بیش از یک ماه از زمانی که کشور های 1+5 و ایران در وین، بر سر برنامه ی اتمی ایران به توافقی تاریخی دست یافتند می گذرد؛ حال کنگره ی آمریکا تنها یک ماه فرصت دارد که تصمیم خود را، مبنی بر رد یا تصویب توافق اعلام کند. بنیامین نتانیاهو که از ابتدا مخالفت خود را با توافق اعلام کرده و آن را اشتباهی تاریخی و خطرناک نامید، می کوشد تا با کمک لابی پرنفوذ اسراییل در آمریکا، کنگره را با خود همراه کرده و جلوی تصویب توافق را بگیرد. جمهوریخواهان که اکثریت کنگره را در دست دارند، برای اینکه بتوانند حق وتوی باراک اوباما را بی اثر کنند، نیاز به همراهی دوسومِ اعضای کنگره دارند. یکی از دلایل مخالفت آنان با توافق، سند محرمانه ای است که بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی به امضا رسیده و تاکنون تلاش جمهوریخواهان برای دستیابی به این سند بی نتیجه مانده است. جزییاتی که امروز از این سند فاش شده، نشانگر این است که ایران می تواند برای بازرسی از سایت هایی همچون پارچین، از بازرسان خود استفاده کند؛ امری که بی تردید بر مخالفت ها دامن خواهد زد.
اوباما تلاش زیادی در متقاعد کردن نمایندگان نموده است، اما یکی از تحلیلگران سیاسی معتقد است که کاخ سفید می توانست بهتر از این عمل کند. تا کنون همه ی سخنانی که تیم مذاکره کننده ی آمریکا، در مقابل نمایندگان در دفاع از توافق گفته، به جنبه های منفی آن اشاره داشته است، به اینکه اگر ایران تعهدات خود را زیر پا بگذارد، با چه اقداماتی از جانب سایر کشور ها روبرو خواهد شد؛ درحالیکه می توانست به پیامد های مثبت آن اشاره کند، از جمله منافع مشترک دو کشور و مقابله با داعش. بیان چنین مواردی افکار عمومی آمریکا را بیشتر با توافق همراه می سازد و نظر مردم نیز بر تصمیم کنگره مؤثر است؛ به همین دلیل تا کنون طرفین، اقدام به ساخت و پخش تبلیغات تلویزیونی گران قیمتی در رسانه های آمریکا کرده اند، بگونه ای که مجموع هزینه های مخالفان، بالغ بر بیست میلیون دلار براورد می شود.
از دیگر انتقادات وارد بر تیم مذاکره کننده، اغراق در بیان اثرات منفی ناشی از رد توافق است. جان کری در سخنانی، سقوط دلار آمریکا و پایین آمدن اعتبار این کشور نزد جهانیان را، از اثرات عدم تصویب توافق برشمرد. علی رغم اینکه نظرسنجی ها از مخالفت بخش گسترده ای از آمریکاییان با توافق حکایت دارد، کارشناسان سیاسی بر این باورند که حتی اگر کنگره از تصویب توافق امتناع ورزد، بعد از وتوی اوباما، دموکرات های کنگره و سنا اولویت را به منافع حزبی داده و از آنجا که گزینه ی دیگری در دست نیست، به نفع توافق رأی خواهند داد و به این ترتیب اوباما موفق خواهد شد از سد کنگره بگذرد.
طی روز های گذشته اعلام حمایت برخی از نمایندگان دموکرات کنگره، کفه ی ترازو را به نفع موافقان سنگین کرده و امید ها را برای تصویب آن افزایش داده است. اوباما برای موفقیت در مقابل جمهوریخواهان، به حمایت 146 عضو مجلس نمایندگان یا 34 سناتور نیاز دارد؛ تاکنون 50 عضو کنگره و 25 سناتور دموکرات، علناً حمایت خود را از توافق اعلام کرده اند. میچ مکانل رهبر جمهوریخواهان سنا، اذعان کرد که شانس موفقیت اوباما در مصاف با کنگره زیاد است و نانسی پلوسی رهبر اقلیت دموکرات در کنگره نیز در اظهاراتی مدعی شد، حزب او آرای لازم را در اختیار دارد تا در صورت لزوم، مصوبه ی احتمالی کنگره در رد توافق وین از سوی رییس جمهور قابل وتو باشد.
نظر شما