«ترنس وارد» نویسنده کتاب «چگونه عربستان افراطی گری را در سراسر جهان منتشر کرد»، مستند ساز و مشاور در امور فرهنگی آمریکایی، که دوران کودکی و نوجوانی را در عربستان، ایران و مصر سپری نموده و 10 سال به عنوان مشاور در کشورهای حاشیه خلیج فارس کار کرده است، در مقاله ای با اشاره به تاریخ مشقت بار شیعیان در عربستان و اعدام های اخیر 33 شیعه در این کشور، به دشمنی حکام وهابی سعودی با ایران به عنوان کشوری شیعه مذهب پرداخته و به آمریکا هشدار می دهد که در تله شیعه ستیزی عربستان نیفتد و با ایران وارد جنگ نشود.
چکیده این مقاله که در CNN انتشار یافته را در ادامه می خوانید:
چندین هفته از کشتار دراماتیک 37 شهروند سعودی گذشته است. طبق گزارش سازمان دیده بان حقوق بشر، حداقل 33 تن از اعدام شدگان از اقلیت شیعه آن کشور بودند؛ اقلیتی که سالهای متمادی است تحت آزار و شکنجه قرار دادند.
از آنجا که پادشاهی سعودی بر سر جنگ یمن و بمباران مرگبار مردم قحطی زده آن کشور، حبس و شکنجه فعالان زن و قتل دهشتناک جمال خاشقچی ستون نویس روزنامه واشنگتن پست مورد انتقادات گسترده قرار دارد، این سؤال مطرح است که چرا ملک سلمان با این اقدام اخیر، خود را وارد یک بحث حقوق بشری دیگر کرد؟
شکی نیست که اصلی ترین هدف این اعدام ها، ایجاد ترس و وحشت در دل شیعیان سعودی بوده است. عده کمی از امریکایی ها می دانند که وهابیت –شاخه ای از اسلام سنی- مسلمانان شیعه را مرتد می داند. خشونت علیه جامعه شیعه در عربستان ریشه عمیقی دارد و شیعیان از زمان تأسیس کشور سعودی در سال 1932 از تبعیض و سوء ظن حاکمان وهابی نسبت به خود در رنج اند.
کسانی که در ماه اوریل اعدام شدند، معترضانی بودند که در جریان تظاهرات بهار عربی در سال 2011 و 2012 دستگیر و با اتهامات تروریستی روبرو شدند. حال آنکه طبق گزارش گروه حقوق بشر سازمان عفو بین الملل، در جریان رسیدگی و محاکمه این افراد استانداردهای بین المللی دادرسی عادلانه نقض شده و اعتراف متهمان که مبنای حکم قرار گرفته، تحت شکنجه بوده است. بر اساس اسناد بدست آمده، برخی از دستگیر شدگان بارها در دادگاه اعلام کرده اند که اعترافاتشان دروغ بوده و زیر شکنجه بدست آمده است.
وقتی محمد بن سلمان در سال 2017 به قدرت رسید، امید می رفت که آغاز سلسه اصلاحاتی در این کشور رقم بخورد؛ اما لفاظی و نطق های شیعه ستیز در این کشور همچنان ادامه یافت. برای مثال صالح الفوزان از روحانیون تندرو و از اعضای شورای علمای ارشد –شورایی که توسط دولت حمایت و پشتیبانی می شود- سال 2017 ادعا کرد که شیعیان کافر هستند و هرکس نظری جز این داشته باشد نیز کافر است. الفوزان همچنین مخالفان سیاسی حکام سعودی را مستحق مرگ دانست.
شیعیانی که در حاشیه خلیج فارس زندگی می کنند قرن هاست از خشونتی که وهابیان نسبت به آنان روا می دارند و عنوان کافری که به آنها می دهند در رنج اند. رواست اگر بگوییم آزار و شکنجه شیعیان آب حیات فرقه وهابیت است، فرقه ای که 250 سال است در مرکز عربستان متولد شده است.
در دوران کودکی من در «ظهران» عربستان، وقتی که پدرم در طول سالهای 1952 تا 1960 در ارامکو کار می کرد، من شاهد آزار و اذیت شیعیانی بودم که در استان شرقی نفت خیز احصا در شهرهایی زندگی می کردند که برای قرن ها خانه و کاشانه آنان بود. غم انگیز آنکه رفاه و ثروت حاصل از نفت این منطقه نصیب ریاض شد و خود این استان از آن محروم ماند و هیچ نصیبی نبرد
آری به جای آنکه از این حجم عظیم نفت که در طول تاریخ در خاک و زمین شیعیان بود و به آنها تعلق داشت، به آنان بهره و نصیبی برسد، با آنها به عنوان شهروند درجه دو رفتار شد. حال آنکه خاندان سعودی خود بومی آن منطقه نبودند و سال 1913 عربستان را با توسل به قوه نظامی در کنترل خود اورده و موطن خود نمودند؛ از این رو برخی از دوستان شیعه من شرایط حال حاضر عربستان را آپارتاید مذهبی می نامند.
وقتی در سال 1980 به عنوان مشاور در عربستان کار می کردم، روحانیون اختلاط سنی و شیعه را از طریق ازدواج محکوم کرده بودند. عبدالعزیز بن باز مفتی بزرگ درگذشته عربستان نیز احکام متعددی علیه شیعیان دارد که در پایگاه داده رسمی پادشاهی موجود است و در دادگاه ها نیز که بر اساس قانون شریعت اداره می شود، اساس صدور حکم قرار می گیرد. به گزارش دیده بان حقوق بشر اخیرا نیز یکی از اعضای شورای علمای ارشد گفته است که شیعیان برادران ما نیستند بلکه برادران شیطانند.
برخوردهایی از این دست با جامعه شیعه عربستان باعث شد که اعدام های ماه آوریل برای من غیر منتظره نباشد، اما سؤال این است که آیا بن سلمان رویه شیعه ستیز حاکمان کشور را ادامه داده، جرقه جنگ با کشور شیعه مذهب ایران را می زند و بار دیگر آمریکا و منطقه را وارد یک درگیری دیگر می کند؟ با توجه به سابقه عربستان در کمک به افراط گرایان، آیا امریکا نباید در اینکه به جنگ دیگری کشیده شود محتاط باشد؟
مترجم: فاطمه رادمهر
messages.comments