محمدجواد ظریف یک ساعت در اندیشکده شورای روابط خارجی نشست و به سوال‌های متعدد و متنوع فرید زکریا از مشهورترین خبرنگاران و تحلیلگران امریکایی پاسخ داد. به گزارش اعتماد مجری برنامه تمام تلاش خود را به کار گرفت تا جملاتی متفاوت و پرحاشیه را از وزیر امور خارجه ایران بشنود. بدعهدی‌های امریکا، محبوبیت توافق هسته‌ای نزد ایرانیان، چرایی نگارش مقاله‌ای تند علیه عربستان توسط ظریف در نیویورک‌تایمز، رابطه روسیه و ایران، احتمال تنش‌زدایی بیشتر از رابطه ایران و امریکا، اینها سوژه‌هایی بودند که در این شصت دقیقه از ظریف سوال شد و وزیر امور خارجه ایران با لبخند و قاطعیت همیشگی به تک تک آنها به گونه‌ای پاسخ داد که فرصت سوال بیشتر را گرفت.
در پرسش نخست به این سوژه پرداخته شد: امریکا به تعهدات خود طبق برجام عمل نمی‌کند. ظریف در پاسخ به این سوال گفت: در خصوص وفای به عهد امریکایی‌ها اگر بخواهیم عادلانه سخن بگوییم، امریکا اجرای سهم خود در توافق را تا آنجایی که مربوط به امضای مدارک توسط رییس‌جمهور و وزیر خارجه می‌شود، انجام داده است ولی درباره سعی در اجرای این توافق کار زیادی صورت نگرفته است زیرا نیاز به تلاش‌های زیادی است که جهان بتواند رفتار خود را تغییر داده و با ایران معاملات(تجاری) داشته باشد. هیچ یک از بانک‌های اصلی اروپایی پس از ٨ ماه به سمت ایران نیامده‌اند
وزیر امور خارجه ایران در ادامه به جریمه‌های هنگفت چند میلیارد دلاری اشاره کرد که بانک‌های اروپایی در سال‌های تحریم ایران متحمل شده‌اند و همین مساله باعث شده است که برای هر حرکتی در مواجهه جدید با ایران به اوفک مراجعه کنند و افزود: اوفک به این افراد و نهادها می‌گوید می‌توانید با ایران معامله داشته باشید ولی… یک جمله می‌گوید اشکالی ندارد با ایران معامله داشته باشید و در عوض در پنج صفحه اما و اگرهایی ذکر شده است و نهایتا این بانک‌ها می‌گویند ما مسیر امن‌تر را در پیش می‌گیریم و اصلا ایران را فراموش می‌کنیم. هیچیک از بانک‌های اصلی اروپایی پس از گذشت هشت ماه از توافق هنوز هم نمی‌خواهند معامله‌ای با ایران داشته باشد، ما بر این باوریم که این یک کاستی است.
اطمینان ایرانی‌ها به امریکا به نسبت قبل از توافق کاهش پیدا کرده است
مجری برنامه در ادامه ادعا کرد که توافق هسته‌ای در ایران مانند روزهای نخست حصول آن محبوبیت ندارد و دلیل آن هم این است که نتوانسته وضعیت را تغییر دهد و زندگی مردم را تغییر بدهد. «فکر می‌کنم اکثریت مردم ایران از این توافق حمایت می‌کنند و این امر هم با نظرسنجی‌هایی که صورت گرفته مشخص شده است.» این عبارت پاسخ محمد جواد ظریف به این سوال بود که اینگونه ادامه یافت: قانونگذاران امریکایی باید بدانند که اکثر ایرانیان امروز به امریکا نسبت به زمان قبل از توافق اطمینان ندارند، قبل از اینکه این توافق را داشته باشیم بسیاری از ایرانیان بر این باور بودند که این توافق می‌تواند اختلافات با امریکا را حل کند و موثر خواهد بود ولی هم‌اکنون اکثریت ایرانیان مخالف این امر می‌پندارند و همین امر باید علامت بسیار قاطعی را ارسال کند. ظریف در ادامه تاکید کرد که تیم مذاکره‌کننده و دولت به مردم وعده خورشید و ماه یا هر آنچه که در این مابین است را نداده بود و هرگز هم نگفته بود که این توافق، تحریم‌های اولیه امریکا را هم برمی‌دارد.
آنقدر هوشیارم که بدانم هیچ توافقی در منطقه ما نمی‌تواند بر مبنای حذف دیگری صورت گیرد
مطلبی که ظریف با عنوان بیایید از تفکر وهابیت خلاص شویم در نیویورک تایمز نوشته بود و چرایی آن موضع‌گیری سنگین سوال دیگری بود که فرید زکریا از وزیر امور خارجه ایران پرسید. ظریف پاسخ داد: من در همان مقاله تاکید کردم که عربستان باید بخشی از راه‌حل باشد و من فکر می‌کنم منطقه ما نمی‌تواند راه‌حلی بر مبنای حذف کردن داشته باشد و این درست مخالف فلسفه عربستان است که می‌خواهد ایران را از مسائل در منطقه حذف کند. من آنقدر هوشیارم که بدانم هیچ توافقی در منطقه ما نمی‌تواند بر مبنای حذف طرفی صورت گیرد. من فکر می‌کنم و امیدوارم عربستان شریک بسیار مهمی در این منطقه باشد.
عربستان همانی است که از صدام حمایت کرد تا ایرانی‌ها را بکشد
ایران و عربستان در جنگ سرد قرار دارند؟ این سوال دیگری بود که مجری به صراحت از وزیر امور خارجه ایران سوال کرد و البته اشاره‌هایی نیز به ادعاهای عادل‌الجبیر در خصوص ایران در مقاله منتشر کرده در وال‌استریت داشت. ظریف در پاسخ گفت: متاسفانه همتای سعودی من ادعاهای تاریخی را مطرح می‌کند شما نمی‌بینید هیچ مطلب تازه‌ای در مقاله‌اش عنوان شده باشد. هر آنچه من عنوان کرده‌ام درباره مسائل روز است نه ادعاهایی که مربوط به پانزده، بیست، سی سال پیش بوده است. من نمی‌خواهم تاریخ گذشته را تکرار کنم ولی اگر می‌خواستم تاریخ گذشته را تکرار کنم، می‌گویم که عربستان سعودی همان بود که از صدام حسین حمایت کرد تا مردم ما را بکشد و آنها برای هشت سال این کار را کردند.
افراط‌گرایی دستی که به او غذا می‌دهد را گاز می‌گیرد
ظریف در ادامه گفت: عربستانی‌ها می‌خواهند آمال و آرزوهای جوانان عرب را به سمت یک دشمن ساختگی معطوف کنند، حال شیعیان باشند یا ایرانیان و این کاری است که طی چند دهه گذشته بدان مبادرت دارند و نتیجه این کار خلق یک هیولا است. سعودی‌ها چندین هیولا برای ما خلق کرده‌اند. آنها صدام حسین را خلق کردند. مقدار پولی که آنها در دستان صدام قرار دادند، غیرقابل باور است و او بر ضد سعودی‌ها برخاست. در جایی‌که عربستان فکر می‌کند، می‌تواند افراطیون را در جنبش عرب به حالت معکوس به سمت ایران باز گرداند خودش هم می‌داند که در آخر کار آنها هستند که هدف اصلی خواهند بود و اگر آنها بتوانند این موضوع را بفهمند درمی‌یابند که هیچ‌کس از حمایت افراطیون هیچ چیزی عایدش نخواهد شد. افراطی‌گری، یک حیوان، هیولا، فرانکشتاینی است که دستی که به او غذا می‌دهد را گاز می‌گیرد و زمانی که این موضوع را درک کنیم که نیروهای اسد و افراطی‌ها یکدیگر را در میدان جنگ سوریه می‌کشند و وقتی که ابهامات برطرف شود آن وقت است که ایران و عربستان سعودی می‌توانند دور یک میز مذاکره بنشینند و درباره آینده گفت‌وگو کنند و ما در هر زمان آمادگی چنین کاری را داریم.
در خلیج مکزیک به امریکایی‌ها هشدار نمی‌دهیم اینجا خلیج فارس است
دونالد ترامپ گفته است که اگر به دریانوردان امریکایی در خلیج فارس تعرضی شود وی دستور شلیک گلوله به سمت دریانوردان ایرانی را می‌دهد. این سوالی بود که از محمد جواد ظریف پرسیده شد و ظریف در این خصوص گفت: همه سربازان و دریانوردان ما فقط چندین مایل دورتر از ساحل ما قرار دارند ولی سربازان و دریانوردان شما هزاران مایل از سواحل شما دورند و ناراحت هم می‌شوند وقتی که قایق‌های ما به آنان می‌گویند وارد آب‌های سرزمینی ما نشوید. این در حالی است که شما وارد آب‌های ایران شده‌اید و نزدیک حاکمیت مرزی ما قرار دارید. ما روابط زیادی با امریکا نداریم، در حدود ۴٠ سال است که با امریکا مشکل داریم. در نظر داشته باشید که ناو جنگی یا جنگنده ما به آب‌های شما نزدیک شود. آنها درباره خلیج مکزیک صحبت نمی‌کنند این خلیج‌فارس است و در آنجاست که به آنها هشدار داده شده است. من با ارتش خودمان چک کردم و آنها گفتند هیچ قایق ایرانی به صد متری هیچ ناو امریکایی نزدیک نشده است.
ما به فتنه‌پراکنی با امریکا علاقه‌ای نداریم
ظریف با اشاره به اینکه خلیج فارس خط حیات ما است، افزود: ما همه نفت خود را از طریق خلیج‌فارس می‌فروشیم. برای امریکا خلیج فارس یک مکان مهم و مورد توجه است. چگونه است اگر فکر کنید یک قایق ایرانی به خلیج مکزیک که در نزدیکی تگزاس یا فلوریدا قرار دارد بیاید و آن‌وقت بگوید چرا به من نزدیک می‌شوید؟ این شما هستید که به ما نزدیک شده‌اید آنها نیستند. ما به فتنه‌پراکنی با امریکا علاقه‌ای نداریم.
پول النصره را فرشته‌ها نمی دهند
شما می‌گویید دولت عربستان سعودی داعش را تامین مالی می‌کند؟ این سوالی بود که زکریا از ظریف پرسید و در پاسخ شنید: من می‌گویم پول زیادی از سوی عربستان سعودی به تاسیسات این نهاد واریز شده است. من نمی‌دانم آیا آنها امروز داعش را تامین مالی می‌کنند ولی می‌دانم که پول و اسلحه به النصره داده می‌شود و می‌دانم النصره سربازگیری می‌کند. فکر نمی‌کنم فرشته‌ها این چیزها را پایین می‌آورند اگرچه آنها خیلی می‌خواهند این را قبول کنند. اینها از یک جایی می‌آیند. پول از جایی می‌آید، سلاح از جایی می‌آید این زیاد هم دشوار نیست. آنها سلاح‌های مبارزات چریکی نیستند. آنها تانک دارند. موشک دارند. موشک‌های ضدهوایی دارند، موشک‌های ضدتانک دارند و من هیچ اتهامی نمی‌زنم فقط می‌گویم یک نفر برود شماره سریال‌های این سلاح‌ها را چک کند و بعد هم از دولت امریکا سوال کند که موجودی خود را چک کند.
*اعتماد
نظر شما