نجات امت اسلامی

برگرفته از کتاب «فقه حقوق» آیت‌الله سیدمحمد شیرازی (ره)
twitter share facebook share ۱۳۹۶ مهر ۱۱ 1457
برگرفته از کتاب «فقه حقوق» آیت‌الله سیدمحمد شیرازی (ره)

یکی از شرایطی که زمینه استیفای حقوق مسلمانان را فراهم می سازد، ایجاد یک بنیاد بزرگ اسلامی است؛ با مرکزیتی در یکی از کشورهای اسلامی که از آزادی نسبی برخوردار است و در کشورهای دیگر نیز اقدام به تأسیس نمایندگی کند. اما وظیفه این بنیاد توجه به امور زیر است:

1. بهره برداری از منابع مالی حاصل از موقوفات و امثال آن که درامد حاصل از این راه، برای اداره و مدیریت بنیاد، نمایندگی‌ها و کارمندان آن هزینه خواهد شد. لازم به ذکر است که افرادی حق عضویت در این بنگاه و ارگان‌های وابسته به آن را دارند که پر از شور، تعقل، آرامش، مهرورزی و مدارا، شکیبایی و دوراندیشی باشند؛ خود را به ایمان، پرهیزکاری و خوش‌اخلاقی آراسته سازند و وجهه همت خویش را بر اتحاد، همبستگی و رسیدن به هدف اصلی (که همان استیفای حقوق مسلمانان می باشد) قرار دهند. پیوند و گفت و گو، تنها با یک مرجع تقلید کافی نیست و آنها باید با تمام مراجع در ارتباط باشند. دوراندیشی، صبر و برنامه‌ریزی مرحله به مرحله نیز از صفات مهمی است که باید در آنها یافت شود. به عبارت دیگر بین کسی که رابطه کارمندی و کارفرمایی را بر کار خود حاکم دیده و خارج از این چارچوب خود را موظف به انجام کاری نمی داند، با کسی که با شور و نشاط و عشق و دلسوزی به کار و فعالیت می پردازد، تفاوت چشم‌گیری در نتایج حاصله وجود دارد پس کارکنان بنگاه اسلامی باید از دسته دوم باشند.

2. انتشار روزنامه‌ها و مجلات اسلامی به زبان‌های مختلف و با در نظر گرفتن مباحث و نیازهای روز: این روزنامه‌ها و مجلات باید دایره گسترده ای از مخاطبان را مدنظر قرار دهند و فرا قومیتی، فرا زبانی و فرا منطقه ای عمل نمایند، تا اینکه مورد استفاده غیرمسلمانان نیز قرار گیرند.

نویسندگان جراید اسلامی حق ندارند احساسات کسی را جریحه‌دار کرده و عقاید دیگران را مورد تهاجم قرار دهند؛ حتی اگر این افراد کسانی باشند که خود را بر مردم تحمیل کرده‌اند. خداوند متعال می‌فرمایند: «ولا تسبوا الذين يدعون من دون الله فيسبوا الله عدواً بغير علم؛ و آنهایی را که جز خدا را می‌خوانند دشنام ندهید که آنان از روی دشمنی [و] نادانی خدا را دشنام خواهند داد». همچنین امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: «إني أكره لكم أن تكونوا سبابين؛ من دوست ندارم که شما دشنام‌گو باشید».

3. ایجاد خط ارتباطی با تمام روزنامه‌ها و مجلات اسلامی حال حاضر جهان اسلام؛ انتشارات بنگاه اسلامی باید با تمام انتشاراتی ها، کتابخانه‌ها و مراکز فرهنگی اسلامی موجود در جهان اسلام در ارتباط بوده و همچنین به دنبال ایجاد ارتباط با رادیو، تلویزیون، روزنامه‌ها و مجلات غیراسلامی باشد تا بتواند از آنها به نفع خویش کمال بهره را ببرد.

4. ایجاد مراکز پژوهشی برای بررسی جهان اسلام که در زمینه های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، نظامی، آموزشی و... جهان امروز را مورد تحقیق و بررسی قرار دهد. محققان و اندیشمندان بنگاه باید در زمینه جهان غرب و شرق تحقیقات و بررسی‌های کافی و دقیق انجام داده و از آن گزارش‌هایی تهیه کنند. همچنین آنان باید تمام کتاب‌هایی که با موضوع میراث اسلامی تألیف شده یا از جهتی به آن مرتبط است را در کتابخانه ای جمع‌آوری کنند و به پژوهشگران عرضه نمایند.

5. تهیه کتاب‌های اعتقادی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و... تا بتوانند راهنما و مرشدی برای پیروان افکار، مذاهب، احزاب و گروه‌های اسلامی در سرتاسر جهان باشند. این کتاب‌ها باید به زبان‌های مختلف و طبق رده‌بندی سنی متفاوت در سراسر جهان منتشر شود تا همگان اعم از مسلمان و غیرمسلمان از آن استفاده کنند.

6. ایجاد بانک اطلاعاتی و ذخیره سازی داده‌های کامپیوتری پیرامون مسائل مربوط به جهان اسلام. این داده‌ها می‌تواند در مورد شخصیت‌های علمی، دینی، اقتصاددانها و غیره باشد. همچنین اطلاعات مربوط به احزاب و سازمان‌های اسلامی، مؤسسات انتشاراتی، فرهنگی، رسانه‌ای، اقتصادی، جغرافیا و دیگر مسائل مربوط به کشورهای اسلامی می‌تواند در شمار این داده‌ها قرار گیرد.

7. ایجاد هماهنگی بین فعالیت‌های اسلامی مختلف: فعالیت‌های مدیران، مراجع، اندیشمندان، نویسندگان و مؤسسات انتشاراتی از جمله این فعالیت‌ها هستند که نیاز به هماهنگی دارند. همچنین باید بین افراد فعال در این زمینه ها و بین سرمایه‌داران نوعی ارتباط و هماهنگی ایجاد شود تا هر یک دیگری را در کار خود یاری کند.

8. گردآوری نخبگانی که در سراسر جهان پراکنده هستند، ایجاد ارتباط و هماهنگی میان آنان و مراکز اسلامی و بهره گیری از استعداد و توانایی آنها در راستای منافع جهان اسلام؛ نخبگان مسلمان زیادی وجود دارند که در سراسر دنیا از شرق تا غرب پراکنده شده و هر یک به تنهایی و بدون هیچ ارتباطی با دیگر نخبگان اسلامی زندگی می‌کنند. حال انکه این پراکندگی و عدم ارتباط با دیگری، در وهله اول به خود فرد و سپس به دیگران و هدف آرمانی مسلمانان لطمه خواهد زد.

9. بیداری مسلمانانی که در کشورهای غیراسلامی زندگی می‌کنند از خواب غفلت؛ این بیداری و هوشیاری می‌تواند آنها را متحد کرده، به تشکیل احزاب، سازمان‌ها و انجمن‌ها تشویق نماید و از این طریق زمینه رشد و پیشرفت و مدنیت مسلمانان را فراهم نماید.

10. آشنا نمودن احزاب، سازمان‌ها، انجمن‌ها، رسانه‌ها و اندیشمندان غیراسلامی با رنج و مشکلات مسلمانان؛ آنان باید علت بیداری مسلمانان و نهضت‌ها و انقلاب‌های آنان را دریابند، چراکه در بین غیرمسلمانان افراد زیادی وجود دارند که برای انسان صرف نظر از عقیده و نژاد و زبان ارزش قائلند و برای مظلوم، دلسوزی نموده، حاضرند تا دست به دست هم دهند و در مقابل ظلم بایستند. این نوعدوستی و پایبندی به ارزش های انسانی و اخلاقی از دیرباز وجود داشته است، خداوند متعال می‌فرماید: «ولتجدن أقربهم مودة للذين آمنوا الذين قالوا إنا نصارى ذلك بأن منهم قسيسین ورهباناً وأنهم لا يستكبرون، وإذا سمعوا ما أنزل إلى الرسول ترى أعينهم تفيض من الدمع مما عرفوا من الحق يقولون ربنا آمنا فاكتبنا مع الشاهدين؛ قطعاً کسانی را که گفتند ما نصرانی (مسیحی) هستیم نزدیک‌ترین مردم در دوستی با مؤمنان خواهی یافت، زیرا برخی از آنان دانشمندان و رهبانانی‌اند که تکبر نمی‌ورزند و چون آنچه را به سوی این پیامبر نازل شده بشنوند، می‌بینی بر اثر آن حقیقتی که شناخته‌اند اشک از چشم‌هایشان سرازیر می‌شود، می‌گویند: پروردگارا ما ایمان آورده‌ایم پس ما را در زمره گواهان بنویس».

11. جمع‌آوری گزارش‌ها و اطلاعات در مورد مازاد و کمبود‌های هر یک از کشورهای اسلامی؛ مثلاً یک کشور از مازاد چهره های فرهنگی برخوردار است درحالی‌که کشوری دیگر از کمبود در این حوزه رنج می‌برد. این ذخیره سازی داده ها در مورد منابع اقتصادی و غیره نیز باید انجام گیرد تا از آنچه مازاد یک کشور است گرفته شده و به کشور دارای کمبود ونقص کمک شود. از این کار می توان به‌عنوان مقدمه ای برای ایجاد یک دولت اسلامی واحد نیز نام برد، چرا که سبب ایجاد اتحاد و هماهنگی بین کشورهای اسلامی می شود، تا جایی که کشورهای متعدد اسلامی مانند شهرهای یک کشور به حساب می آیند.

12. ایجاد بعضی از نمونه‌های علمی و عملی اسلامی که بتواند نماد اسلام راستین باشد: خواه این نمونه‌ها در زمینه قوانین علمی اسلامی یا جامعه‌ عملی اسلامی عرضه شوند. این کار باعث می‌شود آن تصور نادرست و تصویر ناپسند که از قوانین اسلامی یا حکومت اسلامی در اذهان وجود دارد پاک شود.

با جامه عمل پوشاندن به این نکات، صاحبان علم و فرهنگ اعم از مسلمان و غیرمسلمان به اسلام نزدیک می شوند و بدین ترتیب زمینه ایجاد دولت اسلامی واحد فراهم می گردد؛ دولتی که در آن براساس آنچه در کتاب خدا و سنت پیامبر و معصومین ـ علیهم السلام ـ آمده حکمرانی خواهد شد.

نظر شما