مسکن همچنان در رکود

واکنش بازار مسکن به تک رقمی شدن نرخ سود تسهیلات مسکن همچنان «رکود» و ماندن در انتظار روزهای آینده است، در این بین سازندگان مسکن نیز دریافت سود بانکی را به ساخت و ساز ترجیح می دهند.

اگر چه اکثر مسئولان دولتی بر این باور هستند نقطه شروع رونق در بازار معاملات مسکن پایان نیمه اول سال 95 است اما گزارش‌ها حاکی از این است که رونق محسوسی هنوز وارد بازار مسکن چه در خرید و فروش و چه در ساخت و ساز نشده است.

صدور پروانه ساختمانی در شهریورماه امسال نسبت به شهریور ماه سال گذشته 20 درصد رشد داشته است،اما اکثر سازنده‌های مسکن از ترس فروش نرفتن واحدهای مسکونی هنوز رغبتی برای ورود به عرصه ساخت و ساز از خود نشان نمی‌دهند.

البته طبق گفته بت شکن مدیرعامل بانک مسکن بعد از تک رقمی شدن نرخ سود تسهیلات 80 میلیون تومانی مسکن روزانه 1000 نفر برای سپرده گذاری به شعب مختلف بانک مسکن مراجعه می‌کنند و این یعنی امیدواری برای رونق مسکن در ماه‌های آینده اما پرداخت این وام‌ها که در سال 96 قرار است پرداخت شود هنوز سازندگان را راضی به ساخت و ساز نکرده است.

در اوایل سال جاری بود که مظاهریان معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی در یادداشتی نوشت: بر مبنای شواهد بازار مسکن و تجربه دوره‌های رکود و رونق و چشم انداز اقتصاد کلان کشور، پیش‌بینی می‌شود نقطه شروع رونق در بازار معاملات مسکن پایان نیمه اول سال 95 باشد.

مظاهریان اگرچه گفته بود که کاهش نرخ سود بانکی می‌تواند محرک مناسبی برای افزایش سرمایه‌گذاری و تسریع رونق در بازار مسکن و ساخت و ساز باشد اما ظاهراً هنوز نرخ سود بانکی برای سازندگان مناسب‌‌تر از ورود به عرصه ساخت و ساز است و برخی از انبوه‌سازان سرمایه خود را بدون هیچ استرسی در بانک‌ها سپرده‌گذاری کرده و سود دریافت می‌کنند.

اکثر کارشناسان مسکن بر این باور هستند که رکود مسکن سال آینده نیز ادامه می‌یابد. مشاوران املاک که به خوبی وضعیت بازار را رصد می‌کنند می‌گویند: اگرچه روند خرید و فروش مسکن نسبت به سال 94 بهتر شده است اما این روند به هیچ وجه محسوس نبوده است.

حمیدی یکی از مشاوران املاک در منطقه 11 به خبرنگار فارس می‌گوید: با در نظر گرفتن رشد درآمد ایرانی‌ها و سایر هزینه‌های جاری و مقایسه آن با رشد سالانه نرخ مسکن، به راحتی می‌توان دریافت که قدرت خرید مسکن در ایران روز به روز در حال کاهش است.

وی افزود: شک نکنید که با ادامه رکود بخش مسکن علاوه بر کاهش عرضه و احتمال جهش قیمت در سال‌های آتی نرخ بیکاری نیز افزایش خواهد یافت.

جهانبخش مالکی نیز یکی دیگر از مشاوران املاک منطقه 19 می‌گوید: مردم و سازندگان مسکن رغبتی برای خرید و یا ساخت و ساز مسکن از خود نشان نمی‌دهند.

وی افزود: سازندگان مسکن همچنان ترجیح می‌دهند که سرمایه خود را نرد بانک‌ها سپرده‌گذاری کنند و سالانه 15 تا 18 درصد سود بدون دردسر بگیرند پس تا زمانی که نرخ سود به زیر 12 درصد نرسد نمی‌توان به رونق مسکن امیدوار شد.

وی گفت: به نظر بنده سال آینده شاید به احتمال 50 درصد بازار مسکن از رکود خارج شود چرا که بخش مسکن به اندازه کافی در خواب فرو رفته است و دیگر وقت آن رسیده است که از خواب بیدار شود.

مالکی گفت: تعداد بسیار اندکی از سازندگان مسکن هستند که سرمایه خود را مجدداً و پس از کاهش نرخ سود بانکی وارد عرصه ساخت و ساز کرده‌اند بنابراین تا زمانی که نرخ سود بانکی بالا و تقاضا برای خرید مسکن وجود نداشته باشد سپرده‌گذاری را به ساخت و ساز ترجیح می‌دهند.

حمیدی مشاور املاک منطقه 7 تهران نیز می‌گوید: بخش مسکن در حال حاضر در بدترین شرایط رکود قرار دارد و زمینگیر شده است اما باید در نظر داشت که کاهش ساخت و ساز باعث می‌شود پس از پشت سر گذاشتن رکود باید برای افزایش قیمت آمادگی داشته باشیم.

کارشناسان مسکن معتقد هستند که دولت می‌توانست بهترین استفاده را از دوره رکود به کار گیرد و آن این بود که در زمان رکود باید از تولید مسکن حمایت می‌شد اما متاسفانه از زمانی که رکود بر صنعت ساختمان سایه انداخت هیچ حمایتی برای افزایش تولید مسکن نشد و متاسفانه اخذ مالیات بر تولید و مالیات بر ارزش افزوده نیز به تولیدکنندگان مسکن تحمیل شد.

پور ابراهیم یکی از مشاوران املاک در منطقه 4 در پاسخ به این سوال که آیا ساخت و ساز در این منطقه کاهش یافته است، گفت: کاهش تولید مسکن در چند سال گذشته را نمی‌توان انکار کرد چرا که سالانه اگر یک میلیون ازدواج در کشور صورت گیرد باید حداقل به همین میزان نیز مسکن تولید شود اما در آمارها می‌بینیم که تولید مسکن به 400 هزار واحد مسکونی کاهش یافته است.

وی افزود: پس با یک حساب سر انگشتی می‌توان دریافت که تولید مسکن علاوه بر جلوگیری از رشد قیمت می‌تواند بر ایجاد شغل نیز بسیار مهم و حیاتی باشد.

البته اکثر کارشناسان مسکن بر این باور هستند که با ورود به نیمه دوم سال به تدریج بازار مسکن از رکود خارج می‌شود و سال آینده نیز شاهد شکوفایی اقتصادی خواهیم بود.

مصطفی قلی خسروی رئیس پیشین اتحادیه املاک نظر دیگری در خصوص ورود سازنده‌ها به بازار مسکن دارد و در این ارتباط می‌گوید: تغییر قیمت‌ها در بازار مسکن زمان‌بر است،از 3 سال پیش تاکنون مسکن در رکود است اما در 6 ماه اول امسال مرحله بیش رونق بازار را تجربه می‌کنیم تا به مرحله نخست خروج از رکود برسیم.

وی افزود: بخشی از تغییر وضعیت مسکن به دلیل پایین آمدن بهره بانکی تا 15 درصد است و عده‌ای که پیش از این سود بانکی دریافت می‌کردند اکنون سرمایه خود را از بانک‌ها خارج و در ساخت و ساز سرمایه‌گذاری کرده‌اند پس می‌توان به رونق مسکن امیدوار شد.