مذاکرات احیای برجام از ماه مارس در بن‌بست قرار گرفته است؛ زیرا ایران از کاخ سفید می‌خواهد که نام سپاه را از لیست سازمانهای تروریستی خارج کند اما دولت آمریکا این درخواست را رد کرده و آن را خارج از چارچوب برجام می‌داند.
به نظر می‌رسد که قرار گرفتن نام سپاه در این لیست، آخرین مانع باقی مانده بر سر احیای برجام است.
درحالی که امیدها برای احیای برجام روز به روز کمرنگ‌تر می‌شود، یک منبع آگاه به ما گفت که ایران پیشنهاد جدیدی به آمریکا داده است. بر اساس این پیشنهاد، ایران از حذف نام سپاه از لیست سازمانهای تروریستی پا پس می‌کشد به شرط اینکه آمریکا تحریم‌های اعمال شده بر قرارگاه خاتم‌الانبیا که بازوی اقتصادی سپاه است و چند نهاد دیگر را حذف کند.
یک منبع آگاه دیگر به ما گفت که آمریکا هنوز به این پیشنهاد پاسخی نداده است. ولی اظهارات مقامات آمریکایی نشان می‌دهد که ایالات متحده موافق این پیشنهاد جدید نیست. ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه روز چهارشنبه گفت: تهران باید از طرح موضوعاتی که خارج از چارچوب برجام است دست بردارد «ما معتقدیم اگر ایران به طرح چنین موضوعاتی پایان دهد، می‌توانیم به سرعت پایبندی متقابل به برجام را اغاز کنیم».
واشنگتن تأکید می‌کند که اگر تهران خواهان امتیازاتی فراتر از برجام است، خود نیز باید امتیازاتی فراتر از برجام دهد؛ برای مثال رضایت دهد که دو کشور مقامات یکدیگر را هدف قرار ندهند.
این شرطی است که به گفته یک منبع آگاه روی میز مذاکره بوده است. بر این اساس ایران و آمریکا در حال بررسی توافقی هستند که ایران در ازای حذف نام سپاه از لیست سازمانهای تروریستی، از هدف گرفتن مقامات آمریکایی دست بردارد.
به گفته این منبع از آنجا که دو کشور به یکدیگر اعتماد ندارند، آمریکا از ایران خواسته است که این توافق را علنی کند اما ایران حاضر به پذیرش این شرط نیست.
یک تحلیلگر سیاسی ایرانی نیز به ما می‌گوید: «برای دولت محافظه‌کار رئیسی بسیار سنگین و پرهزینه است که اعلام کند بر سر نکشتن مقامات آمریکایی از جمله مقامات سابق دولت به توافق رسیده است. این امر خلاف وعده‌ای است که دولت برای تعقیب قاتلان سردار سلیمانی داده بود» سال 2020 ترامپ دستور ترور سردار سلیمانی را صادر کرد.
در پی اختلافی که بر سر شرط علنی شدن این توافق بین دو کشور ایجاد شد، مذاکرات به بن‌بست رسید و دو کشور منتظر ماندند تا شاید طرف مقابل حاضر به دادن امتیازی شود اما این اتفاق نیافتاد.
ماه می نماینده اتحادیه اروپا به ایران رفت اما هیچ انعطافی از سوی دو طرف نشان داده نشد. آن زمان گزارشاتی منتشر شد مبنی بر اینکه انریکه مورا این پیام را از سوی آمریکا به ایران منتقل کرده است که نمی‌توان نام سپاه را در چارچوب توافق احیای برجام از لیست سازمانهای تروریستی خارج نمود اما می‌توان در آینده راجع به این خواسته با یکدیگر گفتگو کرد.
8 ژوئن حسین امیرعبداللهیان بدون ارائه جزئیاتی اعلام کرد که تهران پیشنهاد جدیدی را روی میز گذاشته است. وی همچنین هشدار داد که اگر آمریکا و سه کشور اروپایی قطعنامه‌ای علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصویب کنند، تهران واکنش تندی نشان خواهد داد.
ولی علیرغم این هشدار، بدلیل عدم همکاری ایران با آژانس در مورد ذرات اورانیوم یافت شده در سه سایت اعلام نشده، قطعنامه‌ای علیه این کشور به تصویب رسید.
به گفته این تحلیلگر سیاسی «برای رئیسی بسیار دشوار است که از خواسته خود مبنی بر حذف نام سپاه عقب‌نشینی کند. این امر به او و کل حامیانش آسیب وارد می‌کند؛ ولی از سوی دیگر ایران مشکلات اقتصادی دارد. فشار افکار عمومی بر رئیسی افزایش یافته و بسیاری در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها انگشت اتهام را به سمت وی و باقری کنی رئیس تیم مذاکره کننده ایران به دلیل مهارت نداشتن در مذاکره نشانه گرفته‌اند. بنابراین آنها در موقعیت دشواری قرار دارند؛ اگر از خواسته‌های خود دست بردارند با خشم تندروها مواجه می‌شوند و اگر برجام را احیا نکنند، مردم از انها روی‌گردان می‌شوند».
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما