گذری بر زندگی ایت الله سید محمد شیرازی

پانزدهمین سالگرد ارتحال آیت الله سید محمد شیرازی را سپری می کنیم؛ بزرگ مردی که در طول حیات خویش دینمداری را در همه عرصه ها و زمانها بر تابلوی حیات خویش ترسیم نمود. صبر در هنگامه شدائد، نرم خویی و مدارا با مخالفان و تلاش نستوه، از ویژگی های بارز شخصیت این مرجع عالیقدر بود. او عمر 75 ساله خویش را صرف ترویج اسلام راستین کرد و در این راستا از هیچ کوششی دریغ نورزید.

ایشان را می توان تئوری پرداز تشکیل دولت یک میلیارد مسلمان نامید؛ اندیشه ای که امروزه با توجه به نابسامانی و اوضاع رو به ویرانی دنیای اسلام، بیش از پیش به درستی و لزوم اجرای آن می توان پی برد.

آیت الله سید محمد شیرازی بارها و از جمله در کتاب «بیداری مسلمانان» به لزوم اتحاد دنیای اسلام در مقابله با استعمار و پیوند بین مسلمانان با هر نژاد و مرامی، برای حفظ دین و مقابله با تهدیدات دشمنان تأکید ورزید. اما تنها به بیان این هدف اکتفا نکرد، بلکه در کتاب «اسلام و جامعه» ارکان تشکیل دهنده و بایسته های چنین دولتی را تبیین نمود؛ چرا که صرف تشکیل حکومتی به نام اسلام کافی نیست و آنچه مهم است موفقیت این حکومت و ایجاد الگویی برای جهانیان است، تا آنکه اسلام راستین پیاده گردد و مردم سایر کشورها به حقانیت این دین پی برند. در اندیشه او مسلمانان در دو دایره قرار میگیرند یکی بزرگتر که همه مذاهب و فرقه های اسلامی را در بر می گیرد زیرا نظریه هایی مانند اتحاد اسلامی، به مصالح عام مسلمانان در برابر حکومتهای سلطه گر غربی نظر دارد، و دیگری کوچکتر که به مصالح جامعه شیعی می پردازد.

از دیگر نکاتی که ایشان در مجالس عمومی و خصوصی بر آن تأکید داشت، این بود که «کلّکم راع»؛ همه شما مسئولید که عمر گهربار خود را بیهوده تلف ننموده، به هر نحوی که می توانید، برای تبلیغ اسلام بکوشید و دِین خود را به اهل بیت ادا نمایید. خود را به علوم روز، از اقتصادی و سیاسی گرفته تا جامعه شناسی و روانشناسی مجهز کنید، بکوشید و بپویید و دانش بیندوزید، تا همگام با نیازهای جامعه پیش روید و در مقابل سؤالات و شبهات جوانان الکن و بی پاسخ نمانید.

صلح و دوستی و مدارا را چاشنی عمل خود کنید که خشم و ستیز تنها مردم را از گردتان پراکنده می سازد و بذر کینه در دلهای آنان می کارد. پس خود را به اخلاق محمدی آراسته سازید، بکوشید و از صرف پول، وقت و انرژی در این مسیر پروایی به خود راه ندهید که هیچ موفقیتی بدون زحمت حاصل نگردد و نابرده رنج گنج میسر نمی شود.

خود نیز گوینده صرف نبود و پیشتر آنچه می گفت، به نحو کمال و تمام به منصه ظهور می رساند. تأسیس دهها مسجد، حسینیه، کتابخانه و درمانگاه و بیش از 1150 کتابی که ایشان در زمینه های گوناگون به رشته تحریر درآورد، گویای این مطلب است.

او فقیهی بود در اوج فقاهت که توفیق یافت، بزرگترین و فراگیرترین دائره المعارف را در زمینه فقه اسلامی تألیف کند. به علاوه صدها کتاب دیگر در علوم و فنون مختلف که از رهگذر آنها دیدگاه جامع اسلامی را در رشته های مختلف نمایان نمود.

این مجاهد خستگی ناپذیر زندگی اش سرشار از مبارزه برعلیه طاغوت و طاغوتیان و ظالمین بود.

عنایت ویژه ای به قران کریم، نهج البلاغه، صحیفه سجادیه و احادیث شریفه داشت. حافظ قران کریم بود و سه تفسیر بر قران کریم نوشت: گسترده، متوسط و مختصر. نهج البلاغه و صحیفه سجادیه را شرح نموده و ده ها کتاب در زمینه حدیث نوشت.

تلاش می کرد با استفاده از نیروهای خود و دیگران چهره زیبا و درخشان اسلام واقعی را ترسیم کند و آن را برای اصناف جامعه، به زبان ها و سبکهای مختلف تعریف نماید.

زاهد در همه امور زندگی و نمونه ای بارز در عبودیت و تضرع به درگاه حضرت باری تعالی و توسل به اهل بیت عصمت و طهارت. بخشهایی از کتاب پرارزش الدعاء و الزیاره را _ که مجموعه ای کاملتر از کتاب گران سنگ مفاتیح الجنان است _ از حفظ داشت و شب و روز با خود زمزمه می کرد.

برای ازادی قدس با تمام وجود تلاش می کرد، قدسی که سرزمین انبیا و پیامبران  و اولین قبله مسلمین می باشد و مورد تجاوز یهود غاصب و ستم های فراوان آنها واقع شده است و در پایان او مصداق بارز این ایه کریمه بود: (وَ الَّذينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا في‏ سَبيلِ اللَّهِ وَ الَّذينَ آوَوْا وَ نَصَرُوا أُولئِکَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ کَريمٌ؛ و آنها که ایمان آوردند و هجرت نمودند و در راه خدا جهاد کردند ، و آنها که پناه دادند و یاری نمودند ، آنان مؤمنان حقیقی اند برای آنها ، آمرزش ( و رحمت خدا ) و روزی شایسته ای است.)

مهمترین مسئله ای که این جا قابل تأکید است، مسأله عبرت آموختن از او است، چراکه امام امیرمؤمنان درباره گذشتگان می فرماید: ( لأن یکونوا عبرا أحق من أن یکونوا مفتخرا؛ اگر گذشتگان مایه پند و عبرت ما باشند سزاوارتر از این است که مایه مباهات ما باشند)

فقیه راحل هم اگر مایه عبرت آموختن ما باشد بهتر از این است که مایه فخر و مباهات باشد. عبرت اموختن از او در این است که همگان نیروهای خود را همانند او به کار بندند و در راه قران مجید و عترت پاکی که رسول اکرم (ص) برای امتش به جای گذارد بی وقفه قدم بردارند چرا که پیامبر اکرم (ص) دستور فرمودند به این دو چنگ زنیم.

عبرت اموختن از او بدین معنا است که توصیه هایی را که او همواره بر ان ها تاکید می نمودند به کار بندیم. از جمله توصیه های او این بود که دختران و پسران نوجوان را سفارش کنیم تا بر اساس صلاح و تقوی و علم و جهاد و همکاری درامور خیر پرورش یابند و طعمه اماج گمراه کننده جامعه قرار نگیرند و نیز او همیشه تاکید داشت که همه آیات قران بدون استثنا باید در جامعه عملی شود به ویژه ایاتی که به فراموشی سپرده شده و یا عمل کنندگان به ان بسیار اندک اند. همچون آیاتی که پیرامون شوری در بعد عمل و ایاتی که پیرامون آزادی، امت واحده، برادری اسلامی و ایات مکارم اخلاق و پیروی از سنت رسول الله (ص) و سیره خاندان پاکش در گفتار و کردار است.

سلام بر او روزی که زاده شد و روزی که رخت از جهان بربست و روزی که زنده برانگیخته می شود.

برگرفته از پیام ایت الله العظمی سید صادق شیرازی "دام ظله" به مناسبت اولین سالگرد ارتحال ایت الله العظمی سید محمد شیرازی "اعلی الله درجاته"