هزینههای ساختوساز در دریا
بحرین کشور کوچکی است که با 665 کیلومتر مربع مساحت، تنها به اندازه نیمی از لندن میباشد. جنوب این کشور که عمدتا بیابانی است برای ساخت میادین نفتی و پایگاههای نظامی مناسب است؛ بنابراین میتوان اشتیاق مقامات این کشور را برای ساختوساز در دریا درک کرد
محمد آلخلیفه رئیس بخش املاک بحرین میگوید که از دهه 1960 بحرین از طریق احیای زمین [1]11% به مساحت خود اضافه کرده است و ممکن است با گذشت زمان، این مساحت افزون گردد. سال گذشته بحرین اعلام کرد که پنج شهر جدید در زمینهای احیا شده خواهد ساخت «ما توسط آبهای کم عمق احاطه شدهایم بنابراین احیای آن کار زیادی نمیطلبد»
البته این طرح هنوز در حد آرزو باقی مانده و بودجهای برای آن تأمین نشده است. اگر این اتفاق بیافتد، وسعت کشور به اندازه نیمی از مساحت فعلی گسترش خواهد یافت. اما پروژههای احیای زمین در بحرین و سایر کشورهای خلیج فارس با نگرانیهای محیط زیستی و اقتصادی همراه است
ممکن است بحرین از روی ناچاری و به دلیل کمبود خشکی دست به احیای زمین بزند اما دیگر کشورهای خلیج فارس از روی اختیار این کار را میکنند. نخل جمیره که مجموعهای از جزایر به شکل نخل است، به یکی از نمادهای دبی تبدیل شده است. در ابوظبی خط ساحلی لایروبی شد تا جزیره یاس، چندین پارک و هتل مجلل احداث شود. عربستان زمینهای بایر زیادی دارد ولی درصدد است یک شهر صنعتی شناور در دریای سرخ بسازد
کسانی که در این زمینه فعالیت دارند، میگویند سعی میکنند به محیط زیست آسیب نزنند اما دانشمندان و مردم محلی نگران هستند. ماهیگیران بحرینی میگویند که با احیای زمین، ذخایر ماهی کاهش یافته و به معیشت انها آسیب رسیده است و مجبور شدهاند برای ماهیگیری به نقاط دورتری از دریا بروند. این امر باعث افزایش دستگیری ماهیگیران بحرینی در آبهای قطر شده است
همچنین یک مطالعه نشان میدهد که پروژه احیای زمین باعث کاهش تعداد جنگلهای حرا در خلیج توبلی در سواحل شرقی بحرین شده است. گروه دیگری از محققان با استناد به تصاویر ماهوارهای به این نتیجه رسیدهاند که احداث نخل جمیره باعث شده است دمای آب در طول 19 سال، 7.5 درجه سانتیگراد افزایش یابد و این امر به برخی از جانداران دریایی آسیب میرساند
ساختوساز روی دریا از نظر اقتصادی نیز چندان مطلوب نیست. هنگامی که نخستین ساکنان نخل جمیره به ویلاهای خود نقل مکان کردند، متوجه شدند مساحت املاک از انچه گفته شده بود کمتر است زیرا هزینههای ساختوساز بسیار زیاد شده بود و سازندگان مجبور شده بودند با کوچکتر کردن مساحت ویلاها، بر تعداد انها بیافزایند
دبی سال 2002 ساخت یک مجمعالجزایر دیگر را نیز به شکل نخل آغاز کرد اما بحران مالی سال 2008 باعث شد که ساختوساز متوقف شود. حالا دو دهه گذشته و این پروژه همچنان ناتمام باقی مانده است
یکی دیگر از این پروژهها دنیا نام دارد؛ در این پروژه شرکت نخیل میلیاردها دلار هزینه کرد تا 300 جزیره در نقاط مختلف جهان بسازد اما با وقوع بحران مالی، امروز از این پروژه تنها یک کلاب در لبنان و یک استراحتگاه مجلل در تیرا دل فوئگو فعالیت دارند
تغییرات اقلیمی، این جزیرههای مصنوعی و تمام خط ساحلی خلیج فارس را تهدید میکند زیرا طبق تخمین محققان دانشگاه، سطح آب خلیج فارس تا پایان قرن، 84 سانتیمتر افزایش مییابد. همچنین خلیجفارس تاکنون شاهد طوفان نبوده اما مطالعهای که سال 2015 در مجله نیچر منتشر شد نشان میداد که وقوع طوفان در این منطقه دیگر امر بعیدی نیست. سال گذشته طوفان شاهین به عمان رسید که نخستین مورد از این نوع در یک قرن گذشته بود
رویکرد نخستوزیر اسرائیل در قبال ایران
نفتالی بنت نخستوزیر اسرائیل میگوید ایران و نیروهای نیابتیاش همچون اختاپوس هستند «اما ما دیگر با شاخکهای اختاپوس (نیروهای نیابتی ایران) کاری نداریم بلکه سر اختاپوس را هدف میگیریم». بنت که نزدیک به یک سال از نخستوزیریاش میگذرد، در گفتگو با اکونومیست توضیح میدهد که چگونه اسرائیل و سرویسهای مخفیاش جنگ در سایهای که نزدیک به چهار دهه علیه ایران براه انداختهاند را توسعه میدهند
در گذشته حملات اسرائیل علیه ایران معطوف به برنامه هستهای این کشور و دانشمندان مرتبط با آن بود و اگر زمانی اسرائیل میخواست اهداف دیگر ایران همچون سپاه و نیروهای قدس را مورد حمله قرار دهد، ترجیح میداد این کار در کشوری ثالث همچون سوریه صورت گیرد. اما اسرائیل اکنون در داخل ایران به سپاه حمله میکند. ماه فوریه یک کارخانه ساخت پهپاد را در غرب ایران هدف قرار داد و ماه می یکی از فرماندهان سپاه را در تهران ترور کرد
اسرائیل قبلا مسئولیت انجام این حملات را برعهده نمیگرفت اما اکنون مقامات بلندپایه اسرائیل تنها چند ساعت پس از حمله، جزئیات آن را منتشر میکنند. برای مثال ماه آوریل موساد فیلمی از بازجویی یکی از اعضای سپاه توسط مأموران اسرائیل در داخل خاک ایران منتشر کرد
همه اعضای تشکیلات امنیتی اسرائیل از این رویکرد جسورانه راضی نیستند اما بنت معتقد است که «ایران ترسو تر از آن است که بخواهد به حملات اسرائیل واکنش نشان دهد». وی هدف گرفتن مستقیم ایران را مفید میداند و این تاکتیکهای جسورانه را کاملا تأیید میکند
از او میپرسیم که آیا فکر میکند این تاکتیک، ایران و نیروهای نیابتیاش را از حمله به اهداف اسرائیل باز دارد؟ وی با خرسندی اشاره میکند که حزبالله و حماس در یک سال گذشته موشکی علیه اهداف اسرائیل شلیک نکردهاند. بنت امیدوار است که حمله به اهداف ایران در خاک آن کشور، تهران را وادار کند که در مذاکرات برجام امتیازات بیشتری دهد و نسخه بهتری از توافق هستهای را امضا کند. استدلال بنت این است که اقتصاد ایران به قدری به رهایی از تحریمها نیاز دارد که اگر آمریکا موضع سختی بگیرد و به سرعت کوتاه نیاید، ممکن است به توافقی با ایران برسد که توسعه برنامه هستهای این کشور را برای مدت نامحدودی متوقف کند
اسرائیل همزمان با این سیاستها برنامه تسلیحاتی خود را پیش برده و در حال برنامهریزی یک شبکه دفاع لیزری است. اما به نظر نمیرسد که حمله به اهداف ایران باعث تقویت جایگاه بنت در عرصه سیاست داخلی شده باشد. دولت ائتلافی او که متشکل از هشت حزب از جمله یک حزب اسلامگرای عرب است، در حال فروپاشی است و اکثریت خود را در کنست از دست داده است. اعضای دولت در مورد کمتر مسئلهای با یکدیگر توافق دارند
نتانیاهو که رهبری اپوزیسیون را در دست دارد، درحال برنامهریزی برای بازگشت به قدرت است و دور نیست که فروپاشی دولت ائتلافی، شرایط را برای انتخابات زودرس فراهم کند. اسرائیل در سالهای 2019-2020 شاهد برگزاری سه انتخابات بود زیرا نه نتانیاهو و نه مخالفانش آراء لازم را بدست نمیآوردند و نمیتوانستند دولت تشکیل دهند. بعد از برگزاری چهارمین انتخابات، در نهایت بنت توانست دولت ائتلافی تشکیل دهد. نظرسنجیها حاکی از آن است که در پنجمین انتخابات، نتانیاهو و متحدانش میتوانند اکثریت آراء را از آن خود کنند
قاچاق آثار باستانی خاورمیانه
بر اساس گزارشها در دهه گذشته صدها هزار اثر باستانی از کشورهای جنگزده خاورمیانه به سرقت رفته و پول فروش این گنجینهها صرف ادامه جنگ و تشدید درگیریها شده است
بنیاد «کلونی برای عدالت» گزارش داد که 300 عدد از این آثار باستانی را که از موزهها، مکانهای باستانشناسی، دانشگاهها و اماکن مذهبی در کشورهای لیبی، یمن، سوریه و عراق غارت شده بودند، ردیابی کرده است
بر اساس این گزارش این اقلام از نقاط ترانزیت قاچاق شده و به بالاترین قیمتهای پیشنهادی فروخته شده است
به گفته آنیا نیستات مدیر حقوقی بنیاد کلونی «غارت آثار باستانی اغلب مورد بیتوجهی قرار میگیرد درحالیکه این اقدام تأثیرات ویرانگر فیزیکی و اجتماعی دارد. فروش این آثار گروههای مسلح را قادر میسازد تا بودجه لازم را برای جنگ، فعالیتهای تروریستی و سایر جنایات علیه غیرنظامیان تأمین کنند»
به گفته محققان حداقل 40000 اثر باستانی از سوریه و نزدیک به 150000 اثر از یمن به غارت رفته است
این گزارش نشان میدهد که تعداد زیادی اثر باستانی از شمال عراق توسط داعش ربوده شده است و همچنین در لیبی اموال تعدادی از اماکن مذهبی متعلق به صوفیان به سرقت رفته است
علاوه بر داعش گروههای دیگری همچون القاعده و هیأت تحریر الشام نیز در قاچاق آثار باستانی دست داشتهاند
یکی از باستان شناسان عراقی میگوید: «داعش مرا سال 2014 ربودند؛ آنها متوجه شده بودند که من در اماکن باستان شناسی کار میکنم. از من خواستند که به عنوان کارشناس آنها را در کار حفاری هدایت کنم. آنها مرا به اماکن باستانی در دیرالزور سوریه و در موصل بردند؛ واسطههایی در ترکیه داشتند که به دلالان در اروپا مرتبط بودند»
داعش به دلیل تخریب اماکن فرهنگی و میراث تاریخی خبرساز شد اما چیزی که در تیتر اخبار قرار نگرفت، این بود که بسیاری از آثار باستانی موجود در این مکانها توسط این گروه به فروش رسید
آنا نیستات در جریان یک نشست خبری در واشنگتن گفت که داعش زیرمجموعهای ویژه آثار باستانی دارد. تصاویر ماهوارهای بدست آمده توسط بیناد کلونی تعدادی مکان حفاری شده را در عراق و سوریه نشان میدهد که از جمله آنها سایت باستان شناسی تلابیض در استان رقه است. اگر آثار باستانی از عراق و سوریه ربوده شده بود، از طریق ترکیه یا لبنان قاچاق میشد و اگر متعلق به لیبی بود، به مصر و تونس انتقال مییافت. همچنین اقلام متعلق به یمن نیز به عربستان، قطر یا امارات برده میشد
در این گزارش آمده است: «امارات و به ویژه دبی نقطه ترانزیتی مهمی است که از طریق آن اثار باستانی خاورمیانه و شمال آفریقا به اروپا میرسد»
گزارش همچنین ارزش کل اقلام دزدیده شده را دهها میلیون دلار تخمین میزند «سازمانهای تروریستی و گروههای مسلح، عواید حاصل از فروش این آثار را صرف جنایت علیه غیرنظامیان و اقدامات تروریستی میکنند»
به گفته یونسکو تجارت غیرقانونی کالاهای فرهنگی –که قاچاق عتیقه و آثار باستانی بخشی از آن است- ده میلیارد دلار در سال ارزش دارد و بخشی از این سود برای تأمین مالی جنگ و تروریسم در جهان استفاده میشود
بنیاد کلونی ضمن اینکه از دولتهای غربی و سازمان ملل میخواهد تا در مورد شبکههای قاچاق و مسیرهای ترانزیتی تحقیق کنند، خواهان آن است که بازرگانان غربی به دلیل کمک به حفظ این تجارت کثیف و تأمین منابع مالی گروههای مسلح در خاورمیانه از طریق خرید این آثار، مجازات شوند
*منبع: میدل ایست آی
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما