هدف اولیه این دیدار عقد قراردادهای تجاری و نجات اقتصاد بحران زده پاکستان اعلام شد؛ چراکه طبق برآوردها بانک مرکزی این کشور تنها هشت میلیارد دلار ذخیره ارزی دارد و با کسری بودجه روبروست. این مشکل از آنجا شدت گرفت که آمریکا پس از روی کار آمدن ترامپ کمک‌های خود را به پاکستان که در قالب کمک برای مبارزه با تروریسم بود قطع کرد و چند ماه پیش کمک 300 میلیون دلاری ایالات متحده به پاکستان از دستور کار خارج شد. دولت پاکستان از اواخر سال 1980 تاکنون سیزده بار از صندوق بین المللی پول درخواست بسته نجات کرده و اکنون نیز چشم امید این کشور به کمک های مالی دو کشور امارات و عربستان است.
به گفته پیرمحمد ملازهی تحلیلگر مسائل جنوب آسیا در گفت‌وگو با ایلنا «جدای از دریافت کمک های اقتصادی، مسئله دیگری که پاکستان را به عربستان وابسته می کند فعالیت 6 میلیون نیروی کار ساده، ماهر و متخصص پاکستانی در کشورهای حاشیه خلیج فارس است و پاکستان از این طریق سالانه رقمی حدود پنج تا شش میلیارد دلار درآمد کسب می‌کند. دولت پاکستان به دنبال آن است تا بتواند با رایزنی‌هایی که با عربستان و سپس با کشورهای حاشیه خلیج فارس انجام می‌دهد، طیف عظیمی از جوانان خود که بیکار هستند را به این کشور اعزام کند و درآمد مذکور را افزایش دهد»
اما سفر به کشورهای آسیایی برای بن سلمان حاوی دستاوردهای دیگری است. دیدار وی از پاکستان حدود پنج ماه بعد از جنجال قتل جمال خاشقچی و موج اتهاماتی که متوجه او شد صورت گرفت؛ اتهاماتی که اعتبار ولیعهد سعودی را به شدت خدشه دار کرد و وی را در انزوای سیاسی قرار داد، به نحوی که تا به امروز بسیاری از کشورهای دنیا مایل نیستند با او به صورت مستقیم وارد گفت‌وگو و مذاکره شوند. بنابراین یکی از اهداف ولیعهد سعودی نمایش اهمیت نقش سیاسی و مشروعیت خود است تا از این طریق به کشورهای غربی نشان دهد که از صحنه سیاست بین الملل طرد نشده و همچنان دوستان و متحدانی در جهان دارد
نکته دیگر آنکه بین دو کشور عربستان و پاکستان از دیرباز روابط عمیقی وجود داشته است و علاوه بر مسئله نفوذ مذهبی سعودی در پاکستان و دایر کردن تعداد بسیار زیادی مدارس مذهبی، جنبه مهم دیگری از این رابطه را مسائل نظامی تشکیل می دهد. بسیاری از کارشناسان سیاسی معتقدند اگر سعودی با بحران امنیتی روبرو شود یا مورد تهاجم دشمن خارجی قرار بگیرد، پاکستان نیروهای نظامی خود را برای کمک به عربستان وارد عمل می کند. همچنین به نوشته «بی بی سی» گمانه زنی هایی پیرامون همکاری هسته ای بین دو کشور وجود دارد و این احتمال هست که اگر ایران به سلاح هسته ای دست یابد عربستان از طریق پاکستان این عقب ماندگی خود را جبران کند
اما این سفر درحالی صورت گرفت که مذاکرات مهمی بین آمریکا و برخی دیگر از کشورهای منطقه با طالبان در جریان است و با توجه به اینکه نشست بعدی بین طالبان و مقامت امریکا قرار است در پاکستان برگزار شود، سعودی ها می خواهند که در این مذاکرات نقش پررنگ تری ایفا کنند.
مسئله ایران نیز یکی دیگر از اهداف سفر بن سلمان به پاکستان است. عربستان درصدد است از نزدیکی دولت پاکستان به ایران جلوگیری نموده و این کشور را به عنوان متحد خود به ایران معرفی کند. جالب آنکه از مجموع 20 میلیارد دلاری که گفته می شود عربستان می خواهد در پاکستان سرمایه گذاری کند، ده میلیارد آن صرف تأسیس یک پالایشگاه جدید نفت در بندر گوادر خواهد شد؛ این درحالی است که از بندر گوادر به عنوان رقیبی برای چابهار نام برده می شود.
ملازهی معتقد است که تلاش ریاض برای نزدیکی بیشتر به پاکستان ممکن است منجر به این شود که اسلام آباد سیاست متوازن خود را که در قبال ایران و عربستان طی سال‌های اخیر در دستور کار گذاشته بود کنار بگذارد و وارد ائتلاف اسراییل و برخی از کشورهای عرب منطقه علیه ایران شود. وی افزود: اگر این اتفاق رخ دهد احتمال عادی‌سازی آرام آرام روابط پاکستان با اسراییل وجود دارد؛ چنانکه وزیر خارجه پاکستان نیز موضوع عادی سازی روابط را به تازگی مطرح کرده است. از منظری دیگر، هند روابط خوبی با اسرائیل برقرار کرده و در زمینه نظامی و تکنولوژی توانسته کمک‌های زیادی از اسرائیل دریافت کند و این به ضرر پاکستان خواهد بود. لذا امکان عادی‌سازی روابط با اسرائیل بسیار محتمل است.
نظر شما