هنگامی که آمریکا در سال 1961 سفارت خود را در کوبا تعطیل کرد، کمتر کسی فکر میکرد که پس از گذشت پنجاه سال سفارتخانههای دو کشور بازگشایی شود. چهارشنبه گذشته یکی از دیپلماتهای آمریکایی با حضور در هاوانا نامهای از طرف باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا به رائول کاسترو رئیس جمهور کوبا تحویل داد، که حاوی مطالبی در خصوص از سر گرفتن روابط دیپلماتیک بین دو کشور بود. در مراسمی که در وزارت امور خارجه کوبا برگزار شد پایان 54 سال قطع رابطه بین دو کشور که در زمان ریاست جمهوری آیزنهاور آغاز شده بود اعلام گشت؛ همچنین رائول کاسترو در نامهای خطاب به باراک اوباما اظهار داشت:« ما خواهان توسعه روابط دوستانه فی ما بین، توأم با رعایت حقوق و آزادیهای متقابل هستیم». وی ادامه داد که امید است کوبا و آمریکا اختلافات خود را به شیوه مسالمتآمیز حل کنند، به تمامیت ارضی یکدیگر احترام گذارند، و در امور داخلی هم دخالت نکند.
اما وزیر امور خارجه کوبا در سخنانی خاطرنشان ساخت :« به دلیل تحریمهایی که ایالات متحده بر کوبا تحمیل نموده است همچنان موانع مهمی بر سر گرم شدن روابط دو کشور وجود دارد. مادامی که محاصره اقتصادی، تجاری و مالی کوبا ادامه یافته، و موجب آسیبرساندن به مردم و کمبود أقلام مورد نیاز آنان شود، برقراری روابط عادی بین کوبا و آمریکا امکانپذیر نخواهد بود». اوباما برخی از موانعی را که بین دو کشور درخصوص تجارت و محدودیتهای سفر وجود داشت مرتفع ساخت، ولی همچنان محدودیتهای زیادی وجود دارد که رفع شدن آن منوط به قانونگذاری و اقدام کنگره است. اوباما از کنگره خواست تا برخی از تحریمهای اعمال شده علیه کوبا را از میان بردارد. او در سخنانی چنین گفت:« مردم آمریکا و کوبا در خصوص بهبود رابطه فیمابین آماده حرکت رو به جلو هستند. به عقیده من زمان آن فرا رسیده است که کنگره نیز به همین سمت حرکت کند».
ولی جمهوریخواهان که اکثریت اعضای کنگره را تشکیل میدهند تمایلی برای رفع تحریمها ندارند، همچنین برخی از کاندیدهای ریاست جمهوری مخالفت خود را با تغییر سیاست آمریکا در خصوص کوبا اعلام نمودهاند. تدکروز سناتور ایالات تگزاس ضمن انتقاد از اعلام بازگشایی سفارت آمریکا در کوبا چنین گفت:« بازگشایی سفارت آمریکا در کوبا غیرقابل پذیرش است، در حالی که ما هنوز در بیت المقدس سفارتی نداریم، با این اقدام گویی که سیلی محکمی به یکی از نزدیکترین متحدان خود زدهایم».لازم به ذکر است که این سناتور جمهوریخواه در راستای حمایت از رژیم صهیونیستی خواهان انتقال سفارت امریکا از تل آویو به بیت المقدس است. سناتور ایالات فلوریدا مارکو ربیو نیز متعهد شد مادامی که کوبا از تأمین آزادیهای سیاسی بیشتر برای مردم آن کشور اجتناب می ورزد با تأیید بودجه لازم برای بازگشایی سفارت آمریکا در کوبا مخالفت خواهد کرد. ریک پری فرماندار سابق ایالات تگزاس نیز بیان داشت:« در دولت کوبا هیچ تغییری ایجاد نشده است تا ما بگوئیم که برقراری مجدد روابط، به نفع شهروندان این کشور خواهد بود. امروزه مردم کوبا از نظر اقتصادی و سیاسی در وضع بهتر و آزادانهتری نسبت به قبل نیستند و اوباما هیچ توجیهی در ایجاد چنین تغییرات بزرگی در سیاستهای ایالات متحده ندارد».
ولی اوباما در اتخاذ چنین موضعی در قبال کوبا طرفدارانی نیز دارد، از جمله: استیوکوهن نمایندة دموکرات ایالت تنسی که بر این باور است که برقراری رابطه بین دو کشور، تنها راهی است که میتوان نگرانیهای خود را از رفتار دولت کوبا به اطلاع آن کشور رساند. ضمن اینکه از این طریق آمریکا امکان آن را خواهد داشت تا به پیشرفت حقوقبشر و آزادی در کشوری کمک کند که سالهای متمادی هیچگونه تأثیرگذاری بر مردم و سیاستمداران آن نداشته است. وی خاطرنشان ساخت:« من از صمیم قلب از تلاشهایی که به آب شدن یخ رابطه فی ما بین دو کشور منجر شود حمایت میکنم». اوباما در سخنانی که به مناسبت اعلام بازگشایی سفارت آمریکا ایراد نمود تأکید کرد :« بسیاری از مردم کوبا خواهان افزایش رابطه کشور خود با ایالات متحده هستند؛ ما نمیتوانیم آینده کوبا را بهخاطر آنچه در گذشته رخ داده نابود کنیم؛ ما نمیتوانیم پیوسته تحت تأثیر رویدادهای گذشته باشیم؛ اگر راهی که در پیش گرفتهایم راه نادرستی است، میتوانیم و باید که آن را تغییر دهیم. برقراری رابطه با کوبا این امکان را ایجاد خواهد کرد تا موارد نقض حقوقبشر را به دولت کوبا گوشزد کنیم؛ ما در اعتراض به اعمالی که بر ضد ارزشهای خود میبینیم درنگ نخواهیم کرد». براساس اظهارات وزارت خارجه کوبا برقراری روابط دیپلماتیک میان دو کشور بهطور رسمی از 20 جولای خواهد بود. در آن روز کوبا سفارت خود را در واشنگتن خواهد گشود. جانکری وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که در مراسم بازگشایی سفارت آمریکا در کوبا شرکت خواهد نمود؛ این سفر اولین دیدار یک وزیر خارجة آمریکا از کوبا از سال 1945 خواهد بود. وی همچنین این حرکت را گامی مهم در عادی شدن رابطه بین کوبا و ایالات متحده دانست و اضافه کرد:« بعد از گذشت سالها از جنگ سرد، پذیرفتن این واقعیت که اوضاع جهان تغییر یافته است، به فهم نیازهای واقعی مردم کمک خواهد کرد. این واقعیت را که بین دو دولت کوبا و ایالات متحده درخصوص مسائلی همچون دموکراسی، حقوقبشر و سایر مسائل مرتبط با آن، اختلافات عمیقی وجود دارد نمیتوان کتمان نمود، ولی علیرغم این اختلافات میتوانیم در مسائلی مانند حملونقل، حفاظت از محیط زیست و مهاجرت همکاریهای سازندهای داشته باشیم ».از ماه دسامبرکه روابط دو کشور شروع به عادی شدن نموده است، محدودیت سفر و برخی از موانع تجارت بین دو کشور مرتفع شده، و ایالات متحده، کوبا را از لیست کشورهای حامی تروریسم خارج نموده است و اکنون بازگشایی سفارتخانهها نقطه اوجی در روابط دو کشور خواهد بود.
نظر شما