به عقیده‌ی برخی از ناظران سیاسی، حملات هوایی جنگنده‌های ترکیه علیه مواضع داعش و کُردهای «پ. ک. ک» نشان از تغییر برخی از سیاست‌های منطقه‌ای این کشور دارد. احمد داوود اوغلو نخست‌وزیر ترکیه با بیان اینکه این کشور قصد ورود نیروهای زمینی خود را به داخل خاک سوریه ندارد، هدف از حملات اخیر کشورش را حمایت از جنگجویان و مخالفین میانه‌رو بشارأسد دانست. روزنامه‌ی حُریت به نقل از احمد داوود اوغلو چنین نوشت: «ترکیه با استفاده‌ی مؤثر از نیروهای نظامی خود نقش پُررنگ‌تری را در منطقه ایفاء کرده و توازن قوا و شرایط حاکم بر سوریه، عراق و حتی کل منطقه‌ی خاورمیانه را تغییر خواهد داد»؛ وی همچنین خاطرنشان کرد که با ادامه‌ی این روند سایر کشورهای منطقه نیازمند بازنگری در مواضع خود هستند. آقای داوود اوغلو ضمن اعلام آمادگی بر همکاری با گروها‌ی کُرد سوری «پ. ی. د»، این همکاری را منوط بر این دانست که آنان با کُردهای ترکیه و همچنین با بشارأسد رئیس جمهور سوریه هیچ ارتباط و مشارکتی نداشته باشد.
در روزهای اخیر علاوه بر حملات هوایی ترکیه به مواضع «پ. ک. ک» در شمال عراق که موجب نقض آتش بس بین طرفین شد، در شهر کُردنشین «سوروچ» در نزدیکی مرز سوریه نیز شاهد انفجاری انتحاری بودیم، که بر اثر آن 32 جوان کُرد که برای اعزام به جبهه‌های نبرد علیه داعش داوطلب شده بودند کشته شدند. در پاسخ به این حملات و در اعتراض به آنچه «پ. ک. ک» همکاری ترکیه و داعش می‌خواند، شبه‌نظامیان کُردِ ترکیه در حملاتی تلافی جویانه موجب مرگ دو مأمور پلیس ترک شدند. اقدامات ترکیه علیه «پ.ک.ک»به همین جا محدود نشد؛ مقامات این کشور صدها نفر را به ظن ارتباط با دو گروه داعش و «پ. ک. ک» در این کشور دستگیر نمودند، همچنین در تیراندازی پلیس ترکیه به سمت معترضان در شهر قاضی موجب مرگ یکی از آنان شد. آمریکا در واکنش به تحولات اخیر ضمن استقبال از ورود ترکیه به جنگ علیه داعش، حق این کشور را در دفاع از خود در مقابل تهدیدات شورشیان کُرد به رسمیت شناخت و هر دو طرف را دعوت به آرامش نمود.
امّا سؤال این است که چه چیز موجب تغییر ناگهانی خطِ مَشی ترکیه شد؟ در حالی که سابق بر این ترکیه خواست آمریکا را برای پیوستن به ائتلاف علیه داعش رد کرده و مشارکت خود را منوط به توجه حملات علیه بشارأسد کرده بود. آنچه در ظاهر موجب تغییر رویکرد این کشور گشته است احتمال ایجاد منطقه‌ای حائل در طول مرزهای ترکیه می‌باشد، امری که وزیر خارجه‌ی ترکیه نیز آن را مورد تأیید قرار داده است. پیش از این ترکیه خواهانِ ایجاد منطقه‌ی پرواز ممنوع در شمال سوریه بود، ولی ایجاد منطقه‌ی حائل نیز تا حدودی خواست و اهداف آن را تأمین خواهد کرد. برخی از ناظران سیاسی معتقدند آمریکا برای اینکه ترکیه را تشویق به پیوستن به ائتلاف علیه داعش کند، در قبال حملات این کشور به اعضای «پ. ک. ک» سکوت اختیار کرده است. اما برخی از منتقدان سیاست‌های ترکیه حملات این کشور علیه داعش را نمایشی خوانده و آن را وسیله‌ای برای سرپوش گذاشتن به حملات ترکیه علیه مواضع «پ. ک. ک» می‌دانند. به باور آنان هدف اصلی ترکیه تضعیف و نابودی شاخه‌ی نظامی حزب کارگران کُردستان است، گروهی که از دید سیاست‌مدارانِ ترک دشمن اصلی این کشور می‌باشند. تغییر خطِ مشی ترکیه می‌تواند ناشی از اوضاع نابسامان سیاسی در داخل کشور نیز باشد. در انتخابات مجلس که چندی پیش برگزار شد حزب عدالت و توسعه اکثریت کُرسی‌های مجلس را از دست داد؛ حال اگر احزاب داخلی برای تشکیل دولت ائتلافی به توافق نرسند انتخابات زودهنگام برگزار خواهد شد. اردوغان امیدوار است که در صورت برگزاری انتخابات زودهنگام، با توجه به بحران پیش آمده بتواند نظر ملی‌گرایان ترک را به حزب متبوعش جلب نموده و بار دیگر اکثریت مجلس را به‌دست آورد. امّا اتخاذ چنین سیاستی احتمال اینکه ترکیه را بار دیگر وارد جنگ‌های خونین با اقلیت کُرد این کشور نماید افزایش خواهد داد، جنگ‌هایی که در طول 30 سال گذشته بیش از 40 هزار کشته بر جای گذاشت.
نویسنده:مارک لون
منبع: بی بی سی
نظر شما