توافق بین لبنان و اسرائیل برای تعیین مرزهای دریایی بین دو کشور، قدرتمندترین نیروی نظامی سیاسی لبنان (حزب الله) را در تنگنا قرار داده است.
پس از یازده سال مذاکره در نهایت دو کشور با میانجیگری آمریکا به توافق رسیدند و با امضای قرارداد فیمابین به چندین دهه مناقشه بر سر تعیین مرزهای دریایی پایان دادند. این یک دستاورد برای اسرائیل و لبنان است چراکه به آن دو اجازه می دهد تا از میادین گازی خود بهره برداری کنند.
در اسرائیل منتقدان معتقدند که دولت امتیازات زیادی به لبنان داده و در لبنان حزب الله که محور مقاومت نام دارد و مخالفت با اسرائیل هویت این گروه را شکل می دهد، اگر به نقش خود در حصول توافق اذعان کند هدف انتقاد مخالفانش قرار می گیرد و اگر هم مشارکت خود را در توافق نفی کند، آنوقت نمی تواند توافقی را که نوعی پیروزی برای لبنان است و مزایای زیادی برای کشور دارد، به پای خود بنویسد.
حزب الله اصرار دارد نشان دهد که این توافق به هیچ وجه نشان دهنده تغییر موضع این گروه نیست. سخنگوی حزب الله هفته گذشته در مصاحبه ای گفت: «هر اتفاقی که به عادی سازی روابط با اسرائیل منتهی شود از دید ما پذیرفتنی و قابل گفتگو نیست». وی تأکید کرد که دو کشور همچنان دشمن هم هستند و اگر ضربه ای از سوی اسرائیل به لبنان وارد شود حزب الله مثل همیشه جواب این ضربه را خواهد داد.
حزب الله از یازده اکتبر که توافق اعلام شد با احتیاط رفتار کرده است. این گروه می کوشد که این پیروزی دیپلماتیک را تماما به پای خود ننویسد اما از آنجا که نیروی نظامی و سیاسی مسلط در لبنان است نمی تواند وانمود کند که مذاکرات بدون رضایت و چراغ سبز آن اتفاق افتاده است.
سخنگوی حزب الله اعتراف کرد که وضعیت وخیم اقتصادی لبنان نشان داد که تنها راه نجات از فروپاشی اقتصادی بهره برداری از میادین گازی است. البته کارشناسان هشدار می دهند که درآمد حاصل از گاز سال ها طول می کشد تا بتواند بحران شدید اقتصادی لبنان را فرو بخواباند.
ماه ژوئن یک سکوی گازی اسرائیلی آماده بهره برداری بود اما حزب الله سه پهپاد به منطقه فرستاد. به گفته نصرالله این پهپادها پیامی به اسرائیل بود تا مادامی که توافق حاصل نشده است از بهره برداری خودداری کند. این سخنگو معتقد است: «ارسال این پهپادها روند مذاکرات را تسریع کرد. اگر نصرالله تفنگ خود را بر شقیقه دولت اسرائیل نمی گذاشت توافق حاصل نمی شد»
دیوید شنگر سیاستمدار آمریکایی معتقد است که توافق برای اسرائیل نیز در زمانی مناسب به دست آمد زیرا اخیرا تنش ها در سایر مرزهای این کشور افزایش یافته و حضور و قدرت گروههای مختلف همپیمان حزب الله در جنوب کشور بیشتر شده است.
به گفته شنگر «فکر می کنم اسرائیل این تهدیدها را جدی گرفت به ویژه که مذاکرات هسته ای در آستانه فروپاشی است و نزدیک است که تهران به اورانیوم غنی شده کافی برای ساخت سلاح هسته ای دست یابد»
شنگر افزود که با توافق اخیر دو کشور موفق شدند در کوتاه مدت تنش ها را کاهش دهند «اسرائیلی ها نمی خواهند فعلا با حزب الله مشکلی داشته باشند. دولت اسرائیل معتقد است با توافق اخیر، لبنان وارد نوعی توافق دوجانبه سودمند با اسرائیل می شود».
دولت اسرائیل تلاش کرد تا توافق قبل از انتخابات روز سه شنبه به شکل رسمی مورد تأیید قرار گرفته و امضا شود. سیاستمداران دست راستی توافق را واگذاری ارضی به لبنان می دادند اما لاپید امیدوار است رأی دهندگان به او به خاطر پیشرفت دیپلماتیکی که با یکی از دشمنان اسرائیل داشته پاداش دهند.
لاپید روز پنجشنبه گفت روزی نیست که یکی از کشورهای دشمن با دولت اسرائیل توافق نامه نبندد و آن را به رسمیت نشناسند.
به گفته سامی عطاءالله مدیر یکی از اندیشکده های لبنان «حزب الله و هم پیمانانش در پارلمان این توافق را جشن نگرفتند زیرا نگران واکنش های داخلی هستند». حزب الله این موفقیت را به متحد خود میشل عون رئیس جمهور لبنان نسبت می دهد؛ اینگونه عون که دوران ریاست جمهوری اش روز دوشنبه به پایان می رسد با این توافق دوران پر بحران خود را با پیروزی به پایان می رساند.
به گفته عطاء الله حزب الله از عون استفاده کرد و نقش خود را در توافق کمرنگ نمود. به این ترتیب منتقدانی که در داخل این گروه وجود داشت را راضی کرد.
نصرالله در سخنرانی روز اعلام توافق به انتقادها علیه حزب پرداخت و گفت افرادی هستند که بدون اینکه توافق را خوانده باشند حزب را متهم به خیانت کردند. او از هواداران خود خواست پیش نویس نهایی را بخوانند و محتوای آن را با نگاهی میهن پرستانه مورد قضاوت قرار دهند.
عطاء الله افزود: «به نظر نوعی منازعه داخلی در حزب وجود دارد. از این رو است که می بینیم او هوادارانش را در داخل حزب مورد خطاب قرار می دهد».
*منبع: واشنگتن پست
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما