نگاهی به رسانه های جهان

دیدار ایلان ماسک و نماینده ایران در سازمان ملل

ایلان ماسک مشاور دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا، روز دوشنبه در نیویورک با سفیر ایران در سازمان ملل دیدار کرد. دو مقام ایرانی هدف این دیدار را بحث درباره چگونگی کاهش تنش بین ایران و ایالات متحده توصیف کردند

به گفته این دو مقام، دیدار ماسک و سفیر ایران امیرسعید ایروانی بیش از یک ساعت به طول انجامید و درمکانی محرمانه انجام شد. این دو نفر، نتیجه این دیدار را مثبت و خوب ارزیابی کردند

استیون چونگ مدیر ارتباطات ترامپ در پاسخ به این سؤال که آیا چنین جلسه ای برگزار شده یا خیر گفت: «ما در مورد ملاقات های خصوصی اظهار نظر نمی کنیم». ماسک و نمایندگی ایران در سازمان ملل نیز به سؤالات ما پاسخ ندادند

کارولین لیویت سخنگوی دولت آینده ترامپ در بیانیه ای گفت: «مردم آمریکا دوباره ترامپ را به ریاست جمهوری انتخاب کردند زیرا نسبت به رهبری او و توان وی در بازگرداندن صلح در جهان اعتماد دارند. زمانی که او به کاخ سفید بازگردد اقدامات لازم را برای ایجاد صلح انجام خواهد داد»

ماسک به عنوان ثروتمندترین فرد جهان در کارزار انتخاباتی ترامپ مشارکت فعالی داشت. ترامپ هفته گذشته طی تماسی با ولادیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین، دقایقی تلفن را به ماسک داد. ماسک در افزایش قابلیت ارتباطی اوکراین در جریان جنگ با روسیه، نقش مهمی ایفا کرد

دیدار مستقیم بین یک مقام ارشد ایرانی و ماسک، امکان تغییر لحن بین تهران و واشنگتن را در دولت ترامپ –علیرغم سابقه پرتنش بین دو طرف- افزایش می دهد. به گفته یک مقام ایرانی این دیدار به درخواست ماسک انجام شد

ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود آمریکا را از برجام خارج کرد و آن را توافقی وحشتناک و یک طرفه دانست که هرگز نباید انجام می شد. وی همچنین تحریم های اقتصادی سختی را علیه نفت ایران اعمال کرد و دستور ترور سردار سلیمانی را داد

در واکنش به این اقدامات، رهبر ایران هرگونه مذاکره با دولت ترامپ را ممنوع کرد و مقامات کشور قول دادند انتقام ترور سلیمانی را بگیرند. دادستان های فدرال آمریکا هفته گذشته مدعی شدند که ایران قبل از انتخابات، طرحی را برای ترور ترامپ در دست اجرا داشته است

اما پس از انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری، در محافل سیاسی ایران این بحث روز به روز پررنگ تر می شود که آیا می توان با ایالات متحده به توافقی جدید و پایدارتر دست یافت. بسیاری از اعضای دولت پزشکیان با این استدلال که ترامپ فردی معامله گر است و ممکن است فرصتی برای لغو تحریم ها فراهم شود، از مذاکره حمایت می کنند

اما بسیاری از محافظه کاران ایران مخالفت تعامل با ترامپ هستند. هرگونه مذاکره یا توافق با آمریکا باید به تأیید آقای خامنه ای برسد. ترامپ از حامیان سرسخت اسرائیل است و این درحالی است که جنگ شدیدی بین اسرائیل و شبه نظامیان نیابتی ایران جریان دارد

عباس عراقچی وزیر خارجه ایران روز پنجشنبه در شبکه ایکس نوشت: «اختلافات با همکاری و گفتگو قابل حل است. ما پذیرفتیم که با شجاعت و حسن نیت پیش رویم. ایران هرگز میز مذاکره درباره برنامه هسته ای خود را ترک نکرده است» .عراقچی این اظهارات را پس از دیدار با رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی مطرح کرد  

به عقیده تحلیلگران، ایران علیرغم سابقه بدی که در رابطه با ترامپ دارد، می خواهد درهای دیپلماسی را باز نگه دارد؛ ترامپ نیز مشتاق به نظر می رسد. علی واعظ مدیر گروه بین المللی بحران می گوید: «هر چیزی با ترامپ امکانپذیر است. به نظر می رسد که او به توافق با ایران تمایل دارد اما برخی از مشاورانش ممکن است از استراتژی های دیگر از جمله افزایش فشار بر ایران حمایت کنند»

به گفته دو مقام ایرانی دیدار با ماسک راه حلی را پیش روی ایران گذاشته و به این کشور اجازه داده است تا به جای مذاکره مستقیم با یک مقام سیاسی آمریکایی، با ماسک وارد گفتگو شود. ولی ماسک به زودی در دولت ترامپ نقشی رسمی پیدا خواهد کرد؛ او به عنوان وزیر بهینه سازی دولت معرفی شده است

به گفته یک مقام وزارت خارجه ایران، ایروانی در این دیدار به ماسک گفت که او باید از خزانه داری آمریکا معافیت از تحریم گرفته و بخشی از تجارت خود را به ایران بیاورد.

منبع: نیویورک تایمز

چرا خاموشی ایران را فراگرفته است؟

ترانه ای قدیمی درباره تهران سروده شده که این شهر را به خاطر همیشه پرنور بودنش می ستاید؛ اما این چیزی نیست که تهرانی ها در روزهای اخیر تجربه می کنند. این شهر همچون دیگر نقاط ایران با قطعی سازماندهی شده برق مواجه است؛ بزرگراه ها در خاموشی فرو می روند و محله ها چند ساعت در روز دچار بی برقی می شوند

ایران علیرغم غنی بودن از انرژی، با قطعی برق غریبه نیست. معدود کشورهایی در جهان هستند که با بی برقی مواجهند و ایران در این زمینه هم رده کشورهایی همچون لبنان، پاکستان و آفریقای جنوبی قرار گرفته است؛ همین امر سبب خشم بسیاری از ایرانیان شده است. در شهریار نانوایی که به دلیل قطعی برق خسارت زیادی دیده بود، با ریختن خمیر فاسد خود در خیابان اعتراض خود را نشان داد؛ مغازه داری در زابل که اجناسش به دلیل خاموشی یخچال ها خراب شده بود، خشم خود را از شرایط موجود ابراز نمود

بی برقی در هر شرایطی سبب نارضایتی و اعتراض می شود ولی توضیحی که از سوی دولت مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران ارائه شده، بر آتش خشم مردم افزوده است

دولت قطعی برق را در راستای حفاظت از محیط زیست توصیف کرده و می گوید که این قطعی در نتیجه دستور توقف سوزاندن ماوزت در نیروگاه هاست. مازوت ارزان ترین و بی کیفیت ترین ماده سوختی است که تنها در چند کشور از جمله ایران برای تولید برق استفاده می شود. دولت با بیان متوقف کردن سوزاندن مازوت در ازای افزایش خاموشی ها، اینگونه وانمود می کند که دارد به ایرانیان لطف می کند. سخنگوی دولت در سخنانی چنین گفت که «قطعی برق برنامه ریزی شده، بهتر از تولید سم است»

طبق انتظار مخالفان سیاسی پزشکیان این موضوع را دستاویزی برای حمله به دولت قرار دادند. مرکز تحقیقات پارلمان که تحت سلطه تندروها است، به سرعت گزارشی تهیه کرد و ادعای دولت مبنی بر اینکه توقف استفاده مازوت دلیل قطعی برق است را، زیر سؤال برد

مالک شریعتی نماینده محافظه کار مجلس گفت که مردم به همان اندازه که از هوای آلوده آسیب می بینند، از قطعی برق نیز آسیب خواهند دید. روزنامه همشهری نیز در مقاله ای با این عنوان نوشت: «اگر چراغ ها خاموش شود، آیا آسمان آبی خواهد شد؟»

اما انداختن تقصیرها به گردن دولت پزشکیان هیچ توجیهی ندارد. او تنها از 28 ژوئیه رئیس جمهور ایران بوده و این درحالی است که مشکل قطعی برق در دولت قبلی ابراهیم رئیسی رئیس جمهور محافظه کار ایران نیز وجود داشت. این بخشی از فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی است که هر رئیس جمهور، مشکل را به گردن سلف خود میندازد؛ چنانکه رئیسی حسن روحانی را مقصر می دانست و روحانی احمدی نژاد را.

حقیقت این است که ایران مدتهاست با مشکل برق دست و پنجه نرم می کند. روز تحلیف پزشکیان تهران با قطعی برق مواجه بود و دفتر ریاست جمهوری در آن روز در تاریکی فرو رفته بود

پزشکیان تصمیم به قطع برق خانه ها گرفته و این درحالی است که در دولت رئیسی، صنایع با قطعی برق مواجه بودند. قطع برق صنایع مشکل کمتری در زندگی روزمره اکثر شهروندان ایجاد می کرد ولی برای اقتصاد ایران در بلندمدت زیان بیشتری داشت

محمدرضا عارف معاون رئیس جمهور چند هفته پیش در معارفه عباس علی آبادی وزیر جدید انرژی به همین نکته اشاره کرد. عارف گفت که اگر کشور بخواهد مطابق برنامه توسعه به هدف رشد اقتصادی هشت درصدی دست یابد، نمی تواند کارخانه های خود را با ساعت ها قطعی برق مواجه کند

ایرانیان نگران بدتر شدن اوضاع در روزهای آتی هستند. هنوز در فصل پاییز هستیم و یک زمستان سخت و سرد می تواند وضعیت را بغرنج تر کند. بسیاری به یاد دارند که پس از تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه 2022 چگونه محافظه کاران ادعا کردند که اروپا بدون منابع انرژی از ایران و روسیه، گرفتار زمستان سخت خواهد شد. اما اروپا توانست انرژی مورد نیاز خود را تأمین کند و بحران را پشت سر بگذارد ولی ایران چندان خوش شانس نبوده است

ایران علیرغم برخورداری از یکی از بزرگترین ذخایر گاز طبیعی جهان، انرژی کافی برای گرم کردن تمام خانه های خود را ندارد؛ به ویژه که برای تأمین ارز به صادرات گاز متکی است. پزشکیان امیدوار بود که برای حل این مشکل با همسایه غنی از گاز خود (ترکمنستان) قراردادی امضا کند اما هنوز توافق رضایت بخشی حاصل نشده است

آنچه مایه نگرانی بیشتر است، وقوع این احتمال است که دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا سیاست فشار حداکثری را بازگرداند و نفت ایران تحت تحریم های شدیدتر قرار گیرد. اگر ایران نتواند به اندازه فعلی نفت بفروشد، در تأمین نیازهای اولیه شهروندانش با مشکلات بیشتری روبرو خواهد شد. اگر اسرائیل به زیرساخت های انرژی ایران حمله کند، مشکل بدتر هم می شود. نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل که پس از پیروزی ترامپ جسارت بیشتری پیدا کرده، ممکن است بخواهد برای افزایش نارضایتی در داخل ایران، دست به چنین حملاتی بزند

مشکلات انرژی ایران –همچون دیگر مسائل و بحران هایی که دارد- به انزوای بین المللی و تحریم ها برمی گردد. تحریم های اعمال شده توسط ایالات متحده، ایران را از دسترسی به جدیدترین فناوری ها برای نیروگاه های خود بازداشته است. اما ایرانیان ریشه مشکلات را چیز دیگری می دانند؛ در یک نظرسنجی که ماه گذشته توسط ایسنا انجام شد، اکثر مردم ایران سوء مدیریت منابع توسط مقامات را دلیل اصلی قطعی برق عنوان کردند. مدتهاست که از تحریم ها و سوء مدیریت به عنوان عوامل اصلی مشکلات کشور نام برده می شود

رضا قبیشاوی روزنامه نگار در مقاله ای درباره بحران کنونی، با اشاره به کوبا که اخیرا با قطعی گسترده برق مواجه شده، خاطر نشان کرد که سرنوشت مشابهی انتظار ایران را می کشد، مگر اینکه ایران برای رفع تحریم ها و ارتقای جایگاه بین المللی خود تلاش کند

منبع: نشنال نیوز

دیپلماسی و دلار، دلیل ادامه پروازهای امارات به اسرائیل

فرودگاه بین المللی بن گوریون اسرائیل در سکوت بی سابقه ای فرو رفته است. خطوط هوایی جهان پروازهای خود را به این کشور لغو کرده اند؛ گیت ها خالی است و مسافران معدودی در قسمت تحویل بار حضور دارند

اما یک استثنا وجود دارد: قسمت پذیرش مسافران پروازهای امارات که مملو از مسافر است و به پل ارتباطی اسرائیلی ها با جهان خارج در طول این یکسال جنگ تبدیل شده است.

پروازهای اماراتی علاوه بر افزایش درامد خطوط هوایی این کشور، روابط روبه رشد ابوظبی و تل آویو را نشان می دهد. روابط بین این دو کشور از جنگ های جاری در خاورمیانه جان سالم به در برده و با روی کار آمدن ترامپ، احتمالا تقویت نیز می شود

جاشووا استاد مطالعات خاورمیانه دانشگاه برایلان اسرائیل می گوید: «خطوط هوایی امارات اصلی ترین خطوط هوایی خارجی هستند که به پرواز خود ادامه می دهند. ادامه کار آنها دارای جنبه های سیاسی و اقتصادی است»

از زمان حمله حماس به اسرائیل در 7 اکتبر 2023 بسیاری از خطوط هوایی بین المللی پروازهای خود را به اسرائیل متوقف کرده اند. اسقاط پرواز 17 خطوط هوایی مالزی بر فراز اوکراین در ده سال پیش و سرنگونی پرواز 752 اوکراین پس از برخاستن از تهران، به آنها نشان داده است که باید تهدید را جدی بگیرند

اما فلای دبی روزانه چندین پرواز به اسرائیل داشته و پل ارتباطی آن کشور با جهان خارج شده است؛ این درحالی است که سایر رقیبان پروازهای خود را به تل آویو متوقف کرده اند. هواپیمایی اتحاد نیز به پروازهای خود به اسرائیل ادامه می دهد

درست است که در پی توافق ابراهیم، حفظ برنامه پروازی به اسرائیل از نظر سیاسی برای امارات مهم است؛ اما ادامه پروازها تنها جنبه سیاسی ندارد، بلکه جنبه اقتصادی نیز قابل توجه است و این امر باعث افزایش درامد خطوط هوایی امارات شده است

از زمان شروع جنگ، شرکت هواپیمایی دلتا ایرلاینز، لوفت هانزا و سایر خطوط هوایی بزرگ پروازهای خود را متوقف کردند. پس از چندی پروازها از سر گرفته شد ولی بعد از حمله بالستیک ایران به اسرائیل و حمله تلافی جویانه اسرائیل، پروازها بار دیگر متوقف گردید. حالا تهران اسرائیل را تهدید به حمله مجدد کرده است

این موضوع سبب سود قابل توجه هواپیمایی ال عال اسرائیل شده است. این هواپیمایی در دوران همه گیری کرونا گرفتار مشکلات مالی بسیاری شده بود ولی در شش ماهه نخست سال جاری 227 میلیون دلار سود را به ثبت رساند. این درحالی است که در مدت مشابه سال گذشته، سود شرکت تنها 58 میلیون دلار بود؛ سهام شرکت ال عال نیز در مقایسه با رشد 29 درصدی سال گذشته 200% افزایش یافت

اما ال عال با دو مشکل مواجه است: نخست اینکه شبکه پروازی ال عال به اندازه ایرلاین های بزرگ جهانی، گسترده نیست و دوم اینکه با توقف پرواز ایرلاین های ارزان قیمت، قیمت بلیت های ال عال به شدت افزایش یافته و همین امر باعث شده است که تعداد مسافران در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به نصف کاهش یابد

فلای دبی در این مدت به پروازهای خود ادامه داده است. این شرکت از اکتبر سال گذشته بیش از 1800 پرواز به اسرائیل انجام داده است. این تصمیم حرکتی نمادین از سوی امارات برای حفظ رابطه با اسرائیل عنوان شده است

هواپیمایی اتحاد نیز همچنان به پروازهای روزانه خود به تل آویو ادامه می دهد. این شرکت در بیانیه ای اعلام کرد: «فرودگاه بن گوریون از بهترین روش های امنیتی برای تضمین ایمنی پروازها استفاده می کند؛ بنابراین اتحاد و سایر خطوط هوایی می توانند به پروازهای خود ادامه دهند»

تصمیم امارات برای ادامه پروازها ریشه در توافق ابراهیم دارد. گرچه ابوظبی بارها از رفتارهای اسرائیل در طول جنگ ابراز نارضایتی کرده ولی سفارت و کنسولگری اسرائیل در دبی همچنان باز است

به گفته دینا اسفندیاری مشاور ارشد خاورمیانه در گروه بین المللی بحران: «ادامه پروازها نمادی از تعهد امارات به روابطش با اسرائیل است. مهم نیست که چه اتفاقی میفتد، جنگ به کجا می رود یا اسرائیل چقدر قوانین بین المللی را زیر پا می گذارد؛ امارات منافع خود را در ادامه رابطه با اسرائیل می بیند»

منبع: اسوشیتدپرس