ممنوعیت چند دهه ای سینماها در عربستان، سال 2018 پایان یافت؛ اما پادشاهی سعودی جاه طلبی هایی در هالیوود دارد. این کشور در راستای تلاش گسترده ای که برای کنار گذاشتن اقتصاد مبتنی بر نفت خود در پیش گرفته، می خواهد 64 میلیارد دلار در صنعت نوپای سرگرمی خود سرمایه گذاری کند تا به قطب اصلی صنعت سینما در خاورمیانه تبدیل شود.
فیلمبرداری فیلم اکشن «جنگجویان صحرا» با بازی آنتونی مکی به طور کامل در عربستان در جریان است و فیلمبرداری اخرین فیلم جرارد باتلر به نام «قندهار» نیز ماه جاری در منطقه العلی (که به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده) آغاز می شود.
به گفته استفان استراکان فیلمساز: «ما بلندپروازی های زیادی برای تبدیل منطقه العلی به مقصدی برای فیلمسازان جهان داریم».
این تحولات، پیشرفتی قابل توجه برای کشوری است که زنان تا چند سال پیش اجازه رانندگی نداشتند، تفکیک جنسیتی در رستوران ها پیاده می شد و اکثر سرگرمی ها از جمله کنسرت و سینما ممنوع بود. از زمانی که بن سلمان قدرت را در دست گرفت روز به روز محدودیت های اجتماعی بیشتری را کاهش داد و کنسرت ها و جشنواره های مختلف در ریاض شروع به برگزاری شد.
البته این تحولات روی دیگری نیز دارد؛ بن سلمان مخالفان خود را زندانی کرده، بر دهان منتقدان مهر سکوت زده و به قتل جمال خاشقچی متهم است.
به گفته استراکان «مردم در مورد عربستان تصور اشتباهی دارند؛ این کشور به سرعت در حال مدرن شدن است. فیلمبرداری قندهار می تواند نظر هالیوود را جلب کرده و نقطه عطفی در صنعت سینما و سرگرمی سعودی باشد».
غول رسانه ای عربستان MBC در تأمین مالی پروژه قندهار مشارکت دارد. در این فیلم جرارد باتلر نقش مأمور مخفی سیا در افغانستان را بازی می کند که می کوشد از مناطق تحت سلطه دشمن خارج شود.
پیتر اسمیت که پیشتر ریاست NBCUniversal Internationa را عهده دار بود از سال 2018 به استودیوی MBC آمد تا تولید محصولات سینمایی را در عربستان افزایش داده و به رشد صنعت سینما در این کشور کمک کند.
نتفلیکس از دیگر شرکت هایی است که توجه اش به عربستان جلب شده است. این غول دنیای رسانه با استودیوی Telfaz11 در سعودی قراردادی برای ساخت هشت فیلم بلند امضا کرده است تا مخاطبان بیشتری را در خاورمیانه جذب کند.
اما پادشاهی سعودی برای بلندآوازه کردن نام خود در این صنعت باید با مراکش و اردن که مدتهاست از لوکیشن های بیابانی شان در فیلم های هالیوودی استفاده شده رقابت کند (فیلمبرداری فیلم علمی تخیلی «مریخ» که سال 2015 ساخته شد و فیلم «جنگ ستارگان: ظهور اسکای واکر» در وادی روم اردن صورت گرفت).
از دیگر رقیبان عربستان، امارات متحده است که فیلمبرداری «مأموریت غیرممکن: پروتکل شبح» در آنجا انجام شد.
از دیگر مشکلاتی که عربستان دارد و کفه ترازو را به نفع رقیبانش سنگین تر می کند، این است که برخی از دست اندرکاران صنعت فیلم از مشکل دریافت ویزا و وارد کردن تجهیزات خود به این کشور شکایت دارند. دیگر اینکه ممنوعیت صنعت سینما در سعودی برای سالیان سال باعث شده است که فیلمسازان در یافتن و بکارگیری استعدادهای محلی در فیلم های خود با مشکل مواجه شوند، درحالیکه در کشورهای پرسابقه ای همچون اردن این مشکل را ندارند.
از اقداماتی که عربستان برای رشد صنعت سینما و فیلمسازی انجام داده، راه اندازی نخستین جشنواره بین المللی فیلم است. جشنواره دریای سرخ قرار است ماه دسامبر در شهر تاریخی و ساحلی جده آغاز شود. محمد الترکی تهیه کننده سعودی که در کارنامه خود درام جنایی «آربیتاژ» را با بازی نیکلاس یارکی دارد، ریاست این جشنواره را عهده دار است.
به گفته وی «ما می خواهیم در منطقه به مقصد فیلمسازی تبدیل شویم؛ پتانسیل زیادی برای این کار داریم».
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما