حرکت رو به پیش زنان در قطر

عصر با مریم و ملیکا در تفرجگاه ساحلی دوحه دیدار کردم. یافتن زنانی در قطر که مایل به گفتگو باشند آسان نیست. اکثر آنها نسبت به رسانه های غربی بدبین هستند. پس از تماس های تلفنی مکرر سرانجام هردو زن با گفتگو موافقت کردند

ملیکا با ابراز خشم خود از نحوه نمایش زنان قطری در رسانه های اروپایی شروع کرد. او گفت: «ما در جامعه فعال هستیم، شنیده می شویم، در پست های بالا کار می کنیم، مسئولیت زیادی داریم. هرآنچه که درباره ما نوشته شده اشتباه است». ملیکا 18 سال در یک شرکت نفت کار کرده و اکنون مسئول حضور آنلاین بنیاد دهکده فرهنگی کتارا است

بیش از 57% زنان قطر در حال حاضر شاغل هستند و این میزان در بین کشور کشورهای خلیج فارس بیشترین است؛ اما همچنان فاصله زیادی با بسیاری از کشورهای اروپایی دارد. برای نمونه در اتریش نرخ اشتغال زنان 70% و در آلمان 72% است

مریم نیز رئیس بخش روابط بین الملل بنیاد دهکده فرهنگی کاتارا است. او می گوید که در دهه های اخیر چیزهای زیادی برای زنان در قطر تغییر کرده است «مادربزرگم کار نمی کرد؛ نسل مادرم وارد بازار کار شد اما فرصت های محدودی وجود داشت. مادرم معلم بود؛ من هم فکر می کردم باید معلم شوم اما بعد بازار کار به روی زنان باز شد». مریم می گوید که این روزها زنان به عنوان پزشک و مهندس کار می کنند و ملیکا اضافه می کند «زنان در پست های مهندسی نفت و هواپیما، خلبانی و ارتش نیز فعالیت دارند»

به گفته ملیکا این روزها زنان اعتماد به نفس بیشتری دارند. در گذشته بسیاری از زنانی که اقدام به تأسیس شرکت می کردند، باید شرکت خود را تحت نام پدر یا برادر ثبت و اداره می کردند اما امروزه شرکت ها رسما تحت مالکیت و اداره زنان است

درحالیکه آمار زنان شاغل در قطر نسبت به اتریش و آلمان کم است، ولی درصد زنان در دانشگاهها به ویژه در رشته های فنی بسیار بالا است. در دانشگاه Texas A&A شاخه ای از دانشگاه فنی آمریکا در دوحه 46% از دانشجویان زن هستند. این درحالی است که در دانشگاه فنی برلین شمار دانشجویان زن تنها به 36% می رسد

به گفته ملیکا: «در مدرسه و بسیاری از دانشگاه هایی که در سالهای اخیر اینجا افتتاح شده، مردان و زنان جوان در کنار هم درس می خوانند. اینجا چیزهای زیادی تغییر کرده است»

این تغییرات شامل آزادی های شخصی زنان نیز می شود و به گفته این دو زن، برگزاری جام جهانی در قطر در اعطای آزادی های بیشتر به زنان تأثیر داشته است «بسیاری از زنان قطری در استادیوم های فوتبال حاضر می شوند. در گذشته فقط مردان اجازه ورود داشتند. اکنون این معضل حل شده و خانواده ها مشکلی ندارند که دخترانشان با دوستان خود به استادیوم، رستوران یا جاهای دیگر بروند»

بزرگترین محدودیت برای زنان قطری همچون دیگر زنان در تمام کشورهای خلیج فارس، قانون قیمومیت است. این بدان معناست که زنان زیر 25 سال نمی توانند بسیاری از تصمیمات مهم زندگی خود را بدون رضایت قیم مرد یعنی پدر، برادر یا شوهر بگیرند. این تصمیم ها شامل ازدواج، تحصیل در خارج از کشور، پذیرش بورسیه تحصیلی یا کار در بخش های دولتی است

قیمومیت موضوعی است که هم ملیکا و هم مریم تمایلی به صحبت در مور آن ندارند. به گفته ملیکا این موضوع تا حد زیادی بستگی به میزان محافظه کار بودن خانواده دارد «خانواده های محافظه کاری هستند که محدودیت هایی برای زنان اعمال می کنند اما در مقابل، ما خانواده های باز و روشن فکر هم داریم. ملیکا و مریم هر دو هم متفق القول هستند که «روز به روز خانواده های بیشتری به زنان آزادی های بیشتر می دهند و می گویند اگر زنان شغل محترمی داشته باشند از آنها حمایت می کنند»

ملیکا اضافه می کند که حتی در خانواده های محافظه کار راههایی برای سفر زنان وجود دارد و از همکار خود مثال می زند که در یک نهاد دولتی کار می کرد. می خواستند او را به یک سفر کاری بفرستند؛ وقتی قیم مرد با این سفر مخالفت کرد، کارفرما به سادگی تصمیم گرفت که او با هزینه دولت به این سفر برود

منبع: قنطره

مترجم: فاطمه رادمهر