هنگامی که اسامی نامزدهای تأیید صلاحیت شده برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد، در مورد پنج نامزدی هیچ تعجبی وجود نداشت زیرا همگی از محافظه کاران تندرو و طرفداران سرسخت نظام بودند. ولی نامزد ششم یکی از چهره های اصلاح طلب بود؛ این درحالی بود که اصلاح طلبان به مدت سه سال از شرکت در انتخابات محروم بودند و تندروها کنترل خود را بر تمام مناصب قدرت، تضمین کرده بودند
به گفته تحلیلگران، تأیید صلاحیت مسعود پزشکیان وزیر بهداشت سابق که ریشه های ترکی و کردی دارد، رقابت نامزدها را به امری غیرمنتظره بدل کرده است. البته وی شخصیتی کاریزماتیک نیست و سومین گزینه اصلاح طلبان برای شرکت در انتخابات بود
تأیید صلاحیت او ممکن است با هدف افزایش مشارکت رأی دهندگان و مشروعیت بخشیدن به انتخابات صورت گرفته باشد
انتخابات پیش رو در شرایطی برگزار می شود که مشروعیت نظام در پایین ترین حد خود قرار دارد و بی علاقگی و بی توجهی به انتخابات در بین مردم موج می زند. این درحالی است که کشور با بحران اقتصادی دست و پنجه نرم می کند و در این دوران چهار ساله ریاست جمهوری، ممکن است شاهد فوت رهبر و مسئله جانشینی باشیم؛ بنابراین انتخابات پیش رو رویداد کم اهمیتی نیست
از سوی دیگر جمهوری اسلامی و متحدانش در محور مقاومت درگیر رویارویی و تشدید تنش با اسرائیل و آمریکا هستند
ناصر هادیان کارشناس علوم سیاسی و استاد سابق دانشگاه تهران می گوید که اعلام تأیید صلاحیت دکتر پزشکیان، شور و شوقی را در میان اصلاح طلبان برانگیخته است. باتوجه به اینکه از اردوگاه محافظه کاران پنج نامزد وجود دارد، اراء بین آنها تقسیم می شود و هیچ یک از آنها نمی تواند 50% از اراء را کسب کند. ولی این احتمال وجود دارد که پزشکیان بتواند ایرانیانی را که با صندوق های رأی قهر کرده اند متقاعد کند تا در انتخابات شرکت کنند
به گفته آقای هادیان پزشکیان می کوشد در بین مردم امید ایجاد کند ولی اینکه تاچه حد می تواند موفق باشد باید منتظر ماند و دید. پزشکیان به خوبی از محدودیت های خودآگاه است؛ سؤال این است که شور و شوقی که در میان نخبگان ایجاد شده، تا چه حد می تواند به جامعه و شهروندان عادی سرایت کند؟
هادیان می افزاید: «پزشکیان می تواند شکاف بین دولت و مردم را پر کند؛ محافظه کاران هم ترسیده اند و فکر می کنند که ممکن است موقعیت خود را از دست بدهند»
پزشکیان به خاطر واکنشی که نسبت به فوت مهسا امینی داشت، مورد تحسین مردم قرار گرفت. او در سخنانی که در تلویزیون ایراد کرد، گفت که رفتار نظام در این چهار دهه بعد از انقلاب اسلامی باعث شده است که «فرزندان ما از دین متنفر شوند. ما می خواهیم دین را با استفاده از زور پیاده کنیم؛ این عملی نیست».
ولی هفته گذشته پزشکیان در شبکه های اجتماعی مورد انتقاد قرار گرفت؛ چرا که خود را مطیع رهبر خواند. وی در اولین گفتگوی تلویزیونی خود گفت: «ما قرار نیست برنامه جدیدی بنویسیم، رهبر دستورالعمل های کلی را تعیین کرده است. بدیهی است هر دولتی که روی کار بیاید، باید قوانین را اجرا کند»
حمیدرضا عزیزی کارشناس مسائل ایران در مؤسسه امور بین الملل و امنیت برلین می گوید: «اگر به اصلاح طلب قوی تری برای ورود به انتخابات چراغ سبز نشان داده می شد، تعجب می کردم. پزشکیان چهره مطمئنی برای نظام است و در انتهای طیف اصلاح طلب و نزدیک به محافظه کاران قرار دارد»
به گفته عزیزی آقای خامنه ای از دستاوردهای رئیسی تمجید کرده و خواهان تداوم مسیر او است؛ تنها چیزی که نامعلوم است این است که کدام نامزد به عنوان بهترین گزینه برای ادامه این مسیر در نظر گرفته می شود.
عزیزی اضافه می کند: «تأیید صلاحیت نامزدی اصلاح طلب اقدامی کم خطر و هوشمندانه بود زیرا اصلاح طلبان را مجبور به ورود و مشروعیت بخشی به انتخابات کرد. اکنون اصلاح طلبان نمی توانند گله کنند که در این روند حضور نداشتند»
این انتخابات همچنین می تواند به اصلاح طلبان نشان دهد که انها برخلاف گذشته توان بسیج مردم و دریافت حمایت آنها را ندارند «پزشکیان فردی نیست که مردم حول او بسیج شوند. البته غافلگیری همیشه ممکن است و اگر او رئیس جمهور شود، شگفتی ساز بزرگی خواهد بود»
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما