هندِ مودی، تهدیدی برای میلیون ها اقلیت دینی

در روزهای گذشته نارندا مودی نخست وزیر هند به وعده انتخاباتی خود عمل کرد و طی مراسمی باشکوه معبد رام را در شهر مقدس آیودیا افتتاح نمود. دیدگاه مودی با ایده های بنیانگذاران هند مدرن فاصله دارد؛ او می کوشد ناسیونالیسم هندو را در کشور پیاده کرده و اقلیت های مذهبی را منزوی نماید

ژان ورنیرز استاد علوم سیاسی می گوید: «افتتاح معبد رام نقطه اوج برنامه های سیاسی مودی و گامی دیگر در جهت دور شدن هند از سکولاریسم است. با این گام هند بیش از پیش به کشوری هندو تبدیل می شود. دولت ساخت نمادهای مذهبی و ملی هندوها را وظیفه خود می داند و نخست وزیر همزمان نقش پدر روحانی را ایفا می کند»

معبد رام بر فراز ویرانه های مسجد بابری ساخته شده است. این مسجد که متعلق به قرن شانزدهم بود، توسط هندوهای تندرو در سال 1992 ویران شد و موجی از خشونت های فرقه ای را براه انداخت که از زمان جدایی پاکستان از هند در سال 1947 بی سابقه بود

افتتاح معبد با حضور هزاران مهمان – از جمله شخصیت های مشهوری مثل ساچین تندولکار اسطوره کریکت وموکش آمبانی میلیاردر هندی- برگزار شد و میلیون ها نفر در سراسر کشور، مراسم را به صورت زنده مشاهده کردند

در ایودیا بیلبوردهایی با تصاویر رام –خدای هندو- در کنار مودی نخست وزیر هند، به نمایش گذاشته شده بود. مودی که توسط رئیس حزب بهاراتیا جاناتا لقب «پادشاه خدایان» گرفته است، قبل از مراسم، 11 روز روزه گرفت و از معابد سراسر کشور بازدید کرد. او علنا گفت که رام (خدای هندو) او را انتخاب کرده است تا نماینده همه مردم هند باشد

در این مراسم مودی از بت رام پرده برداشت؛ این درحالی است که معمولا روحانیون این نقش را ایفا می کنند. این حرکت با استقبال مواجه شد و حامیانش اقدامات وی را تحسین کردند

اما برخی از هندوها معتقدند مودی برای رسیدن به اهداف سیاسی خود، از دین استفاده ابزاری می کند. سونیتا ویسوانات فعال هندی-آمریکایی و عضو گروه (هندوها برای حقوق بشر) مستقر در آمریکا، در بیانیه ای که روز قبل از افتتاح معبد منتشر شد گفت: «این اقدام ترفندی انتخاباتی است و نباید به پای ایمان و اعتقادات مودی گذاشته شود. مودی یک مقام روحانی نیست و اداره مراسم توسط او از نظر اخلاقی اشتباه است. استفاده ابزاری از دین باعث می شود ارزش های سکولار هند از بین برود»

مودی با محو مرز بین دین و دولت، توانست از خود تصویر مردی متدین که به وعده هایش عمل می کند، به نمایش بگذارد. به گفته راوی اگراوال رئیس پیشین دفتر سی ان ان در دهلی نو: «گرچه اقدامات مودی مورد انتقاد برخی قرار دارد، ولی در کشوری که 80% آن را هندوها تشکیل می دهند؛ این اقدامات سبب محبوبیت او می شود»

مودی سال 2014 با وعده اصلاحات اقتصادی و آغاز دور جدیدی از توسعه، به قدرت رسید ولی تمرکز خود را بر اجرای ایدئولوژی هندوتوا (ملی گرایی هندو) قرار داد. این ایدئولوژی بر این مبنا است که هند باید به کشور هندوها بدل شود

سال 2019 با انتخاب مجدد او به نخست وزیری، سیاست های ملی گرایانه هندوی او تندتر شد. چند ماه پس از پیروزی، مودی اعلام کرد که خودمختاری ایالت مسلمان نشین جامو و کشمیر را ملغی می کند و ان را تحت کنترل دولت فدرال قرار می دهد. اواخر همان سال دولت مودی قانون بحث برانگیز شهروندی را تصویب کرد که به عقیده بسیاری، قانونی تبعیض آمیز علیه مسلمانان بود

او تمایل حزب خود را برای احداث مناقشه برانگیز معبد رام تکرار نمود. بسیاری از هندوها بر این باور هستند که مسجد بابری روی ویرانه های یک معبد هندو ساخته شده است که سال 1528 توسط بابر اولین امپراتور مغول ویران شد. هندوها سالها برای تخریب مسجد و ساخت معبد تجمع می کردند

مناقشه بر سر این مسئله سال 1992 به اوج رسید؛ زمانی که با تحریک حزب بهاراتیا جاناتا و دیگر گروههای راستگرا، تندروهای هند به مسجد حمله کردند. به این ترتیب خشونت گسترده ای آغاز شد که بیش از 2000 کشته در سراسر کشور بر جای گذاشت

سرانجام سال 2019 دادگاه عالی هند، به هندوها اجازه ساخت معبد داد و به این ترتیب چند دهه مناقشه، با پیروزی مودی و حامیانش پایان یافت. این رأی ضربه ای به میلیون ها مسلمان هند بود و آنان را بابت شدت یافتن سیاست های تبعیض آمیز دولت، بیش از پیش نگران ساخت

دولت هند تبعیض علیه اقلیت ها را انکار می کند اما به گفته تحلیلگران، اقدامات دولت به هندوهای دست راستی جرأت داده است تا بدون اینکه با مجازاتی روبرو شوند، حقوق اقلیت ها را پایمال کنند و نسبت به آنها خشونت روا دارند

به گفته پلیس، نزاع های جمعی در غرب ایالت ماهاراشترا افزایش یافته و سه مورد درگیری بین هندوها و مسلمانان گزارش شده است. در حادثه ای دیگر در مرکز ایالت پرادش، گروهی از هندوهای راستگرا در حال نصب پرچمی زردرنگ بر فراز یک کلیسا دیده شدند؛ این رنگ ارتباط نزدیکی با هندوئیسم دارد

مودی از یک دهه پیش که به قدرت رسید، خود را به عنوان پاک کننده میراث استعماری هند معرفی کرد؛ از لزوم رهایی هند از ذهنیت برده داری سخن گفت و افزود گام هایی را برای دور کردن کشور از آثار حکومت بریتانیا برمی دارد

مودی از حاکمان اسلامی هند (مغول ها) که از سال 1526 تا 1858 بر بخش عمده ای از کشور حکومت می کردند، انتقاد کرد. به عقیده بسیاری از هندوهای تندرو، این دوران دوران سرکوب هندوها زیر سلطه ظالمانه مسلمانان بوده است و این دیدگاهی است که توسط برخی از اعضای حزب بهاراتیا جاناتا تکرار می شود

هندوها دهه ها است ادعا دارند که مغول ها معابد هندو را ویران کردند و مساجد و بناهای خود را بر فراز این معابد ساختند. در این زمینه پرونده های بسیاری در دادگاههای سراسر کشور مطرح شده؛ اقدامی که لیبرال های هندی را نگران بروز خشونت های بیشتر کرده است

همین هفته دادگاهی در شهر بنارس حکم داد که هندوها می توانند در مسجد مورد مناقشه گیانواپی که توسط فرمانروای سابق مغول اورنگ زیب –ظاهرا در محل معبد تخریب شده هندوها- ساخته شده، عبادت کنند

مودی در یک سخنرانی در سال 2022 با اشاره به حاکمی که بیش از سه قرن پیش درگذشته، گفت: «اورنگ زیب سرهای بسیاری را برید ولی نتوانست ایمان ما را متزلزل کند»

به گفته ژیل استاد علوم سیاسی «نمایش ناسیونالیسم هندو در معبد رام، نشان دهنده قدرت اتحاد بین حزب بهاراتیا جاناتا و نخبگان تجاری و فرهنگی هند بود. روز افتتاح معبد، روزی تاریک برای اقلیت های مذهبی هند بود؛ انها رسما شهروند درجه دو شده اند»

منبع: سی ان ان

مترجم: فاطمه رادمهر