ازآنجاکه هدف آیت‌الله شهید ـ قدس سره ـ نشر آموزه‌های دینی و هدایت مردم به دین مبین اسلام بوده است ایشان مسافرت‌های زیادی در طول حیات خویش داشت و از سفر برای رساندن آموزه‌های دینی به گوش جهانیان خسته نمی‌شد تا جایی که از مدیر دفتر ایشان نقل می‌شود که شهید بزرگوار در سال‌های آخر تنها سه روز هفته در سوریه بودند و چهار روز دیگر را به لبنان می‌رفتند و هفته‌های عمر خویش را بین این دو کشور سپری می‌کردند تا اینکه در نهایت به دست مزدوران بعثی به شهادت رسیدند. البته ناگفته نماند که ایشان از تمام سفرها به عنوان فرصت طلایی استفاده کرده و بسیاری از فرصت‌ها را به نحو احسن مدیریت می نمود و پروژه‌های مختلفی را در سفرهای خود کلید زده و با مدیریتی شایسته به اتمام رساندند. در ذیل به تعدادی از این سفرها و پروژه‌های انجام گرفته در آنها اشاره می‌کنیم:
1. کشور سیرالئون
ایشان در سال 1974م به دعوت گروهی از مهاجران لبنانی به سیرالئون سفر کردند و مورد استقبال پر شور مردم قرار می‌گیرند در ابتدای ورود گزارشی از ورود ایشان به خاک این کشور توسط رادیو و تلویزیون و روزنامه‌های محلی منتشر می‌شود. ایشان در مدت اقامت خویش در این کشور با معاون اول رئیس جمهور این کشور و هر یک از رئیس وزرا و وزیر کشاورزی ملاقاتی جداگانه داشته و به رئیس وزرای کشور یک جلد کلام الله مجید و یک جلد از تألیفات خود به نام کلمه الله عزوجل را هدیه می‌دهند و رئیس وزرا از ایشان می‌خواهند که مبلغان دین مبین اسلام را به این کشور بفرستند. همچنین ایشان طی مدت اقامت خود جلسات سخنرانی زیادی داشت که در اکثر آنها سفرای کشور لبنان و مصر و سر کنسولی کشور سوریه حضور داشتند.
شهید بزرگوار در این کشور یک مرکز اسلامی افتتاح کرد و سید نعمت‌الله هاشمی را به‌عنوان مبلغ و وکیل خود در این مرکز قرار داد. انجمنی به نام «انجمن فرهنگ اسلامی» بنیان نهاد که به نشر معارف اهل‌بیت ـ علیهم السلام ـ و رسیدگی به اوضاع شیعیان می‌پرداخت.[1]
2. کشور ساحل عاج
ایشان به دعوت گروه‌های لبنانی مقیم ابیدجان -پایتخت کشور ساحل عاج[2]- به این کشور سفر نمود و در ضمن فعالیتهای تبلیغی مختلف، به گفتگوهای رادیو و تلویزیونی پرداخت که در اثر آن خبر فعالیت هایش برای مدتی تمام رسانه‌های این کشور را تحت تأثیر قرار داد.
شهید بزرگوار با رئیس جمهور این کشور ملاقات کرد و با مطرح کردن نیاز شیعیان به یک مرکز اسلامی برای نشر تعالیم دین خویش از وی قطعه زمینی هدیه گرفت و تصمیم بر آن می‌شود که یک مرکز اسلامی که مشتمل بر مسجد، کتابخانه، مدرسه و درمانگاه باشد در آن ایجاد کنند. ایشان در این کشور جلسات زیادی را شرکت کرده و در تمام آنها سخنرانی نمودند و به تبین دین مبین اسلام و مکتب اهل‌بیت ـ علیهم السلام ـ پرداختند. همچنین در بزرگترین سالن همایش این کشور، با حضور دانشجویان و فرهنگیان سخنرانی کرده و به تبیین نظریه دیالکتیک و فلسفه اسلامی می‌پردازند و در نهایت به پرسش دانشجویان پاسخ می‌دهند که موجب شگفت تمام حاضرین می‌شود.[3]
3. کشور بحرین
ایشان در سال 1973م به دعوت تعدادی از نمایندگان مجلس قانون اساسی و به هدف کمک به آنها در تعیین هویت کشور بحرین و نامگذاری صحیح این کشور به آنجا سفر کردند و مورد استقبال پرشور مردم قرار گرفتند تا جایی که کارمندان فرودگاه از شدت ازدحام مردم به شگفت آمده بودند و تا به حال استقبالی به این شور و هیجان از یک روحانی شیعی را ندیده بودند. در این زمان مجلس قانون اساسی بحرین نامگذاری این کشور را مورد بررسی قرار می داد که اکثریت حضار جلسه تمایل داشتند بحرین را دولتی عربی سوسیالیستی بنامند. ایشان در این جلسه شرکت می کند و پس از جلسه یک گفتگوی رادیویی از ایشان ضبط می‌شود که در آن گفت‌وگو می‌فرماید: نام یک کشور بیانگر هویت مردم آن است و ازآنجاکه اکثر مردم بحرین مسلمان هستند و اسلام اصل سوسیالیست را قبول ندارد سزاوار است این کشور «عربی ـ اسلامی» نام گیرد. پس از آن جلسه با چند نفر از اعضای مجلس تماس می گیرد و به دیدار آنها می رود و موضوع را با آنها مطرح می نماید تا اینکه در جلسه تصویب، نام قبلی رأی نیاورد و پیشنهاد امام شهید با 23 رأی موافق و 19 رأی مخالف به تصویب رسید.[4]
4. کشور مصر
شهید بزرگوار چندین بار به کشور مصر که پایتخت بزرگان و علما و حوزه اهل‌سنت به‌شمار می‌آید سفر کردند. در یکی از این سفرها با شیخ الأزهر،[5] «شیخ محمود شلتوت» ملاقات کرده و پس از جلسه‌ها و ساعت‌ها بحث و بررسی و مناظره، شیخ الأزهر فتوای معروف خود را صادر می‌کند که: «مذهب تشیع یکی از مذاهب اسلامی است و تبعیت از آن جائز میباشد» همچنین شیخ به شهید بزرگوار وعده می‌دهد که بیانه‌های دیگری در دفاع از مکتب اهل‌بیت ـ علیهم السلام ـ و شیعیان صادر کند اما اجل به سید بزرگوار مهلت نداده و پی‌گیری‌ها انجام نمی‌شود. همچنین ایشان بارها به پیشنهاد برادر بزرگوارشان آیت‌الله العظمی سید محمد شیرازی به مصر سفر کرده تا با شیخ الأزهر «شیخ عبدالحلیم محمود» ملاقات کرده و به یک توافق کلی در مورد اختلافات مذهبی برسند آن هم براساس آن چیزی که پیامبر به آن دستور داده و مشترکات هر دو مذهب به‌شمار می‌آید اما متأسفانه این تلاش‌ها با امتناع شیخ الأزهر به نتیجه نرسیده و ملاقاتی صورت نمی‌گیرد. ایشان سعی داشتند در این سفرها بارگاه سرلشکر امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ مالک اشتر را بازسازی کنند اما متأسفانه شهادت این فرصت را نیز از وی گرفت.
5. سفر به حج
آیت‌الله شهید سید حسن شیرازی بارها به حج خانه خدا مشرف شدند و بنیانگذار اولین بعثه مرجعیت (به شکل امروزی) در مکه و مدینه بود. وی سعی داشت از این تجمع چند صد هزار نفری (در آن زمان) برای ایجاد ارتباط با دیگر ملت‌ها و هدایت آنها و رساندن صدای اهل‌بیت ـ علیهم السلام ـ به ایشان کمال بهره را ببرد. ازاین‌رو همایش‌های مختلفی به پا کرد و در آن اندیشمندان و علما و بزرگان دین از مناطق مختلف جهان را گرد هم آورد که به بررسی مشکلات جهان تشیع و راه‌حل‌های آن می‌پرداختند. همچنین این بزرگوار در همین سال‌ها تلاش‌های بسیاری برای بازسازی بارگاه ملکوتی ائمه بقیع نمودند که باز با دخالت مغرضین و کینه‌توزان به نتیجه نرسید (در آینده به آن اشاره خواهیم کرد). در سال 1972م پس از رهسپار شدن به دیار مناسک حج ابراهیمی با خبر می‌شوند که رژیم بعث عراق تصمیم دارد ایشان را در این مراسم به شهادت برساند، او با پیروی از سیره جد بزرگوارشان امام حسین ـ علیه السلام ـ و جهت حفظ حرمت کعبه مراسم حج آن سال را ترک کرده و به لبنان باز می‌گردد.
[1]. دایرة المعارف امام شهید سید حسن شیرازی، ج6، ص389 ـ 391.
[2]. طبق گزارش‌های بر جای مانده از آن سال: این کشور مرکز کشورهای آفریقای غربی به‌شمار آمده و به پاریس آفریقا شهرت دارد. حدود 5 هزار شیعه در آن اقامت داشته که بازرگانان آنها رتبه اول در این کشور به‌شمار می‌آیند. حدود 40% از مردم همچنان غیرمسلمان هستند. زبان رایج فرانسه میباشد. رئیس جمهور این کشور فردی مسیحی است ولی در مقابل نشر دین مبین اسلام مقاومت نمی‌کند.
[3]. دایرة المعارف امام شهید سید حسن شیرازی، ج6، ص392 ـ 394.
[4]. دایرة المعارف امام شهید سید حسن شیرازی، ج5، ص392 ـ 393، ج5، ص260.
[5]. دانشگاه الأزهر بزرگترین پایگاه آموزش علوم حوزوی اهل‌سنت میباشد که در مصر مستقر است.
نظر شما