ایران مورد حمله اسرائیل قرار گرفته و در آستانه جنگ با این کشور قرار دارد، از سوی دیگر رهبر ایران 85 ساله است و با این تفاصیل می توان گفت که جمهوری اسلامی بیش از همیشه آسیب پذیر شده است
نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در شرایطی که ایران را تهدید به اقدام نظامی می کند، در سخنانی از این گفت که آزادی «زودتر از آنچه که مردم فکر می کنند» به ایران خواهد رسید؛ او همچنین با اپوزیسیون ایران ارتباط برقرار کرد
استدلال نتانیاهو این است که تغییر نظام ایران به نفع کل جهان است زیرا جمهوری اسلامی از گروههای شبه نظامی حمایت می کند، از بشار اسد دیکتاتور سوریه حمایت نظامی نموده و موشک هایی را برای استفاده علیه اوکراین به روسیه فرستاده است
جمهوری خواهان امریکا نیز با استدلال های نتانیاهو موافق هستند اما اظهارات وی تنها در آمریکا خریدار ندارد. روزنامه فرانسوی زبان لوموند به تازگی به نقل از یک دیپلمات فرانسوی نوشت: «شاید اسرائیلی ها یک لحظه تاریخی را رقم زنند...آغاز پایان جمهوری اسلامی»
به طور کلی فروپاشی جمهوری اسلامی برای غرب که به طور فزاینده ای نگران همکاری ایران، روسیه، چین و کره شمالی است، اتفاقی مثبت است. بازگشت آزادی سیاسی به ایران، موجب پیوستن مجدد این کشور به اقتصاد جهانی نیز می شود
اما وقتی با چشم واقع بین به قضایا نگاه کنیم، می بینیم دلایل زیادی وجود دارد که باعث می شود نسبت به کسانی که خواهان تغییر نظام در ایران هستند محتاط باشیم
سؤال اول این است که قرار است تغییر نظام چگونه اتفاق بیفتد؟ معترضان ایرانی در گذشته بارها به خیابان ها آمده اند اما دستاوردی نداشته اند
بمباران ایران و زیرساخت های حیاتی آن با این امید که باعث فروپاشی نظام شود، راهبردی غیر واقع بینانه است. حملات اسرائیل و آمریکا به جای کمک به مخالفان در داخل ایران، عملا می تواند سبب اتحاد مردم شود. ایرانیان میهن پرست اختلافات خود را کنار می گذارند و علیه متجاوز خارجی متحد می شوند
باتوجه به اینکه ایرانیان نقش آمریکا و بریتانیا در حمایت از کودتای 1953 را فراموش نکرده اند، مداخله آمریکا می تواند مضر باشد
حتی اگر نظام به نحوی سقوط کند، مطلقا هیچ تضمینی وجود ندارد که حکومتی بهتر جایگزین شود. بسیاری از نظام های دیکتاتوری در دهه های اخیر در سراسر خاورمیانه از قدرت کنار رفته اند ولی اغلب جای خود را به رژیم هایی سرکوبگرتر داده اند
اخیرا کتابی منتشر شده است که به بررسی سوابق مداخلات آمریکا در خاورمیانه می پردازد. این کتاب با عنوان «باخت در بازی طولانی؛ وعده دروغین تغییر رژیم در خاورمیانه»، توسط فیلیپ گوردون مشاور امنیت ملی کامالا هریس نوشته شده است
چقدر خوب می شد که گوردون به هرکس که معتقد است اکنون زمان مناسبی برای سرنگونی جمهوری اسلامی است، یک جلد از کتاب خود را می داد
وی در کتاب خود نشان می دهد که ایالات متحده بارها و در دهه های مختلف دچار یک اشتباه می شود؛ اشتباهی که در پشت ایده تغییر رژیم در کشورهایی مانند عراق، افغانستان، مصر و لیبی قرار دارد. در هر مورد ایالات متحده فرضیه های خوش بینانه رهبران اپوزیسیون در تبعید را پذیرفت و به آن کشور حمله کرد؛ ولی نتوانست هرج و مرج ناشی از فروپاشی رژیم را پیش بینی کند
گوردون خاطر نشان می کند: «هرگاه یک رژیم ساقط می شود...خلأ سیاسی و امنیتی پدید می آید و جنگ قدرت آغاز می شود. برندگان جنگ قدرت معمولا بی رحم ترین و مسلح ترین گروهها هستند، نه لیبرال ترین و بردبارترین آنها»
ناامنی همچنین مردم را بیشتر به سوی فرقه ها و گروههای خود سوق داده و احتمال وقوع جنگ داخلی را بیشتر می کند. ایران همچون عراق آمیخته ای از اقوام و مذاهب مختلف است. خلأ قدرت ناشی از سرنگونی نظام، همسایگان را تحریک به مداخله و نفوذ در آن کشور می کند و خشونت را در کل منطقه گسترش می دهد. همه این هشدارها و پیامدهایی را که ما در مورد فردای سقوط جمهوری اسلامی می گوییم، در مورد لبنان پس از نابودی حزب الله نیز صدق می کند
برخی این انتقاد را وارد می کنند که هشدار به غرب در مورد پیامدهای دخالت در ایران می تواند یک نتیجه ناامیدکننده داشته باشد؛ اینکه ایرانیان مجبور هستند برای همیشه تحت یک حکومت دینی استبدادی زندگی کنند. اما این نگاه، نگاهی است بدبینانه.
آنچه ما در صدد بیان آن هستیم چگونگی ایجاد تغییر در ایران است. بهترین حالت برای ایرانیان و دیگر مردم خاورمیانه این است که تغییر نه با تهاجم خارجی یا انقلاب، که با مذاکرات مسالمت آمیز صورت گیرد. در دهه های اخیر کشورهایی در انتقال قدرت به شیوه ای دموکراتیک موفق بوده اند که در انها دولت های استبدادی در کنار مخالفان خود نشسته و مذاکره کرده اند. لهستان، آفریقای جنوبی و شیلی از این دسته اند.
ایران دارای سیاستمدارانی اصلاح طلب است که درون نظام فعالیت می کنند. جنگ با ایران باعث تقویت تندروها می شود. همه بر لزوم تغییر در ایران متفق هستیم ولی حملات هوایی راه مناسبی برای ایجاد این تغییر نیست
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما