مالی را به دلیل تلاش هایش برای احیای برجام هدف قرار داده اند و او را به همدلی با تندروهای دولت ایران و دشمنی با اسرائیل متهم می کنند.
ماه گذشته مایک مک کال رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا و از اعضای حزب جمهوری خواه، به این احتمال اشاره کرد که مالی در صورت ارائه اسرار دولتی به دشمن آمریکا، مرتکب خیانت شده است.
به گفته وی: «هیچ مدرکی مبنی بر ارائه مدارک سری از سوی مالی وجود ندارد ولی اگر او این کار را کرده باشد، مرتکب خیانت شده است»
صرف نظر از دلایل کناره گیری مالی، مخالفان توافق هسته ای در ایران از این تصمیم استقبال کردند.
خبرگزاری ایرنا که توسط افراد نزدیک به سعید جلیلی اداره می شود، برکناری مالی را «معنی دار» دانست و نوشت این برکناری همزمان با حل و فصل برخی مسائل بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی بوده است.
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما