twitter share facebook share ۱۳۹۹ فروردین ۲۸ 1696

این هفته در آمریکا، مقامات محلی و فدرال اعلام کردند که پوشاندن صورت می تواند از فرد در برابر کرونا محافظت کند. با انتشار این خبر، آمریکاییان شروع به زدن ماسک کردند و به این ترتیب زنان مسلمانی که نقاب یا پوشیه می زدند و به این خاطر مورد آزار و توهین قرار می گرفتند، آزادی عمل بیشتری یافتند.

من برای کتابم که به موضوع زنان مسلمان نقاب پوش در آمریکا و بریتانیا می پردازد، با 38 زن آمریکایی و بریتانیایی که نقاب می زنند مصاحبه کردم. تقریبا همه آنها شهروند آمریکا و بریتانیا هستند اما اصالت هریک، متعلق به یک نقطه از جهان است و قشرهای مختلفی را شامل می شوند. این زنان سابقا یهودی، مسیحی یا خداناباور بودند و بین آنها از سفید و سیاه تا آفریقایی و عرب و جنوب آسیایی دیده می شود.

نقاب پوششی است که در اسلام واجب نیست، اما در برخی تفاسیر توصیه به زدن آن شده است. همه زنانی که در مصاحبه شرکت کردند، از فواید معنوی نقاب گفتند؛ اینکه باعث می شود به خدا احساس نزدیکی بیشتری کنند و آنها را در عمل و ممارست به دستورات اسلام قوی تر می کند. مشکل اینجاست که پوشیدن نقاب در مکان های عمومی، آنان را در معرض آزار و اذیت، توهین های نژادی و جنسی و رفتارهای اسلام ستیزانه قرار می دهد.

تحقیقات نشان می دهد، زنان مسلمانی که در کشورهای غیرمسلمان سعی در رعایت پوشش اسلامی خود دارند، مکررا مورد آزار قرار می گیرند. سال 2017 مطالعاتی روی 40 زن مسلمان انجام شد که نشان می داد 85% آنان مورد خشونت کلامی و 25% مورد خشونت فیزیکی قرار گرفته اند. در این میان پوشیدن نقاب، فرد را بیشتر در معرض آزار قرار می دهد. سال 2014 عده ای از زنان بریتانیایی که نقاب می زدند، توسط گروه حقوق بشر «بنیاد جامعه باز» مورد مصاحبه قرار گرفتند؛ نتیجه مصاحبه آن بود که 80% این زنان تجربه خشونت کلامی و فیزیکی داشتند. کسانی که مرتکب و حمله آزار می شوند، تمایل دارند که زنان نقاب پوش را توسری خور، عقب مانده، خارجی، بریده از جامعه، و حتی تهدیدی برای جامعه نشان دهند. آنها غالبا اعمال خود را با استناد به نگرانی های امنیتی و مهاجرتی توجیه می کنند.

حالا مردم غرب، درحالیکه ماسک زده یا دهان و بینی خود را با پارچه ای محکم بسته اند، به خرید می روند. به گفته یک زن مسلمان، این تغییر، زندگی جمعی و بودن در محیط های عمومی با نقاب را بسیار خوشایندتر کرده است «در شرایط فعلی هیچکس به من به خاطر دستکش و پوشش صورتم نگاه ناجور نمی کند». «جمیله» از فرانسه -کشوری که پوشیدن نقاب در بیشتر اماکن عمومی قانونا ممنوع است- برایم می نویسد «امروز نقاب پوشیدم، احساسی وصف ناشدنی داشتم، به خاطر شرایط کنونی هیچکس به من نگاه بدی نکرد». «رومانا» مسلمانی از کرواسی می گوید که افزایش پذیرش اجتماعی در پوشاندن صورت، به او کمک کرده است تا بر بی میلی اش نسبت به پوشیدن نقاب غلبه کند «من شخصیتی مضطرب دارم و دوست ندارم توجه دیگران را به سمت خودم جلب کنم، بنابراین پوشیدن نقاب همیشه برای من مسئله بود. حالا که پوشاندن صورت به امری عادی بدل شده، شجاعت پوشیدن نقاب را پیدا کردم».

حتی برخی از غیرمسلمانان نیز به نقاب به عنوان یک وسیله حفاظتی در برابر کرونا روی آورده اند. «افراح» از بریتانیا به من می گوید که خاله غیرمسلمانش می خواهد از نقاب استفاده کند چراکه به نظرش ماسک های معمولی راحت نیستند و «ساجده» یک مسلمان امریکایی، از پدر دوستش می گوید که منتقد شدید اسلام بود و به تئوری های توطئه ضد مسلمانان باور داشت؛ اما همین پدر، حالا دخترش را تشویق به پوشیدن نقاب می کند تا از انتشار کرونا جلوگیری کند.

نقاب به تنهایی برای ایمنی فرد کافی نیست چون مانع از نفوذ هوا نمی شود. مساجد به زنان نقاب پوش هشدار می دهند که زیر نقاب های خود ماسک بزنند تا به شکل موثرتری از خود محافظت کنند. اما اگر فرد مبتلا نقاب بزند، می تواند مانع از انتشار ویروس به هنگام سرفه یا عطسه شود.

زنانی که با من گفتگو کردند، می دانند که افزایش پذیرش آنان در جامعه، ارتباط چندانی به افزایش آگاهی و درک و فهم مردم ندارد بلکه ناشی از این شرایط بحرانی است که باعث شده است هنجارها و تعاملات معمول اجتماعی فعلا متوقف شود. به گفته افراح «نمی دانم که این همدلی به محض تمام شدن همه گیری بیماری متوقف می شود یا ادامه می یابد». اما فعلا زنان نقاب پوش به عنوان متخصص در زمینه پوشاندن صورت، از جانب دوستان مسلمان و غیرمسلمانشان که می خواهند برای نخستین بار نقاب بزنند، مورد مشورت و سؤال قرار می گیرند.

زنان نقاب پوش همچنین از تجربیات خود در خصوص برقراری ارتباط و تعامل با مردم می گویند. بسیاری از کسانی که عادت به پوشیدن ماسک ندارند، تصور می کنند که انتقال احساسات یا ایما و اشاره، درحالیکه ماسک بر چهره دارند، مشکل است؛ اما زنان نقاب پوش می دانند که پوشش صورت مانع از ارتباط موثر نیست. به گفته افراح «هنگامی که لبخند می زنیم، چشم ها، حالت صورت را به سرعت و به راحتی نشان می دهد». تحقیقات نشان می دهد نمایان کردن احساسات انسانی، به چیزهای بسیار بیشتری ورای حالت چهره نیاز دارد. البته زنان مصاحبه شونده، اذعان می کنند که نسبت به دیگران، برای برقراری ارتباط تلاش های بیشتری می کنند؛ دست تکان می دهند، صحبت می کنند و از زبان بدن برای ایجاد رابطه استفاده می کنند.

*مشاهده مقاله اصلی

مترجم: فاطمه رادمهر

نظر شما