خطر جنگ ایران و اسرائیل در حال افزایش است. نشانه های این افزایش را می توان در حمله اخیر پهپادی به یک مرکز نظامی در اصفهان دید. تقریبا همه ناظران این حمله را به اسرائیل نسبت می دهند. اسرائیل مدتهاست که به ایران حمله می کند و عملیات خرابکارانه انجام می دهد اما خطر افزایش این درگیری -به دلیل رفتار غیردموکراتیک هر دو کشور در داخل- اکنون بیش از هر زمان دیگری است
از دیگر نشانه های بحرانی شدن اوضاع، افزایش خشونت بین اسرائیل و فلسطین است که جلوه ای از ان را در حمله اسرائیل به اردوگاه پناهندگان در جنین می توان دید. این حمله منجر به کشته شدن ده فلسطینی از جمله یک مادربزرگ 61 ساله شد. وقتی خشونت اسرائیل علیه فلسطینی ها بیشتر شود، تلاش فلسطینیان برای انتقام گیری افزایش پیدا می کند و این دقیقا همان اتفاقی است که در مورد اخیر افتاد. سال گذشته بیش از 150 فلسطینی در عملیات های خشونت آمیز نیروهای اسرائیلی جان باختند. ماه گذشته اسرائیلی ها 35 فلسطینی را در کرانه باختری کشتند و همین امر ماه ژانویه را به مرگبارترین ماه در یک دهه گذشته تبدیل کرد
با افزایش خشونت بین اسرائیل و فلسطینیان، خطر تشدید تنش بین اسرائیل و ایران نیز بیشتر شده است. ارتباط بین این دو را در ادامه بیشتر توضیح می دهیم
اسرائیل همیشه بدنبال بهانه ای بوده است تا توجهات بین المللی را از نقض حقوق بشر فلسطینیان و ظلمی که این کشور نسبت به آنها روا می دارد، منحرف کند و تمام بی ثباتی های خاورمیانه را به ایران نسبت دهد. به همین دلیل است که این کشور همیشه با دیپلماسی و کاهش تنش با ایران مخالفت می ورزد و رویارویی با تهران را ترجیح می دهد. از آنجا که افزایش خشونت علیه فلسطینیان ناخواسته توجه بین المللی بیشتری را به سمت اشغال کرانه باختری جلب می کند، انگیزه اسرائیل نیز برای دامن زدن به تنش با ایران بیشتر شده است
اسرائیل همیشه در مجامع بین المللی به حمایت ایران از گروههای مقاومت فلسطینی همچون حماس و جهاد اسلامی اشاره می کند؛ این درحالی است که این حمایت تأثیر چندانی در ادامه مقاومت فلسطینیان ندارد. وقتی مشخصات بمب گذاران انتحاری فلسطینی را مورد بررسی قرار می دهیم، می بینیم که ویژگی مشترک بین آنها نه مذهب است و نه وابستگی شان به ایران؛ بلکه یکی از دوستان یا اعضای خانواده اغلب بمب گذاران توسط اسرائیل کشته شده اند. ولی اسرائیل با نادیده گرفتن این واقیعت، از ارتباط بین ایران و گروههای فلسطینی برای توجیه عملیات های خود از جمله حمله به سایت نظامی اصفهان استفاده می کند.
با روی کار آمدن دست راستی ترین و افراطی ترین دولت در تاریخ اسرائیل، ارتباط بین افزایش خشونت علیه فلسطینیان و بالارفتن تنش با ایران بیشتر هم می شود. این افراط گرایی که با اقدامات مختلفی از سوی دولت نتانیاهو –از جمله تغییراتی در قانون و قوه قضائیه- همراه بوده، باعث شده است که برخی از مهمترین حامیان سنتی اسرائیل از جمله آمریکا، رویکرد و سیاستگذاری های تل آویو را زیر سؤال برند. با تشدید حساسیت های بین المللی به ویژه آمریکا نسبت به دولت افراطی اسرائیل، نتانیاهو که خود را نیازمند حمایت های خارجی می بیند، درصدد است تا موضوع ایران را برجسته تر کند و تنش با ایران را افزایش دهد. این دقیقا همان کاری است که وی در کنفرانس مطبوعاتی مشترک اخیر خود با آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا انجام داد
روی کار آمدن جناحی افراطی در اسرائیل، منجر به افزایش خشونت این کشور با فلسطینیان می شود زیرا هم اقدامات تحریک آمیز دولت افزایش می یابد و هم فلسطینیان دیگر امید خود را به تشکیل کشوری مستقل از دست می دهند. از نمونه های این اقدامات تحریک امیز، بازدید ایتامار بن گویر وزیر امنیت داخلی اسرائیل از مسجد الاقصی بود که اسرائیلی ها آن را کوه معبد می نامند و معتقدند روی مهمترین معابد یهودیان بنا شده است. لازم به یاداوری است که بازدید مشابهی که آریل شارون سیاستمدار برجسته اسرائیلی از همین مکان انجام داد، منجر به انتفاضه دوم شد و به خشونت چندین ساله ای انجامید که طی ان حدود 3000 فلسطینی و 1000 اسرائیلی کشته شدند
با روی کار آمدن این دولت در اسرائیل، فلسطینیان امید خود را برای خودمختاری، بیش از همیشه از دست رفته می بینند و وقتی امیدی برای پایان دادن به اشغال و آپارتاید نداشته باشند، رو به مقاومت خشونت آمیز می آورند زیرا دیگر چیزی برای از دست دادن ندارند
از سوی دیگر شاهد بودیم که نتانیاهو از طرح خود برای تسلیح هزاران شهروند اسرائیلی –به ویژه شهرک نشینان- پرده برداشت و از تسهیل شرایط صدور مجوز حمل سلاح خبر داد. این طرح به نوعی تشویق به اعمال خشونت توسط اسرائیلی ها علیه فلسطینیان است. شهرک نشینان کرانه باختری با روی کار آمدن دولتی دست راستی، بیش از هر زمان دیگری احساس قدرت می کنند و از همین رو دیدیم که ماه گذشته 150 حمله علیه فلسطینیان انجام دادند
پیشتر اشاره کردیم که افزایش خشونت اسرائیل-فلسطین در تشدید رویارویی بین اسرائیل و ایران نقش دارد
نکته انجاست که ایران نیز انگیزه های مشابهی با اسرائیل برای تشدید این رویارویی دارد. با آغاز موج جدید اعتراضات مردمی در ایران که با مرگ ژینا امینی آغاز شد، روشن شده است که ایران حمایت بخش بزرگی از جمعیت خود را از دست داده و لذا عزم خود را برای استفاده از هر ابزاری جهت بقای نظام جزم کرده است
از منظر حکومت ایران اگر احتمال رویارویی با اسرائیل افزایش یابد، می توان امیدوار بود که مردم برای مقابله با دشمن خارجی زیر یک پرچم متحد شوند
رهبران ایران که اکنون با شدیدترین تحریم ها و فشارها مواجه هستند، چیزی برای از دست دادن ندارند و دور نیست که به تنش های فراسرزمینی در مقیاس محدود دامن بزنند
وضعیت کنونی ایران و اسرائیل نشان می دهد که چگونه تندروها در دو کشور متخاصم می توانند بهترین متحدان یکدیگر شوند و بازی را باهم پیش ببرند
برای دریافت مقالات مشابه می توانید به لینک های زیر مراجعه کنید:
پنجره حمله به ایران در حال بسته شدن است
پیام حملات پهپادی به زیرساخت های نظامی ایران چیست
سایه جنگ بر سر ایران
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما