پنج چالش فوری پیش روی اردوغان

رجب طیب اردوغان یک بار دیگر به عنوان رئیس جمهور ترکیه انتخاب شد و هوادارانش با شادی به خیابان ها ریختند

اما در میان این شادی ها، او با چالش های مهمی مواجه است؛ از جمله رسیدگی به بحران اقتصادی، یافتن راه حل هایی برای پناهجویان و تضمین پیروزی در انتخابات آتی شهرداری ها در 10 ماه آینده

این چالش ها تنها در جبهه داخلی است؛ در سیاست خارجی متحدان غربی ترکیه از اردوغان می خواهند تا عضویت سوئد را در ناتو قبل از نشست سران در 11 ژانویه تصویب کند

در ادامه به پنج چالش مهم پیش روی اردوغان می پردازیم:

انتخاب های سخت اقتصادی

هفته گذشته گزارش شد که ذخایر ارز خارجی بانک مرکزی ترکیه برای نخستین بار از سال 2002 منفی است. تاکنون اردوغان توانسته بود از طریق مبادلات ارزی و دریافت میلیاردها دلار از کشورهای خلیج فارس و روسیه، سیاست پولی غیرمتعارف خود را پیش ببرد ولی گویی این منابع تمام شده است

علیرغم تورم افسار گسیخته، نرخ مبادله ای لیر در برابر دلار تقریبا ثابت باقی مانده و همین امر رقابت صادرکنندگان ترکیه با رقیبان بین المللی را با چالشی فزاینده مواجه کرده است

برخی از صادرکنندگان برای اینکه امکان رقابت با همتایان خارجی خود را داشته باشند، خواستار کاهش 25 درصدی ارزش لیر در برابر دلار هستند زیرا محصولات ترکیه در حال حاضر گران تر از محصولات خارجی هستند. در نتیجه این وضعیت، کسری تجاری ترکیه در ماه آوریل 44 درصد افزایش یافت و به 8.85 میلیارد دلار در مقایسه با 6.15 میلیارد دلار در سال قبل رسید

علیرغم امیدهای اردوغان، صادرات در ماه آوریل 17% کاهش داشت و به 19.3 میلیارد دلار رسید. بسیاری از مردم سپرده های خود را از بانک خارج می کنند و بانک ها برای تأمین تقاضا با مشکل مواجه هستند

مورگان استنلی پیش بینی می کند که اگر اردوغان مسیر خود را تغییر ندهد، در ماههای آینده ارزش لیر 29% کاهش یابد. 

انتخابات شهرداری ها

یکی دیگر از آزمون های مهم اردوغان انتخابات شهرداری است که مارس 2024 برگزار می شود. اردوغان این انتخابات را بسیار مهم می داند و آن را به عنوان رأی اعتماد مردم به خود و حزبش قلمداد می کند. وی از حامیانش خواسته است تا برای بازپس گیری شهرهای بزرگی مانند استانبول،آنکارا و انتالیا –که در انتخابات 2019 به دست مخالفان افتاد- تلاش کنند

این نبرد دشواری برای اوست ولی اگر اپوزیسیون نتواند وحدت خود و حمایت رأی دهندگان کرد را حفظ کند، اردوغان ممکن است موفق شود

همچنین حکم دادگاه در مورد شهردار استانبول اکرم امام اوغلو که از چهره های برجسته حزب جمهوری خواه خلق است، می تواند چند سال او را از سیاست دور نگه دارد

اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری 2018 با کسب 52% آرا پیروز شد ولی در عرض 10 ماه کنترل شهرهای بزرگ را از دست داد

بحران پناهجویان

حضور 3.7 میلیون پناهنده سوری در ترکیه به موضوع مهمی بدل شده است. دشمنی نسبت به سوری ها از سال 2020 افزایش یافت. وقتی مردم گرفتار مشکلات اقتصادی شدند، آن را به پناهندگانی که طی ده سال گذشته به ترکیه آمدند نسبت دادند

اردوغان در هفته های گذشته بارها اعلام کرد که قصد ندارد سوری ها را دسته جمعی اخراج کند و این کار را غیرانسانی و غیراسلامی می داند؛ با این حال سیاست ضد پناهجویان از حمایت قابل توجهی برخوردار شده و اردوغان را وادار به متحد شدن با سینان اوگان ملی گرای افراطی که از اخراج سوری ها حمایت می کند، کرده است

اردوغان در سخنرانی یکشنبه خود بار دیگر بر تعهدش به سیاست بازگشت داوطلبانه تأکید کرد. وی اشاره نمود که 600000 سوری به مناطق تحت کنترل مخالفان در شمال سوریه بازگشته اند. اردوغان افزود: «ترکیه از طریق همکاری با قطر و پروژه اسکان مجدد، درصدد تسهیل بازگشت یک میلیون سوری دیگر در سال های آینده است»

اما در صورت ادامه بحران اقتصادی ممکن است تنش ها بیشتر شود. بخش هایی از جامعه ترکیه با دامن زدن به بیگانه هراسی و نژادپرستی، این باور را ایجاد کرده اند که سوری ها فرصت های شغلی را از مردم ترکیه گرفته اند

عضویت سوئد در ناتو

اردوغان در مصاحبه ای که ماه جاری داشت نسبت به پذیرش عضویت سوئد در ناتو ابراز بی میلی کرد و افزود این کشور به اندازه کافی برای مبارزه با تروریسم اقدام نمی کند. منظور وی پناه دادن سوئد به چهره های کرد تحت تعقیب بود

در مواجهه با موضع اردوغان، کنگره آمریکا پیوستن سوئد به ناتو را شرط فروش جنگنده های اف16 به ترکیه قرار داد

دولت اردوغان نسبت به پذیرش این پیشنهاد تردید دارد زیرا مطمئن نیست که سناتورهایی همچون باب منندز به قول خود عمل کنند

در نهایت اینکه مقامات ترکیه گفته اند از عضویت سوئد حمایت می کنند مشروط به اینکه استکهلم اقداماتی را علیه حضور اعضای مظنون به گروه مسلح پ.ک.ک انجام دهد

آشتی با سوریه

اردوغان با کمک روسیه تلاش هایی را برای ترمیم روابط با بشار اسد انجام داده است. با توجه به حضور نظامی ترکیه در شمال سوریه، برقراری رابطه بین دو کشور اهمیت زیادی دارد

اردوغان می خواهد اسد را متقاعد کند تا علیه سازمان های مسلح کرد سوریه که آنکارا آنها را گروههای تروریستی می داند، اقدام کند. در نهایت هدف اردوغان رسیدن به توافقی با اسد است که بازگشت آوارگان را تسهیل کند، زمینه تغییر قانون اساسی را فراهم نماید و به مخالفان اجازه حضور و مشارکت در دولت را بدهد

آشتی با اسد برای سیاست داخلی ترکیه بسیار مهم است زیرا به کاهش احساسات ضد سوری در جامعه و ایجاد شرایط لازم برای همزیستی مسالمت آمیز کمک می کند

منبع: میدل ایست آی

مترجم: فاطمه رادمهر