عایشه یعقوب در خصوص زن مسلمان بریتانیایی بودن می‌گوید: «این بدترین هویتی است که می‌توانی داشته باشی». یعقوب در 27 سالگی به خاطر مذهبش بارها مورد آزار کلامی قرار گرفته و به مرگ تهدید شده است. طبق آمار وزارت کشور بریتانیا مسلمانان در یک‌سال منتهی به مارس 2021 هدف 2703 جرم ناشی از نفرت مذهبی قرار گرفتند؛ به عبارت دیگر 45% از کل جرایم ناشی از نفرت مذهبی علیه مسلمانان صورت گرفته‌است.
مؤسسه خیریه MEND که با اسلام‌هراسی در بریتانیا مقابله می‌کند می‌گوید که میزان واقعی جرائم ناشی از نفرت علیه مسلمانان، بسیار بیشتر از آمار ثبت شده است زیرا بسیاری همچون یعقوب این جرایم را به پلیس گزارش نمی‌دهند. شوکت پاتل یکی از اعضای هیأت مدیره MEND می‌گوید: «اگر بخواهم تمام آزارهای کلامی که به خاطر پوشیدن نقاب می‌بینم را به پلیس گزارش کنم، تنها کاری که در تمام روز می‌توانم انجام دهم همین است»
نوامبر امسال، ماه آگاهی از اسلام هراسی بود. ماه اگاهی از اسلام هراسی، کمپینی است که توسط MEND ایجاد شده و هدف آن برجسته کردن تبعیض‌هایی است که مسلمانان در بخش‌های مختلف جامعه با آن مواجه می‌شوند. با این وجود هنوز دولت بریتانیا تعریفی از اسلام هراسی ارائه نداده است.
یکی از فرضیات رایج مردم با دیدن زنی که روسری پوشیده، این است که وی نمیتواند انگلیسی صحبت کند. خانم ارول ضمن بیان این مطلب می‌گوید «برای مثال وقتی به سوپرمارکت می‌رویم، صندوق‌دار به جای من با شوهرم صحبت می‌کند زیرا فکر می‌کند که نمی‌توانم پاسخ او را بدهم»
زنان مسلمان هر روز با اسلام هراسی چه در محل کار، چه در دانشگاه و چه در فضای مجازی مواجه می‌شوند. رانا یوسف پزشکی که در NHS کار می‌کند می‌گوید اثبات این خرده آزارها مشکل است و لذا گزارش هم نمی‌شود. وی برای مثال به سخنان همکارانش در مورد ازدواج ملاله یوسف‌زی اشاره می‌کند؛ اینکه در گفتگوهای خود مسلمانان را «کمی عقب‌مانده و عجیب و غریب» توصیف می‌کردند.
خدیجه خان دانشجوی سابق دانشگاه گلاسکو از این می‌گوید که بحث‌هایی که در دانشگاه در مورد خاورمیانه، فلسطین و افراط‌گرایی مذهبی می‌شود آمیخته با اسلام‌هراسی است «برخی از چیزهایی که در کلاس توسط سایر دانشجویان سفیدپوست و غیرمسلمان گفته می‌شود باید 100% به عنوان اسلام هراسی به چالش کشیده شود؛ اما این مسئله از عهده من خارج است زیرا استاد اجازه گفتن چنین حرف‌هایی را می‌دهد». وی می‌گوید که در ابتدا برخی از این دیدگاهها را به چالش کشید اما استادش به او گفت که «یک دانشجوی موفق باید بتواند احساسات شخصی و عاطفی خود را از این موضوعات جدا کند».
به گفته خانم پاتل یکی از دلایلی که زنان مسلمان هدف اسلام هراسی قرار می‌گیرند «گزارش‌های غیرمسئولانه رسانه‌هاست». 30 نوامبر مرکز نظارت بر رسانه‌های شورای مسلمانان بریتانیا MCB گزارشی منتشر کرد که نشان می داد 60% از مقالاتی که در فضای مجازی منتشر می‌شود از مسلمانان تصویری منفی ارائه می‌دهد. این گزارش با عنوان پوشش رسانه‌های بریتانیا از مسلمانان و اسلام 48000 مقاله آنلاین را طی سالهای 2020-2018 بررسی کرده است. به گفته MCB استفاده از تصاویر زنان مسلمان برای نشان دادن درگیری و تروریسم، یکی از عوامل است که باعث می‌شود تصویری غلط از مسلمانان در اذهان شکل بگیرد.
زنان مسلمان نه تنها در اماکن عمومی مورد اذیت و آزار کلامی و فیزیکی قرار می‌گیرند که در فضای مجازی نیز مورد هجمه هستند. خانم یعقوب کارمند انجمن مسلمانان بریتانیا اغلب در توئیتر با نژادپرستی مواجه است؛ اگر تصویر پروفایل او باحجاب باشد که اوضاع بدتر هم می‌شود «لحظه‌ای که تصویر شما را با روسری می‌بینند، همین کافی است تا شما به یک هدف تبدیل شوید. مهم نیست که اهل کجایید؛ برای آنها مسلمان بودن بدترین هویتی است که می‌توانید داشته باشید».
به گفته یعقوب وقتی وی دیدگاههایش را در مورد مسائل مختلف از جمله مسائل اجتماعی یا سلطنت به اشتراک می‌گذارد، مورد حمله و آزار قرار می‌‌گیرد «این ناراحت کننده است که تجربه من در استفاده از رسانه های اجتماعی به عنوان زنی مسلمان، با دیگرانی که این نشان هویتی را ندارند کاملا متفاوت است». او اگر وقت داشته باشد این آزارها را گزارش می‌دهد اما توئیتر تنها زمانی حساب کاربری آزارگر را مسدود می‌کند که نژادپرستی کاملا آشکار باشد؛ وقتی آزارهای کلامی آشکار نبوده و با زبان کنایه صورت گیرد، گزارش نژادپرستی نتیجه‌ای در بر ندارد.
خانم یوسف در محل کار خود اظهارات نفرت آمیزی در مورد حجابش دریافت نمی‌کرد اما می‌دید که رفتار پرستاران با پزشکان غیرمسلمان بهتر است «به عنوان یک پزشک در کارم نیاز دارم که پرستاران از من حرف شنوی داشته باشند اما من که زنی مسلمان بودم و تازه هم به این بخش آمده بودم، چنین رفتاری را از پرستاران نمی‌دیدم». زمانی که وی یک سال بعد حجاب را کنار گذاشت، متوجه شد که سوء ظنش درست بوده و در رفتار کادر درمان با او تغییر قابل توجهی ایجاد شده است «دلیل اصلی کشف حجابم این بود که می‌خواستم مورد توجه نباشم. سر کار بیایم، کارم را انجام دهم و به خانه روم، بدون اینکه کسی واکنشی نشان دهد. وقتی حجاب را کنار گذاشتم متوجه تفاوت فاحشی شدم؛ من کاملا همان شخص بودم با همان دانشِ پیشین، اما پرستاران و همکارانم رفتار بهتری با من داشتند».
طبق آخرین آمار دفتر آمار ملی تقریبا 3.4 میلیون مسلمان در بریتانیا زندگی می‌کنند که حدود پنج درصد از کل جمعیت 67.2 میلیونی این کشور را تشکیل می‌دهند. سال 2018 گزارش Ipsos MORI نشان داد که 57% جمعیت بریتانیا درک خوبی از اسلام ندارند؛ این رقم در میان کسانی که شخصا با فرد مسلمانی در ارتباط نبودند 72% بود. به گفته محققان، این عدم درک باعث ایجاد تصورات غلط می‌شود به طوریکه 62% پاسخ دهندگان اظهار داشتند که معتقدند اسلام بر کیفیت زندگی مسلمانان تأثیر منفی می‌گذارد.
یکی از موضوعات این گزارش این بود که چطور تصورات نادرست از اسلام باعث می‌شود که زنان مسلمان از جامعه احساس بیگانگی کنند و سکوت را ترجیح دهند. برای مثال خانم خان در نهایت از شرکت در بحث‌های سمینار دانشگاه گلاسکو دست کشید و همین امر باعث شد که تجربه دانشگاهی کمتری نسبت به همکلاسی‌های خود داشته باشد «شوق دانشگاه رفتن در من کم شده بود؛ روز به روز احساس خستگی و بی‌انگیزگی بیشتری می‌کردم».
اسلام‌هراسی خانم یوسف را هم مجبور کرد دست از باورهای خود بکشد تا در محل کارش پذیرفته شود «دلم برای حجاب تنگ شده اما شرایط کار برای من هر روز سخت‌تر می‌شد». در مورد خانم یعقوب هم رگبار خشونت‌های کلامی در توئیتر بر توانایی او در توئیت کردن آزادانه تأثیر گذاشته و احساس می‌کند عرصه برای حضور او در مجامع عمومی تنگ شده است «ده بار به آنچه می‌خواهم بگویم فکر می‌کنم؛ اینکه آیا چیزی که می‌نویسم باعث می‌شود مورد هجمه قرار بگیرم یا نه؟ آیا اصلا باید در مورد این موضوع اظهار نظر کنم؟ وقتی کسی احساس کند که از فضایی رانده شده و نمیتواند در بحث شرکت کند، وادار به سکوت می‌شود. فضای امنی وجود ندارد که در آن بتوانم خود واقعی‌ام را به عنوان زنی مسلمان نشان دهم».
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما