twitter share facebook share ۱۳۹۹ بهمن ۱۹ 1336

آنگونه که چهارتن از افراد آشنا به دیدگاههای دولت آمریکا می گویند، یکی از گزینه هایی که مقامات امریکایی در حال بررسی آن هستند، اعطای وام از طرف صندوق بین المللی پول به تهران است، تا بتواند خسارت هایی که شیوع کرونا و تحریم ها به ایران وارد کرده است را کاهش دهد. این اقدام از منظر بشردوستانه نیز توجیه پذیر است.

اما تصمیم به رفع تحریم ها برای اینکه به ایران اجازه فروش نفت به بازارهای بین المللی را بدهند، هنوز به طور جدی در دولت بایدن مطرح نیست

به گفته «الی گرانمایه» یکی از اعضای ارشد شورای روابط خارجی اروپا «در ماههای اخیر هم در اروپا و هم در بین دموکرات های آمریکا، گفتگوهای زیادی حول اقدامات فوری و ضروری ای که آمریکا باید انجام دهد صورت گرفته است» از نگاه آقای گرانمایه این اقدامات می تواند حس اعتماد و آرامش را به ایران بازگرداند

احیای برجام یکی از چالش های سیاست خارجی دولت بایدن است. تیم امنیت ملی ترامپ دست به اقداماتی زد که بایدن اکنون در تلاش برای معکوس کردن برخی از آنها می باشد؛ از جمله متوقف کردن طرح کاهش نیروهای نظامی آمریکا در آلمان، عدم حمایت از اقدامات عربستان در جنگ یمن و تجدیدنظر در رویکرد دولت آمریکا در قبال کره شمالی

بایدن از تصمیم ترامپ برای ترک برجام انتقاد می کرد و معتقد بود که وی با این اقدام باعث شده است که دوره زمانی لازم برای اینکه ایران به سلاح هسته ای دست یابد کوتاهتر شود. رهبران ایران خواهان پایان تحریم های آمریکا هستند و می گویند تا تحقق این امر، به نقض برجام و غنی سازی اورانیوم فراتر از میزانی که برجام به آنان اجازه داده است ادامه خواهند داد

دولت بایدن می خواهد که گام اول را ایران بردارد و به اجرای کامل برجام بازگردد. آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا در این خصوص گفت که برای بازگشت کامل به برجام راهی طولانی پیش رو است، اما ایران معتقد است که این آمریکا است که باید گام اول را بردارد؛ دولت حسن روحانی نیز درحال اتخاذ اقداماتی برای افزایش فشار روی آمریکا است تا هرچه سریع تر با ایران به توافق برسند.

«رابرت مالی» نماینده وزارت خارجه آمریکا در امور ایران از اظهارنظر در این باره خودداری کرده است، اما «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه گفت که آمریکا می خواهد قبل از آنکه اجازه هرگونه ارائه کمک به ایران از جمله در مسئله مبارزه با کرونا را بدهد، با متحدان اروپایی خود که بخشی از برجام هستند مشورت کند.

به گفته پرایس «قبل از آنکه هر تغییر سیاستی را در خصوص ایران اعلام کنیم، می خواهیم مطمئن شویم که رایزنی های لازم را انجام داده ایم و هنوز هم در حال انجام مشورت و گفتگو هستیم»

هنوز در روزهای آغازین دولت بایدن هستیم، مالی هفته گذشته به این مقام منصوب شد و معمار برجام «وندی شرمن» که به عنوان معاون وزارت خارجه تعیین شده، هنوز در جلسه استماع سنا حاضر نشده است.

خواسته اصلی ایران برای آنکه به تعهدات برجامی خود عمل کند این است که محدودیت های اعمال شده توسط آمریکا بر سر فروش نفت کشور برداشته شود. علیرغم کمپین فشار حداکثریِ ترامپ، صادرات نفت ایران ادامه دارد اما بسیار کمتر از قبل شده است.

کسانی که نسبت به ایران بدبین هستند، از این می ترسند که کاهش تحریم های نفتی ایران، دست آمریکا را از ابزارهای لازم برای اعمال خواسته های خود خالی کند و در آخر هم ایران به تعهدات برجامی اش بازنگردد. تحلیلگران نفتی در «گروه انرژی راپیدان» پیش بینی می کنند که ظرف دو تا سه ماه آینده، با چراغ سبز آمریکا، ایران 500,000 بشکه اضافه نفت روانه بازارهای بین المللی کند.

به گفته «اسکات مودل» مدیرعامل راپیدان «دولت بایدن تأیید کرده که اجازه حضور بیشتر ایران در بازارهای بین المللی را داده است بدان امید که با ایران به توافقاتی برسد و برجام را احیا کند»

یکی از بزرگترین چالش های پیش روی دولت بایدن موج تحریم هایی است که در دوران ترامپ بدلیل حمایت از تروریسم بر ایران وضع شده است که از جمله آن تحریم بانک مرکزی ایران بدلیل ارتباط با تروریسم می باشد؛ مستند این اتهام این ذکر شده است که بانک مرکزی فعالیت های مالی کل کشور را زیر نظر دارد. مسئله این است که وقتی پای حمایت از تروریسم به میان می آید، دیگر حتی به دلایل بشردوستانه نمی توان بسیاری از تحریم ها را کاهش داد

به گفته «کنت کاتزمن» صاحب نظر در مسائل خاورمیانه «اگر بانک مرکزی ایران اجازه فعالیت آزادانه در نظام بانکی بین الملل را نداشته باشد، ایران حاضر به رعایت چارچوب برجام نمی شود؛ زیرا بانک مرکزی اهمیت زیادی دارد و در کانون فعالیت های بانکی بین المللی ایران است»

اما اخیراً در راستای ایجاد گشایش های مالی بیشتر برای ایران، تحرکاتی دیده شده است. کره جنوبی در مراحل پایانی مذاکره با آمریکا بر سر بخشی از میلیاردها دلار پول ایران است که بدلیل تحریم ها در کشورهای آسیایی از جمله کره مسدود شده است. این مذاکرات بعد از آن انجام شد که ایران خدمه کشتی کره ای را که در 4 ژانویه در آبهای خلیج فارس توقیف کرده بود، آزاد نمود.

همچنین وزارت خزانه داری آمریکا می تواند مجوزهایی صادر کند که اجازه تجارت محدود با ایران را می دهد و مبادلات بشردوستانه با آن کشور را که از طریق اینستکس انجام می شود، تضمین می کند. گرچه دولت ترامپ می گفت که اجازه مبادلات بشردوستانه با ایران را داده است، اما بسیاری از شرکت ها برای انجام این مبادلات احساس امنیت نمی کردند

درست است که تیم بایدن دارد با احتیاط قدم بر می دارد و در تلاش است تا اروپا را با خود همراه کند؛ اما ایران و آمریکا ممکن است در اواخر فوریه با شرایطی سخت روبرو شوند. ایران تهدید کرده است که اگر تحریم ها تا21 فوریه برداشته نشود از پروتکل الحاقی خارج خواهد شد و دست یابی‌ آژانس به مراکز اعلام شده هسته‌ای در چهارچوب پیمان npt محدود می گردد. روز اول و دوم فوریه آژانس اسنادی را در اختیار دیپلمات ها گذاشت که حاکی از نقض توافق و ادامه غنی سازی اورانیوم توسط ایران در سطوح بالا در دو سایت نطنز و فردو بود.

جواد ظریف این هفته در گفتگو با CNN گفت «آمریکا باید به توافق برگردد، در این صورت ایران نیز به سرعت پاسخ این اقدام را داده و به تعهدات خود باز خواهد گشت. زمان اهمیت ندارد؛ مسئله این است که آیا دولت جدید می خواهد دنباله رو سیاست های شکست خورده دولت ترامپ باشد یا خیر»

*منبع: بلومبرگ

مترجم: فاطمه رادمهر

نظر شما