نوامبر امسال قطر نخستین کشور عربی خواهد بود که میزبان جام جهانی فوتبال می‌شود. این کشور با جمعیتی کمتر از 3 میلیون نفر، کوچک‌ترین کشوری است که میزبانی این رویداد را بر عهده می‌گیرد
البته دوحه پیش‌تر میزبان رویدادهای ورزشی دیگری همچون مسابقات قهرمانی دوومیدانی جهان، جام کنفدراسیون فوتبال آسیا و مسابقات هندبال مردان جهان بوده و بازی‌های آسیایی نیز در سال 2030 در این کشور برگزار می‌شود اما جام‌جهانی فوتبال بزرگ‌ترین رویدادی است که در این کشور برگزار خواهد شد
میزبانی رویدادهای ورزشی در سال‌های اخیر، به روند جدیدی در منطقه تبدیل شده است و امید می‌رود که در سه تا پنج سال آینده، برگزاری این مسابقات در منطقه 8.7% رشد داشته باشد. از جمله این رویدادها می‌توان به برگزاری مسابقات فرمول یک در عربستان و بحرین و ابوظبی، مسابقات تنیس در دبی و مسابقات بین‌المللی گلف در ابوظبی اشاره کرد. اکنون کشورهای منطقه در حال افزایش سرمایه‌گذاری‌های خود در بخش ورزش هستند
اما برگزاری مسابقات جام‌جهانی در قطر، فرصت‌های تازه‌ای در سایر کشورهای منطقه ایجاد کرده است. در دوحه زیرساخت‌هایی که برای برگزاری این رویداد بزرگ ایجاد شده، تأثیر زیادی بر اقتصاد این کشور خواهد گذاشت. علاوه بر هشت استادیومی که مجهز به سیستم‌های خنک کننده و کربن صفر است و توسط معماران مشهور جهان ساخته شده است، زمین‌هایی برای انجام تمرینات و اماکنی برای تماشاچیان فوتبال و توریست‌ها ساخته شده است
انتظار می‌رود بیش از یک میلیون نفر برای تماشای بازیها به قطر سفر کنند. به این ترتیب صنعت گردشگری قطر رشد کرده و کمکی برای تحقق برنامه چشم‌انداز 2030 قطر خواهد بود
به گفته کریستو ایاد مشاور مرکز تحقیقاتی InStrat «برگزاری این مسابقات نقطه عطفی در مسیر کشور برای حرکت به سوی اقتصادی مدرن و دانش‌بنیان است. سرمایه‌گذاری قطر با هدف تبدیل خود به قطب ورزش، دیپلماسی، فرهنگ و تجارت در منطقه از سال 2020 آغاز شده بود»
جام جهانی قطر می‌تواند قدرت نرم این کشور را افزایش داده و نفوذ سیاسی آن را بیشتر کند. ایاد با تأکید بر این نکته افزود: «قطر از همان ابتدا که کمپین خود را برای کسب میزبانی مسابقات آغاز کرد، اینگونه تبلیغ نمود که این بازیها می‌تواند به اتحاد اعراب منطقه منجر شود و جام‌جهانی پلی ارتباطی بین جهان عرب و جهان غرب خواهد بود. برگزاری یک جام‌جهانی موفق، تأثیرات مثبت مستقیمی بر شهرت کلی کشورهای حاشیه خلیج فارس خواهد داشت»
این بازیها تأثیر مستقیمی روی صنعت هتلداری و هواپیمایی دارد. اقامت در دوحه به دلیل کوچک بودن این کشور و کمبود هتل گران است و هتل‌های لوکسی که وجود دارد، توسط مقامات و بازیکنان رزرو می‌شود. بنابراین قطر دو کشتی کروز اجاره کرده و ضمن آن از ساکنین قطر نیز خواسته است که اتاق‌های خود را به تماشاچیان فوتبال اجاره دهند
به گفته کارولین رز از مؤسسه نیوزلاین «این رویداد با توجه به کمبود اماکن اقامتی در قطر، هماهنگی بین کشورهای منطقه را برای پذیرش گردشگران افزایش داده است. این بازیها رونق قابل توجهی به اقتصاد قطر می‌دهد، به طوری که طبق براوردها، سود قطر از میزبانی این رویداد 17 میلیارد دلار است»
با حضور دهها هزار هوادار فوتبال از اروپا و آمریکای جنوبی، کشورهای حاشیه خلیج فارس به مکانی برای حضور هواداران بدل خواهند شد. به‌ویژه امارات که دو شرکت هواپیمایی ایرعربیه و فلای دبی روزانه 45 پرواز به مقصد دوحه انجام می‌دهند
ایاد افزود: «در طول مدت برگزاری بازیها، شاهد استفاده هواداران فوتبال از تورهای مسافرتی در دوحه، دبی، مسقط و سایر اماکن محبوب خلیج فارس خواهیم بود. به عبارت دیگر تأثیر جام جهانی در بخش گردشگری قطعا فراتر از کشور میزبان خواهد بود».
هتل‌های دبی از هم اکنون رزرو شده است؛ به همین دلیل مسابقه ماراتن دبی از ماه دسامبر به ماه فوریه 2023 موکول شده است. وارون اهوجا مدیر فروش Aloft Dubai Sout می‌گوید: «افزایش رزرو هتل در کشور امارات در ماه نوامبر، نوید سالی خوب برای بخش گردشگری را می‌دهد»
احتمالا عربستان نیز شاهد افزایش تعداد حجاج باشد و هتل‌های مکه 106% بیش از سال 2021 رزرو شود. همچنین پیش‌بینی می‌شود که رزرو هتل‌ها در بحرین 9%، در کویت 24% و در اردن 33% بیش از سال قبل باشد
حتی ایران نیز انتظار دارد که با جهش در تعداد گردشگر مواجه شود؛ به‌ویژه که توافقاتی با قطر برای میزبانی از تماشاچیان فوتبال انجام داده است. با توجه به اینکه دوحه از طریق هوایی 40 دقیقه با کیش فاصله دارد، تهران امیدوار است تعداد گردشگران این جزیره مرجانی و سایر شهرها و جزایر استان هرمزگان افزایش یابد. همچنین قرار است در طول بازی‌های جام جهانی، یک خط گردشگری دریایی بین بوشهر و بندر حمد در قطر افتتاح شود
کشورهای جنوب آسیا نیز در جام‌جهانی مداخله داده شده‌اند. پوشش امنیتی بازیها در دست پاکستان خواهد بود و به این منظور توافق‌نامه‌ای بین قطر و ارتش پاکستان امضا شده است
پیش‌بینی گردش مالی این بازیها برای قطر فعلا دشوار است. میزبانی یک رویداد بزرگ ورزشی، در کوتاه‌مدت بخش ساخت‌وساز و گردشگری را تقویت می‌کند اما نتایج این سرمایه‌گذاری در بلندمدت مشخص می‌شود. در ابتدا تخمین زده می‌شد که جام‌جهانی 20 میلیارد دلار برای قطر درآمد داشته باشد اما اکنون این رقم به 17 میلیارد دلار کاهش یافته است
ناصر الخاطر مدیر اجرایی فیفا می‌گوید: «قطر باید همان مسیری را برود که روسیه بعد از جام جهانی 2018 رفت و باید روی توسعه گردشگری تمرکز کند»
ایاد معتقد است «برگزاری یک رویداد جهانی می‌تواند روند رشد و پیشرفت کشور را تسریع کند. سرمایه‌گذاری روی انجام چنین بازی‌هایی جایگاه کشور را ارتقا می‌دهد. در قطر این رویداد شور و هیجان و غرور ملی را برانگیخته است. به هر حال جام جهانی 2022 اولین رویداد جهانی در چنین مقیاسی است که تاکنون در جهان عرب برگزار شده است»
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما