قتل تدریجی: بزرگترین اعتصاب غذای زندانیان در بحرین

ابراهیم شریف به یاد می آورد که مدت کوتاهی پس از اعتراضات بهار عربی بحرین در سال 2011 روی دیوارهای یک زندان نظامی که در آن زندانی شده بود، خون دیده بود. دبیرکل وقت بزرگترین حزب سیاسی چپ این کشور (حزب وعد) در کنار دیگر رهبران معترض در آن زمان، دستگیر شده و در دادگاه نظامی محاکمه و زندانی شد.

شریف می گوید: «ما به شدت شکنجه شدیم». به گفته وی رهبران مخالفان و دیگر کسانی که در تظاهرات دموکراسی خواهانه مشارکت داشتند، اندکی پس از انجام تحقیقات به زندان های غیرنظامی منتقل شدند و از آن به بعد بود که شکنجه ها متوقف شد.

شریف می گوید که در این زندان اوضاع خیلی بهتر بود؛ زندانیان می توانستند در طول روز سلول های خود را ترک کنند، در مسجد نماز بخوانند، از کتابخانه استفاده کنند یا در فضای باز فوتبال بازی کنند اما پس از شورش سال 2015 شرایط بدتر شد.

به گفته مؤسسه حقوق و دموکراسی بحرین در لندن با گذشت یک دهه، زندانیان –که بسیاری از آنها از سال 2011 در زندان هستند- تا 23 ساعت در روز در سلول های خود محبوس هستند، از درمان های پزشکی محروم اند و به آموزش دسترسی ندارند؛ برخی هم در سلول های انفرادی نگهداری می شوند.

در نتیجه وخامت اوضاع زندان ها، بیش از 800 زندانی از اوایل ماه اوت دست به اعتصاب غذا زده اند؛ خانواده های زندانیان نیز در اعتراض به خیابان ها آمده و خواستار آزادی عزیزان خود شده اند.

روز دوشنبه پس از 22 روز اعتصاب غذا، مقامات بحرینی با گروههای مدافع حقوق بشر برای گفتگو درباره انجام اصلاحات مورد نیاز دیدار کردند. اما زندانیان می گویند این دیدارها مشکلات و نگرانی های آنها را برطرف نمی کند و به همین دلیل قول داده اند که به اعتراض خود ادامه دهند.

شریف خوش شانس بود که بعد از پنج سال و نیم از زندان آزاد شد؛ کسانی هستند که به حبس ابد محکوم شده اند. از جمله انها عبدالهادی الخواجه نامزد جایزه صلح نوبل است که لقب پدر جنبش حقوق بشر بحرین را یدک می کشد.

مریم الخواجه دختر عبدالهادی که در دانمارک زندگی می کند می گوید: «عدم اجازه دسترسی زندانیان به مراقبت های پزشکی یک قتل تدریجی است. اعتصاب غذا پدرم را در معرض خطر حمله قلبی قرار می دهد اما او از قبل در معرض خطر بود زیرا مأموران زندان اجازه دسترسی او را به متخصص قلب نمی دهند».

عبدالهادی الخواجه با اعتصاب غذا بیگانه نیست؛ طولانی ترین اعتصاب غذای او سال 2012 بود که 110 روز طول کشید.

اما به گفته مریم او اکنون به دلیل وضعیت سلامتی اش از جمله آریتمی قلبی و درد مزمن صفحات فلزی که پس از ضرب و شتم های متعدد توسط مقامات زندان در فک او کار گذاشته شده، نمی تواند همچون گذشته دوام بیاورد.

به گفته الوداعی مدیر مؤسسه birdاز زمان آغاز اعتصاب در 7 اوت اعتراضات شتاب گرفته و تعداد اعتصاب کنندگان دو برابر شده است به طوری که اکنون 804 زندانی در اعتصاب غذا هستند.

نشست روز دوشنبه بین دولت و گروههای مدافع حقوق بشر کمک چندانی به فروکش اعتصاب زندانیان نکرده است.

بر اساس بیانیه وزارت کشور شیخ راشد بن عبدالله آل خلیفه وزیر کشور با مدافعان حقوق بشر از جمله رئیس مؤسسه ملی حقوق بشر و رئیس کمیسیون حقوق زندانیان و بازداشت شدگان دیدار کرد.

در این جلسه ارائه خدمات بهداشتی به زندانیان، تجدیدنظر در سیستم ملاقات فعلی و افزایش زمان هواخوری زندانیان از یک ساعت به دو ساعت مورد بحث قرار گرفت.

شیخ راشد همچنین بر همکاری مستمر وزارت کشور و وزارت آموزش در ارائه برنامه و خدمات آموزشی به زندانیان و تسهیل ادامه تحصیل آنها در تمامی سطوح تأکید کرد.

اما الوداعی معتقد است که چنین جلساتی بسیار کم بوده و خیلی دیر انجام شده است؛ ضمن اینکه دولت هنوز خواسته های اصلی زندانیان را نپذیرفته است.

به گفته وی «پس از بیانیه وزارت کشور، بر اساس گفتگویی که با زندانیان داشتیم مشخص شده است که اعتصاب غذا تا زمانی که دولت با جدیت و حسن نیت به نگرانی زندانیان رسیدگی کند ادامه خواهد داشت. دولت تاکنون هیچ یک از خواسته های اصلی زندانیان را جدی نگرفته است. دولت نباید وضعیت زندانیان و خشم خیابان ها را دست کم بگیرد؛ اگر یک زندانی فوت کند اوضاع از کنترل خارج می شود».

اعتصاب غذای زندانیان باعث نگرانی آمریکا نیز شده است. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اوایل این ماه گفت «از گزارش های مربوط به اعتصاب غذا آگاه و نگران است».

با این حال به گفته مریم الخواجه متحدان غربی بحرین از جمله آمریکا مدتهاست که نقض حقوق بشر در این کشور را نادیده می گیرند. آنها به حمایت از کشورهای خلیج فارس ادامه می دهند و امکان وقوع تخلف را فراهم می کنند «اگر حمایت های غرب از بحرین نبود ما چنین وضعیتی نداشتیم. به نظر می رسد که دولت بحرین می تواند از هر نوع پاسخگویی در برابر جامعه بین الملل بابت جنایاتی که انجام می دهد فرار کند».

مریم که خود زندانی بود و سال 2014 پس از فشارهای بین المللی آزاد شد ،امیدوار است یک عفو عمومی دیگر برای پدرش و دیگر زندانیان رقم بخورد؛ در غیر اینصورت این نگرانی وجود دارد که بسیاری در زندان بمیرند.

منبع: الجزیره

مترجم: فاطمه رادمهر