twitter share facebook share ۱۳۹۷ مهر ۲۸ 1543

ریاض پیش از این اعلام کرده بود که از وضعیت این روزنامه‌نگار منتقد اطلاعی ندارد و کنسول‌گری عربستان مدعی شده بود که او پس از انجام کارهایش از آنجا خارج شده است.

در بیانیه، گفته شده است که ژنرال احمد العسیری، معاون سازمان اطلاعات و امنیت عربستان سعودی، و سعود القحطانی، از دستیاران محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور برکنار شده‌اند، اما باز توضیحی به دست نمی‌دهد که این مقامات چه نقشی در کشته شدن جمال خاشقجی داشته‌اند.روزنامه آمریکایی «نیویورک‌تایمز» پیش از این در گزارشی نوشته بود که احمد العسیری احتمالاً برای کاهش از فشارها بر ریاض از سمتش اخراج خواهد شد. از آقای عسیری به عنوان چهره نزدیک به محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، و مشاور او نام برده شده بود.

در این بیانیه آمده است:

«...اطلاعات منتقل شده به مقام‌های امنیتی حاکی از آن بود که جمال خاشقچی کنسولگری را ترک کرده است... تحقیقات اولیه توسط دادستان کل نشان داد که مظنونان با توجه به وجود نشانه‌هایی درباره احتمال بازگشت خاشقچی به کشور برای ملاقات با وی به استانبول سفر کردند، اما رایزنی‌های میان مظنونان و شهروند جمال خاشقچی در خلال حضور وی در کنسولگری عربستان در استانبول آن‌طور که باید پیش نرفت و روالی منفی به خود گرفت که منجر به درگیری و منازعه برخی از آنها با شهروند جمال خاشقچی شد. این منازعه در نهایت شدت گرفت و باعث مرگ خاشقچی و تلاش مظنونان برای مخفی کردن وقایع شد. در حالی که تحقیقات در خصوص این پرونده ادامه دارند، ۱۸ شهروند سعودی بازداشت شده‌اند. پادشاهی عربستان سعودی مراتب تأسف عمیق خود را از این اتفاقات دردناک ابراز داشته و بر تعهد مقام‌های این کشور برای گزارش حقایق به افکار عمومی، پاسخگو کردن تمامی عاملان این واقعه و اجرای عدالت درباره آنها با سپردنشان به دادگاه‌های ذی‌صلاح در پادشاهی عربستان سعودی تأکید می‌کند.»

ترامپ رییس جمهور آمریکا در واکنش به اعتراف سعودی به قتل خاشقجی آن را گامی بزرگ و معتبرخواند. به گزارش سی‌اِن‌اِن، «دونالد ترامپ» شامگاه جمعه (به وقت محلی) گفت که روایت عربستان سعودی در مورد شیوه مرگ «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار منتقد آل‌سعود را «گامی بزرگ» و «معتبر» می‌داند. ترامپ که در جمع خبرنگاران سخن می گفت، تاکید کرد که با این وجود، همچنان باید ارزیابی های بیشتری در رابطه با مرگ خاشقچی صورت بگیرد. «فکر می‌کنم این گام نخست بزرگ و مهمی است و خیلی زودتر از آنچه دیگران گمان می کردند رخ داد. ما با ریاض در ارتباط هستیم و باید سوال‌هایی را از آن‌ها بپرسیم. ترجیح می‌دهم قرارداد 110 میلیارد دلاری را دستمایه تحریم قرار ندهیم!»

دونالد ترامپ با اعلام اینکه کنگره آمریکا در تصمیم گیری درباره اقدام در زمینه پرونده خاشقجی مشارکت خواهد داشت، گفت: در مورد اقدامات مورد نظر در پرونده خاشقجی «به میزان زیاد به آنچه کنگره می گوید گوش خواهم کرد.»

جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی ظهر سه‌شنبه دوم اکتبر / ۱۰ مهر به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول مراجعه کرده بود که گواهی تجرد بگیرد اما دیگر بازنگشت. آقای خاشقجی که در تبعید خودخواسته در آمریکا به سر می‌برد قبلا سردبیر روزنامه الوطن و یک کانال تلویزیونی عربستان سعودی بود و به عنوان مشاور خانواده سلطنتی عربستان کار می کرد به عبارت دیگر سال‌ها به عنوان یک فرد خودی محسوب می‌شد. اما بعدتر، به دلیل آنکه اجازه داده بود در روزنامه‌اش مطلبی در انتقاد از ابن تمیمه بنیانگذار وهابیت چاپ شود، به دستور وزارت مطبوعات عربستان از سردبیری الوطن برکنار شد. و از اینجا بود که او در غرب به عنوان فردی آزادی‌خواه و مترقی شهرت یافت.

خاشقجی بعد از اخراج از الوطن به لندن رفت و به عنوان مشاور امور مطبوعاتی شاهزاده ترکی الفیصل سفیر وقت عربستان در بریتانیا و سپس آمریکا به کار پرداخت. خاشقجی در سال ۲۰۰۷ بار دیگر به عنوان سردبیر الوطن به کار مشغول شد. اما سه سال بعد چاپ شعری در انتقاد از سلفی‌گری در این روزنامه به استعفای اجباری او منجر شد. او به خارج از عربستان رفت و به عنوان تحلیلگر سیاسی در رسانه‌های ببن‌المللی چون سی‌ان‌ان، بی‌بی‌سی و الجزیره شهرت یافت.

خاشقجی در سال ۲۰۱۷ به آمریکا رفت و از سپتامبر ۲۰۱۷ به همکاری با روزنامه واشنیگتن پست پرداخت. او از منتقدین سرسخت محمد بن سلمان ولیعهد قدرتمند سعودی بود و در مقالاتش از مسیر جدید سیاست خارجی عربستان سعودی در دوران محمد بن سلمان انتقاد می‌کرد.

او ضمن دفاع از برخی اصلاحات محمد بن سلمان مثل آزاد کردن رانندگی برای زنان، سرکوب رسانه‌ها و منتقدین و بازداشت فعالان زن را محکوم می‌کرد.

او همچنین به خاطر ارتباط نزدیکش با اسامه بن لادن شناخته شده بود. وی که همراه با بن لادن در دهه ۱۹۸۰ به افغانستان سفر کرد تنها فرد خارج از خاندان پادشاهی سعودی بود که از مناسبات نزدیک حکومت سعودی با بن‌لادن تا قبل از حمله به برج‌های بازرگانی آمریکا در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ آگاهی داشت. پس از این حمله، او از بن‌لادن فاصله گرفت

جان بردلی نویسنده و روزنامه‌نگار و کارشناس جهان عرب در هفته‌نامه اسپکتیتور نوشته است که تمایلات اسلامگرایانه جمال خاشقجی در زرورقی از آزدایخواهی و دموکراسی‌طلبی پیچیده شده بود. خاشقجی از دهه ۷۰ به اخوان المسلمین پیوسته بود، با همان هدف این جنبش: زدودن نفوذ غرب از جهان اسلام. تفاوت و اختلاف او با وهابیت در این بود که خاشقجی بنا به روش اخوان‌المسلمین معتقد بود که حکومت اسلامی باید از طریق انتخابات آزاد در تمام خاورمیانه برقرار شود.

به اعتقاد جان بردلی خاندان پادشاهی سعودی به صورت مافیایی عمل می‌کند. پیوستن به آن همیشگی است و ترکش می‌تواند موجب مرگ شود و جمال خاشقجی در شبکه چنین خاندانی گیر کرده بود. جان بردلی مرگ خاشقجی را قتلی مافیایی عنوان می‌کند.

به نوشته جان بردلی، خاشقجی به دلیل شخصیت و نفوذش به بزرگترین خطر سیاسی برای شاهزاده بن سلمان در خارج از خاندان پادشاهی سعودی تبدیل شده بود و وخیم‌تر از آن او در خارج از خاندان پادشاهی سعودی تنها کسی بود که از ارتباطات نزدیک حکومت سعودی با اسامه بن‌لادن تا قبل از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ آگاه بود. این اطلاعات می‌توانست در صورت بالا گرفتن اختلافات او با خاندان سعودی خطرناک شود.

به نوشته جان بردلی خاشقجی زمانی که مشاور پرنس ترکی در لندن و واشنگتن بود بار دیگر با سرویس‌های اطلاعاتی بریتانیا، عربستان و آمریکا مرتبط شد و به اطلاعات داخلی بسیار گرانبهایی دسترسی داشت.

نظر شما