نشریه گاردین انگلیس در گزارشی نوشت: کشور عراق حتی در صورت موفقیت آمیز بودن عملیات بازپس گیری شهر موصل و شکست گروه تروریستی داعش راهی طولانی تا رسیدن به صلح و ثبات داشته و با اتمام این عملیات چالش بازسازی کشور مطرح خواهد شد.
این روزنامه نوشته است: در هفته‌های آینده اگر که نگوییم ماه‌های آینده، ائتلاف تحت رهبری غربی‌ها به ویژه آمریکا در جنگ زمینی و هوایی به طور تقریبا مطمئن خبر از پایان کنترل داعش بر اراضی عراق خبر داده و ناقوس مرگ خلافت داعش را به صدا در خواهد آورد.
اما وضعیت بعد از این عملیات چه خواهد شد؟ عراق از ظرفیت‌ها و منابع کافی برای بازسازی شهرها و روستاهایی که از زمان آغاز کمپین ضد داعش در دو سال پیش نابود شدند برخوردار نیست. دولت عراق اگر نگوییم یک دولت شکست خورده اما یک دولت شکننده است که در برخی مناطق این کشور از جمله مناطق اطراف تحت کنترل داعش دیگر تامین کننده اصلی خدمات اساسی و امنیتی نیست.
عراق همچنان از مشکل فساد، فرقه گرایی، دولت ناکارآمد و فعالیت مجموعه‌ای از گروه‌های شبه نظامی و محیط امنیتی در هم شکسته رنج می‌برد. در هفته‌های آینده عملیات چند مرحله‌ای برای آزادسازی موصل تشدید خواهد شد. تردیدهایی درباره سقف مقاومتی که داعش نشان خواهد داد وجود دارد.
داعش یک سازمان عمدتا فرصت طلب است که از ضعف‌های دشمنانش بهره‌برداری کرده و از تاکتیک‌های اختلاف برانگیز برای تمام کردن منابع دشمنانش استفاده کرده و همزمان تمرکز خود را به مناطق دیگر معطوف می‌کند.
بعید است که این گروه تروریستی با نیروهای امنیتی عراق رو در رو شود و به طور تقریبا مطمئن می‌توان گفت که به عملیات‌های شبه نظامی بازگشته و جنگ را در محیط شهری که موصل ارائه می‌کند ادامه خواهد داد.
این به این معنی است که داعش در میان مردم محلی مخلوط شده و دیگر تشخیص میان غیرنظامیان و شبه نظامیان دشوار خواهد شد.
استراتژی آزاد کردن موصل همچون راهبرد کمپین کلی مبارزه با داعش، پاکسازی مناطق از شبه نظامیان داعش، حفظ کنترل بر مناطق پس گرفته شده و بازسازی شهرها و روستاهای نابود شده است. در نتیجه کسی قرار است این بازسازی را انجام دهد. به غیر از کمبود منابع در عراق برای تامین مالی این بازسازی در عین حال فقدان نیروهای نظامی متعارف که بتواند امنیت را برقرار کند و از حمایت مردم محلی برای کنترل اراضی پس گرفته شده از داعش برخوردار باشد، وجود دارد.
احتمالا گروه‌های قبیله‌ای عربی اکثر درگیری‌ها را در داخل شهر خودشان انجام خواهند داد اما این گروه‌ها نیز دارای دشمنی‌هایی بوده و از حمایت و مشروعیت در میان محلی‌ها در موصل لزوما برخوردار نیستند چرا که برخی از آنها آموزش و حمایت را از گروه‌های سیاسی رقیب در عراق و قدرت‌های خارجی دریافت کرده و منفور محلی‌ها هستند.
عملیات موصل تبعات خاصی خواهد داشت زیرا بعد از آزادسازی این شهر دوران پس از داعش آغاز خواهد شد.
مجموعه‌ای از گروه‌های مسلح و مختلف در حمله به موصل شرکت دارند و هر کدام دستور کارها و بلندپروازی‌های متناقضی دارند. هر یک از این گروه‌ها نفوذ و کنترل بر استان نینوا را به عنوان اهرم بالقوه در مناقشاتی که در یک دهه گذشته بر سر اراضی و اشتراک قدرت و بهره‌برداری از منابع داشته‌اند، تلقی می‌کند.
در عین حال ترکیه سربازانش را در نزدیکی موصل به بهانه مهار گروه‌هایی مثل پ ک ک مستقر کرده است. همچنین به غیر از حضور شبه نظامیان شیعه و نیروهای پیشمرگ کرد در کنار نیروهای امنیتی عراق ما شاهد حضور ترکمان‌ها و ایزدی‌هایی هستیم که خودشان تحت حمایت حامیان خارجی و محلی، گروه‌های شبه نظامی تشکیل دادند. شرایطی که باعث ظهور داعش در درجه اول شد همچنان وجود دارد و حتی در دو سال گذشته و از زمان اشغال موصل در سال ۲۰۱۴ توسط داعش به جای بهتر شدن بدتر شده است.
با وجود آنکه باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا نمی‌خواهد داعش و خلافتش فراتر از دوره ریاست جمهوری او زنده بمانند اما تضمینی برای آنکه آمریکا و جامعه بین‌المللی حمایت و کمک خود برای رفع نواقص در عراق را ادامه دهند و بین گروه‌های مخالف میانجی‌گری کنند وجود ندارد. داعش هم در کوتاه مدت و میان مدت به حملات تروریستی مثل بمب گذاری ماه ژوئیه در منطقه الکراده بغداد ادامه خواهد داد.
داعش همچنین هنوز از پایگاه خود در سوریه برای انجام حملات در مناطق دیگر برخوردار است. حمله اخیر برای بازپس گیری موصل این مساله را تغییر نخواهد داد و بدون سرمایه‌گذاری فراوان برای بازسازی عراق بعید است که بعد از شکست داعش، عراق از صلح و ثبات برخوردار شود.
گاردین
نظر شما