حماس امیدوار به قدرت گیری دوباره در غزه

اسرائیل می گوید که هزاران شبه نظامی حماس را کشته، ساختار فرماندهی این گروه را از بین برده و شبکه تونل های آن را منهدم کرده است. بمباران غزه چنان ویرانگر بوده که شهر تقریبا با خاک یکسان شده است

با وجود این ارتش اسرائیل اذعان دارد که علیرغم خواسته نتانیاهو مبنی بر شکست کامل حماس، از بین بردن این گروه امکانپذیر نیست. در این میان خالد مشعل یکی از بلندپایه ترین مقامات حماس، معتقد است که این گروه می تواند حتی پیروز جنگ شود و نقش تعیین کننده ای در اینده غزه ایفا کند

مشعل در مصاحبه ای که با نیویورک تایمز داشت گفت: «حماس دست بالا را دارد؛ این گروه استوار و پابرجا باقی مانده است و ارتش اسرائیل را به وضعیتی فرسایشی رسانده است»

استدلال حماس ساده است: پیروزی به معنای زنده ماندن است و این کاری است که حداقل درحال حاضر این گروه موفق به انجام آن شده است؛ حتی اگر به شدت ضعیف شده باشد

اظهارات مشعل در این مصاحبه دو ساعته تفکرات مقامات حماس را به خوبی روشن کرد. او یکی از برجسته ترین شخصیت های دفتر سیاسی حماس و یکی از معماران استراتژی این گروه محسوب می شود

مشعل 68 ساله که بیش از دو دهه به عنوان رئیس سیاسی حماس خدمت کرده است، سال 1997 هدف سوء قصد نافرجام اسرائیل در اردن قرار گرفت. اوایل سپتامبر دادستان های فدرال آمریکا اتهاماتی را علیه وی و دیگر رهبران حماس مطرح کردند و آنها را به ایفای نقش محوری در طراحی و اجرای حملات 7 اکتبر به اسرائیل متهم نمودند

مشعل در این مصاحبه تصریح کرد که مقامات حماس عجله ای برای آتش بس با اسرائیل به هر قیمتی ندارند و از خواسته های اصلی خود برای پایان جنگ و عقب نشینی اسرائیل دست برنمی دارند

در آغاز جنگ، رئیس جمهور آمریکا موضعی مشابه با موضع نتانیاهو داشت و معتقد بود که حماس باید از بین برود؛ ولی اکنون بایدن دیگر در مورد لزوم ریشه کن شدن حماس صحبت نمی کند و در کنار اسرائیل در مذاکرات غیرمستقیم با این گروه شرکت می کند

از نظر مشعل این مسئله نشان می دهد که ایالات متحده به این باور رسیده است که جنگ با حماس به جایی نمی رسد و نمی توان این گروه را از بین برد. وی با اشاره به مواضع اولیه اسرائیل و آمریکا گفت: «اسرائیل و آمریکا درباره روز بعد از جنگ صحبت نمی کردند بلکه نگاه آنها به روز بعد از حماس بود؛ ولی حالا آمریکا می گوید که با ما مذاکره می کند و منتظر پاسخ ما می نشیند»

وی با اشاره به اینکه حماس از سوی آمریکا و اسرائیل در لیست سازمان های تروریستی قرار گرفته است، خاطر نشان کرد: «این مذاکرات نشان می دهد که آنها عملا حماس را به رسمیت می شناسند»

برخی از مقامات امنیتی فعلی و سابق اسرائیل نیز معتقد هستند که بعید است حماس در این جنگ شکست بخورد. گادی شمنی فرمانده سابق ارتش اسرائیل می گوید: «حماس در این جنگ پیروز است؛ هزاران جنگجوی حماس همچنان بر بخش های وسیعی از غزه کنترل دارند. در شهرهایی که نیروهای اسرائیلی کنترل آنها را برای مدت کوتاهی در دست دارند، به محض خروج این نیروها، حماس و سایر گروههای شبه نظامی به سرعت حضور یافته و این خلأ را پر می کنند. گرچه غیرقابل انکار است که اسرائیل توانایی نظامی حماس را به شدت تضعیف کرده ولی حماس شهرها را ظرف 15 دقیقه پس از عقب نشینی اسرائیل بازپس گرفته است. هیچکس نمی تواند حماس را در غزه پس از خروج نیروهای اسرائیلی به چالش بکشد»

اواخر ژوئن دانیل هاگاری سخنگوی ارتش اسرائیل، ادعای نتانیاهو را مبنی بر نابودی حماس رد کرد و گفت: «حماس یک نگرش و ایده است؛ این فکر که می توان حماس را نابود کرد و از غزه ریشه کن نمود، نادیده گرفتن واقعیت است»

ماه گذشته یواو گالانت وزیر دفاع اسرائیل ادعای نتانیاهو مبنی بر پیروزی کامل بر حماس را ادعایی پوچ دانست و برخی از مقامات اسرائیل نیز از این می گویند که جنگ با حماس به نسل بعد نیز به ارث خواهد رسید.

ارتش اسرائیل مدعی است که بیش از 17000 شبه نظامی را در غزه کشته است. به گفته یک مقام اطلاعاتی، تابستان امسال اسرائیل موفق شد توانایی حماس برای شلیک راکت های دوربرد به سمت اسرائیل را تضعیف کند اما روند تخریب تونل ها پروژه پیچیده ای است که ممکن است سالها طول بکشد

با وجود تلفات سنگین حماس از جمله کشته شدن بسیاری از فرماندهان ارشد توسط اسرائیل، مشعل مطمئن است که این گروه پس از جنگ همچنان بازیگر اصلی غزه خواهد بود و سلطه خود را حفظ خواهد کرد. او جایگزین های پیشنهادی از سوی آمریکا و اسرائیل برای اداره غزه را رد نمود

پیشنهاد ایالات متحده این است که تشکیلات خودگردان فلسطین اداره غزه را در دست بگیرد. وزیر دفاع اسرائیل پیشنهاد کرده است که نیروهای عربی امنیت این سرزمین را تأمین کنند و نتانیاهو از همکاری با «ذینفعان محلی که تجربه مدیریت  دارند» سخن گفته است. مشعل با تأکید بر اینکه تعیین آینده این سرزمین تنها در دست فلسطینی هاست، گفت: «تصور غزه بدون حماس تصوری اشتباه است»  

مقامات حماس در دیدارهایی که با سیاستمداران فلسطینی دارند نیز بر نقش مسلط این گروه در آینده غزه تأکید می کنند. برای مثال زمانی که سمیر مشهراوی سیاستمدار فلسطینی و از نزدیکان محمد دحلان که با بن زاید ارتباط نزدیکی دارد نوامبر 2023 با رهبران حماس در دوحه دیدار کرد و از لزوم تقسیم قدرت در غزه سخن گفت، پیامی که دریافت کرد این بود: حماس آماده همکاری با دیگر گروهها در مورد مسائل غیرنظامی است؛ ولی شاخه نظامی و اطلاعاتی حماس هیچ محدودیتی را نمی پذیرد

با نزدیک شدن به اولین سالگرد جنگ، اکرم عطاء الله ستون نویس روزنامه ایام دستاوردهای حماس را فهرست کرد: حماس توانسته است اسرائیل را از دستیابی به پیروزی قطعی بازدارد، مجبور به اعزام نماینده برای مذاکره با خود کند و بخش بزرگی از ظرفیت نظامی خود را حفظ نماید

او افزود که می توان سلطه حماس را با گذشت زمان از بین برد: «اگر جنگ اکنون پایان یابد، یک پیروزی برای حماس است اما اگر دو سال دیگر به پایان برسد، نتایج ممکن است تغییر کند و ما نمی دانیم وضعیت چگونه خواهد شد»

هر اتفاقی که برای حماس بیفتد، این غیرنظامیان هستند که بیشترین هزینه را در غزه می پردازند. تاکنون دهها هزار نفر کشته و بیش از 2 میلیون نفر آواره شده اند. بسیاری از فلسطینیان غزه از حماس به این دلیل که با حمله 7 اکتبر بهانه به دست اسرائیل داد تا با بمبارانی گسترده شهرها را به ویرانه تبدیل نماید، انتقاد می کنند

ولی مشعل این انتقادها را رد کرد و گفت منتقدان فلسطینی حماس یک اقلیت هستند «به عنوان یک فلسطینی مسئولیت من این است که تا آزادی، مبارزه و مقاومت کنم». وی اذعان نمود که این حمله باعث ویرانی بزرگی شده ولی افزود که این امر «بهایی است که فلسطینیان باید برای آزادی بپردازند»

او در پاسخ به این سؤال که حمله حماس و در نتیجه آن ویرانی غزه چگونه به بهبود وضعیت کمک کرده است، پاسخ داد که هدف، پیروزی نظامی بر اسرائیل نبوده، بلکه این بوده است که نادرستی و بی نتیجه بودن سیاست های اسرائیل ثابت شود

منبع: نیویورک تایمز

مترجم: فاطمه رادمهر