همه می‌دانیم که مصرف کافی ریزمغذی‌ها، مانند ویتامین‌ها و مواد معدنی، برای عملکرد سیستم ایمنی بدن ضروری است. تنها همین یک دلیل کفایت می‌کند تا بسیاری از محققان در سراسر جهان به بررسی تأثیر مصرف ریز‌مغذی ها در کاهش شانس ابتلا به کویید-19 و در پی آن جلوگیری از عواقب جدی یا حتی مرگ ناشی از این بیماری بپردازند.
یکی از ویتامین هایی که در این تحقیقات، بیشتر از همه مورد توجه و بررسی قرار گرفته، ویتامین D است و در نگاه اول، نتایج برخی از مطالعات از جمله تحقیقی که متخصص ریه اسپانیایی، مارتا کاستیلو، در خصوص تأثیر این ویتامین بر بیماران مبتلا به کرونا انجام داد، امیدوارکننده می باشد. در این مطالعه، از میان50 نفر بیمار مبتلا به کوئید-19 که به آنها ویتامین D داده شد، فقط یک نفر وارد بخش مراقبت های ویژه گشت، در حالی که 50٪ از افرادی که اصلاً ویتامین D برایشان تجویز نشده بود، به مراقبت های ویژه نیاز پیدا کردند.
در چنین مطالعاتی باید به عنوان اولین گام به بررسی چگونگی گردآوردن این دو گروه بپردازیم. برای اینکه این تحقیق بتواند به سؤال مربوط به اثربخشی ویتامین D پاسخ دهد، دو گروه باید تا حد ممکن شرایط مشابه داشته باشند و این دقیقاً مشکل نهفته در این پژوهش است چرا که فاکتورهای خطرآفرین دیگری همچون برخی از بیماری‌های زمینه‌ای نظیر دیابت نوع 2 ممکن است شانس ابتلای برخی بیماران به کرونا را افزایش دهد و وضعیت‌شان را وخیم‌تر سازد.
مارتین اسمولیچ، داروساز و استاد انستیتوی پزشکی تغذیه در مرکز پزشکی دانشگاه شلسویگ-هولشتاین در شهر لوبک در شمال آلمان می‌گوید: در این مطالعه فقط 6٪ از افراد مورد آزمایش در گروهی كه ویتامین D دریافت نمودند دیابتی بودند، این در حالی است كه 19٪ از افرادی كه ویتامین D مصرف نکردند به این بیماری مبتلا بودند. مشکلات نهفته در پژوهش در افراد مبتلا به فشار خون، به مراتب جدی‌تر است؛ پنجاه و هفت درصد از شرکت‌کنندگان در این پژوهش که به آنها ویتامین D داده نشده بود، از این بیماری رنج می بردند، در حالی که در گروه دیگر، فشار خون بالا فقط در 24٪ از افراد آزمایش دیده شد.
از آنجا که گروه دوم که ویتامین D دریافت نکردند بیشتر از دیابت و فشار خون رنج می بردند، جای تعجب نیست که وضعیت بیماری شان رو به وخامت گذاشته و به مراقبت های ویژه نیاز پیدا کردند. بنابراین از این مطالعه نمی توان به نتیجه ای قطعی رسید ضمن اینکه مطالعات دیگری نیز انجام شده است که نتایج بدست آمده از آن نشان می دهد تجویز ویتامین D تأثیری در کاهش شدت بیماری ندارد. اما دیابت نوع دو، چاقی و فشار خون که خطر ابتلا به کرونا را تشدید می کنند، همگی به نوع تغذیه نیز مرتبط هستند؛ بنابراین این تصور که وضعیت مواد مغذی در کرونا تأثیری ندارد، تصوری است غلط.
به گفته آنیکا واگنر استاد تغذیه و سیستم ایمنی بدن در دانشگاه گیسن «مواد مغذی در بالا بردن سطح ایمنی بدن نقش مهمی دارد» کمبود این مواد، مکانیسم دفاعی بدن را تضعیف کرده و مجال بیشتری برای فعالیت باکتری ها و ویروس های مضر فراهم می کند. اما سؤال این است که آیا صرفا تغذیه سالم، نیاز سیستم ایمنی بدن را رفع می کند یا نیاز به مصرف مکمل های غذایی نیز هست؟ برای این سؤال نمی توان پاسخی کلی داد و بستگی به شخص دارد.
دکتر واگنر معتقد است که «بهترین راه این است که مواد مغذی بدن از طریق رژیم غذایی روزانه تأمین شود نه مکمل های غذایی» اما بالا رفتن میزان چاقی نشان می دهد که افراد زیادی رژیم غذایی سالم ندارند و لذا مواد مغذی کافی را دریافت نمی کنند «این افراد غذاهایی با چگالی بالای انرژی مصرف می کنند اما بیشترین چیزی که می خورند غذاهای آماده، شیرینی و نوشیدنی های حاوی شکر است؛ از آن طرف افراد چاق بیشتر در معرض دیابت و فشار خون قرار دارند» پس با جمع شدن این سه عامل و فقدان مواد مغذی کافی که سبب تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود، کاملا مهیای ابتلا به کووید 19 هستند.
در اینجا نقش ویتامین D آشکار می شود: کمبود این ویتامین در شرایطی که فرد، بیماری زمینه ای (دیابت و چاقی و فشار خون) دارد یا سالخورده است، خطر ابتلا به کووید 19 را به شدت افزایش می دهد. در افراد سالخورده نیز همچون افراد مبتلا به بیماری زمینه ای، سیستم ایمنی عملکرد خوبی ندارد و احتمال سنتز ویتامین D در آنها کاهش می یابد. لذا در این دو گروه استفاده از مکمل های غذایی باید مورد توجه قرار گیرد. از این رو «مؤسسه فدرال ارزیابی ریسک آلمان» BfR مصرف ویتامین D را برای افراد مسن و مبتلا به بیماری مزمن توصیه می کند.
مترجم: ط. مکارمی
نظر شما