دولت نارندرا مودی نخست‌وزیر هند مدت‌هاست که به دلیل تبعیض علیه 200 میلیون مسلمان هندی مورد انتقاد جامعه‌ی جهانی است. تنش‌های روزافزون بین این اقلیت بزرگ و ملی‌گرایان هندو که از حزب حاکم بهاراتیا جاناتا حمایت می‌کنند، در سال‌های اخیر، منجر به اعمال قوانین تبعیض آمیز، آزار و اذیت و خشونت اوباش در هند شده است.
توجه به این نکته بایسته است که گسترش تعصبات داخلی هند، بر روابط دیپلماتیک این کشور با متحدینش -به ویژه در منطقه‌ی خلیج فارس که میلیون‌ها مهاجر هندی در آن به سر می‌برند- تأثیر خواهد گذاشت. پیوندهایی که مودی با رژیم‌های حاکم بر خلیج فارس برقرار کرده است، اکنون توسط شماری از مهاجران ملی‌گرای هندی كه در فضای مجازی شعارهای اسلام‌هراسانه منتشر می‌سازند، مورد تهدید قرار می‌گیرد. بخش عمده‌ای از فعالانِ ضد اسلام، با منتشر کردن پست هایی در رسانه های اجتماعی، یا به طور کلی اسلام و پیامبر (ص) را نفی می کنند، یا به ساحت مقدس آن حضرت توهین می نمایند. این وضعیت منجر به انتقاد برخی از نخبگان خلیج فارس از مودی شده است.
در ماه آوریل، دولت كویت به همراه یكی از اعضای خاندان سلطنتی شارجه در امارات متحده، به انتقاد از پست‌های اسلام هراسانه در هندوستان پرداختند؛ پست هایی که در آن مسلمانان این كشور به انتشار عامدانه‌ی ویروس کرونا و مشارکت در آنچه هندوها جهاد کرونا می نامند متهم شده اند. در پی این انتقاد، مودی مجبور به واکنش شد و اعلام کرد که ویروس ربطی به دین یا نژاد ندارد.
یک ماه بعد، دادستان عمومی فدرال امارات متحده، پس از اخراج تعداد زیادی از مهاجران هندی از مشاغل‌شان به جرم انتشار پست‌های ضد مسلمان در رسانه‌های اجتماعی، در مورد انتشار نفرت پراکنی و تبعیض اخطار داد. در ادامه این روند، خلیج نیوز در ماه مه، با انتشار سرمقاله‌ای خواستار توقف نفرت پراکنی از هند به کشورهای منطقه خلیج فارس شد.
اما تحولات اخیر در کانادا که به چند فرهنگی بودن مشهور است نشان می دهد که نگرانی این نخبگان عرب بی مورد نبوده و خصومت ورزی نسبت به مسلمانان به خارج از مرزهای هند رسیده است. در ماه آوریل، شوراهای شهر در سراسر کانادا رأی دادند که اجازه می‌دهند ندای اسلامی اذان، برای چند دقیقه در ماه مبارک رمضان پخش شود. اما این تصمیم واکنش‌هایی جدی از سوی راستگرایان افراطی در پی داشت؛ واکنش هایی که گویای نفوذ اسلام‌گرایی در فضای اجتماعی- سیاسی کانادا بود.
برخی از هندوهای ساکن کانادا نیز به اظهار نظر در مورد نحوه پخش صدای اذان پرداختند و آن را ابزار تبلیغاتی مسلمانان در سراسر جهان خواندند و بیان کردند که ندای این بلندگوها هرگز نمی‌تواند صلح‌آمیز باشد. «راوی هودا» عضو هیئت مدیره یکی از مدارس کانادا، یکی از این هندوها بود که در توئیتی، ورودی‌های جداگانه برای آقایان و بانوان در مساجد و حجاب بانوان را با الفاظی رکیک مورد انتقاد و تمسخر قرار داد. انتشار این توئیت در فضای مجازی یک جنگ توییتری به راه انداخت. ده‌ها حساب کاربری هندی، به دفاع از هودا پرداختند و چیزی نگذشت که این جنجال محلی، ماهیت بین‌المللی به خود گرفت.
هودا عضو یک سازمان ملی میهن‌پرستی به نام «سویم سیوک سَنگْه» است. این سازمان، یک سازمان شبه نظامی، ملی‌گرا و راست گرای هندو است که شاخه‌ی عملیاتی حزب بهاراتیا جاناتا شناخته می‌شود و با شش میلیون عضو، بزرگترین سازمان غیر دولتی در جهان می باشد. این سازمان، حکم بسیج مردمی را دارد و از افراد داوطلب و میهن‌پرستی تشکیل می‌شود که هند را از آنِ هندوها می دانند. تحت فشارهای این گروه، مجلس هندوستان طرح جلوگیری از مهاجرت مسلمانان به هندوستان را به اجرا درآورد که بر طبق آن، از سال ۲۰۲۰ به بعد، هیچ مسلمانی نمی‌تواند به هندوستان مهاجرت کند. سال ۲۰۱۴ رهبر سازمان، ورود اسلام به هندوستان را با عنوان «حمله‌ی اسلام» نام برد و هندوها را بومیان کشور هندوستان دانست.
سازمان هندوهای سویم سیوک سَنگْه اولین شعبه‌ی خود را در سال 1947 در کنیا افتتاح کرد و امروز، بیش از 500 شعبه در 39 کشور جهان دارد که علاوه بر ارائه خدمات اجتماعی، سخنرانی، برگزاری اردو و سایر جلسات سازمانی برای ترویج ایدئولوژی مورد نظر خود، به سازماندهی جوامع دور از وطن کمک می کند.
اسناد به دست آمده توسط گلوبال نیوز، حاکی از آنست که ناسیونالیسم راست‌گرای هندو در کانادا با تلاش نهادهای اطلاعاتی هند و بذل سرمایه‌های مالی، می کوشد بر سیاستمداران کانادایی تأثیر گذاشته و آنان را ترغیب به حمایت از مواضع دولت هند کند.
واضح است که دهلی نو سیاست جدیدی را برای سیاسی شدن نسل جدید مهاجران هندی به کار بسته است. پاییز گذشته اتحادیه اروپا در گزارشی جزئیات 260شبکه رسانه محلی طرفدار هند که در 65 کشور از جمله کشورهای غربی فعالیت می کنند را، ارائه داد. این گزارش نشان می دهد که محتوای همگی این شبکه ها، حمایت از هند و ضدیت با پاکستان است. کسب چنین دستاوردی را می توان در گرو تلاش مهاجران هندی ساکن در ایالات متحده دانست که پاییز گذشته، با برگزاری همایشی در هیوستون با حضور 50 هزار نفر از جمله دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریكا و دیگر سیاستمداران جمهوری خواه و دموكرات، سعی کردند روابط ترامپ و مودی را تقویت نموده، دیدگاه آمریکاییان را نسبت به حزب بهاراتیا جاناتا مثبت کنند و به تقدیر و ستایش از مودی بپردازند.
بدیهی است که سازمانی متشکل از مهاجران، با تفکرات ناسیونالیسم راست گرای هندو و طرفدار حزب بهاراتیا جاناتا در غرب، سرمایه بزرگی برای دولت مودی به شمار می رود.
پس از درگیری خشونت بار هندوها و مسلمانان در ماه فوریه در دهلی نو که بیش از 50 کشته بر جای گذاشت، کانادا تقریبا سکوت اختیار نمود؛ نخست وزیر کانادا جاستین ترودو هیچ اظهار نظری در این باره نکرد و چهار عضو هندی لیبرال کابینه‌ی وی نیز تمایلی برای اظهار نظر در این باره از خود نشان ندادند.
در تابستان گذشته نیز وقتی مودی اکثریت مسلمانان جامو و کشمیر را تحت فشار نظامی بی رحمانه قرار داد، بیشتر دولتهای خارجی در برابر اقدامات وی سکوت کردند.
ظاهراً سیاستمداران لیبرال مایل نیستند از مودی انتقاد کنند، مبادا که مورد حمله‌ی هواداران وی در خارج از هند قرار گیرند.
مترجم: ط. مکارمی
نظر شما