با احتمال قطع صادرات گاز روسیه به اروپا و به خطر افتادن امنیت انرژی این قاره، کشورهای اروپایی در آستانه رویارویی با یکی از بدترین بحران‌های انرژی قرار گرفته‌اند
40% از واردات گاز طبیعی به اروپا از روسیه انجام می‌شود و این کشور منبعی مهمی برای تأمین انرژی این قاره است؛ ولی حالا چشم‌انداز قطع گاز روسیه درحال تبدیل شدن به واقعیت است. مسکو به تلافی حمایت اروپا از اکراین، جریان ورود گاز خود را به اروپا کاهش داده و همین امر قیمت انرژی را به طور چشمگیری بالا برده است. این امر کشورهای اروپایی را به سمت کشورهای صادرکننده دیگری همچون نروژ و کشورهای شمال آفریقا سوق داده است
به گفته الکس مونتون کارشناس بازار جهانی گاز در گروه مشاوره راپیدان انرژی: «این بدترین بحران انرژی‌ای است که تا به حال در اروپا رخ داده است. اکنون اروپا دل نگران کمبود گاز در فصل زمستان است. قیمت گاز بسیار بالا رفته و هیچ راه‌حل سریعی برای مقابله با این بحران وجود ندارد»
بسیاری از مقامات و کارشناسان نگران هستند که این بحران بعد از توقف فعالیت نورد استریم 1 (بزرگ‌ترین خط لوله گاز روسیه به اروپا) به دلیل تعمیرات در هفته جاری شدت بگیرد. طبق برنامه‌ها تعمیر و توقف فعالیت این خط لوله، تنها باید ده روز طول بکشد؛ اما سابقه کرملین در باج‌گیری و تحمیل خواسته‌های خود به اروپا با استفاده از اهرم انرژی، کشورهای اروپایی را نگران کرده است. خط لوله نورد استریم 2 که گاز روسیه را به المان منتقل می‌کرد، ماه فوریه و در شرایطی که پوتین خود را اماده حمله به اکراین می‌کرد متوقف شد؛ اما نورد استریم 1 به فعالیت خود ادامه داد
به گفته رابرت هابک وزیر اقتصاد آلمان: «هرچیزی ممکن است اتفاق بیفتد؛ ممکن است بعد از تعمیرات، انتقال گاز دوباره جریان یابد و ممکن است هم متوقف شود»
در صورت قطع گاز، اروپا برای زمستان پیش رو که تقاضا برای انرژی افزایش پیدا می‌کند، به مشکل خواهد خورد. از این رو کارشناسان هشدار می‌دهند که اروپا در زمستان سخت پیش رو احتمالا شاهد سهمیه‌بندی، تعطیلی صنایع و نابسامانی بزرگ اقتصادی خواهد بود. مقامات بریتانیایی که همین چند ماه پیش نسبت به افزایش قیمت برق به مصرف کنندگان هشدار داده بودند، حالا باید مردم را برای شرایط سخت‌تر و قیمت‌های بیشتر آماده کنند
حتی همین اکنون و پیش از آنکه زمستان فرا رسد، شاهد شکل‌گیری اعتصابات در سرتاسر قاره هستیم زیرا که هزینه‌های زندگی افزایش یافته و خانواده‌ها زیر فشار تورم هستند. این نارضایتی‌ها بر بازار انرژی نیز اثرگذار بوده است؛ در نروژ که بعد از روسیه بزرگ‌ترین تأمین کننده گاز اروپا است، اعتصابات گسترده در صنایع نفت و گاز در هفته گذشته، شرکت‌ها را مجبور به تعطیلی کرد و همین امر نگرانی‌های بیشتری را در سراسر اروپا ایجاد نمود
به گفته فرانس تیمرمنز نایب رئیس کمیسیون اروپا: «کشورهای اروپایی در معرض افتادن به ورطه درگیری و نزاع هستند زیرا انرژی وجود ندارد. پوتین از تمام ابزارهایی که دارد برای ایجاد درگیری بین کشورهای اروپایی استفاده می‌کند، بنابراین ما باید برای آغاز دوره‌ای سخت آماده باشیم»
یکی از کشورهایی که از هم اکنون با آثار این بحران مواجه شده، آلمان است. مقامات مجبور شده‌اند که رو به اقداماتی برای صرف‌جویی در مصرف انرژی آورند؛ از جمله این اقدامات، بستن استخرها و طرح سهمیه بندی شدن آب گرم است (بر اساس این طرح ساکنان خانه‌ها تنها در ساعاتی از روز آب گرم دارند). این کشور همچنین یک طرح گاز اضطراریِ سه مرحله‌ای در دست اجرا دارد
وضعیت پیش رو، اهدافی را که کشورهای اروپایی برای مقابله با تغییرات اقلیمی برای خود تعیین کرده بودند نیز، با چالش مواجه کرده است. اواخر ماه ژوئن آلمان، ایتالیا، اتریش و هلند اعلام کردند که نیروگاه‌های قدیمی زغال‌سنگ خود را به دلیل مشکلاتی که بر سر تأمین انرژی دارند، دوباره راه‌اندازی خواهند کرد
همه اینها نشان می‌دهد که اروپا راه طولانی و سختی برای بی‌نیاز کردن خود از گاز روسیه دارد. این استقلال نیازمند این است که کشورهای اروپایی زیرساخت‌های انرژی خود را توسعه دهند و این ممکن است سال‌ها طول بکشد
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما