رشد جمعیت مسلمان آلمان

بین سال‌های 2010 تا 2016 تعداد مسلمانان ساکن آلمان از 3.3 میلیون نفر (4.1%) به 5 میلیون نفر (6.1%) افزایش یافت. این درحالی بود که بقیه جمعیت روندی کاهشی را تجربه کرده و از 77.1 میلیون به 76.5 میلیون نفر رسیده بود. مهاجرت عامل اصلی رشد جمعیت مسلمانان آلمان بوده است. حتی اگر دیگر مهاجرتی رخ ندهد، تعداد مسلمانان در دهه‌های آتی افزایش می‌یابد زیرا میانگین سنی مسلمانان، جوان‌تر از سایر گروه‌های جمعیتی در آلمان است و زادوولد بیشتری نیز نسبت به آلمانی‌ها دارند.

آلمان به عنوان پرجمعیت‌ترین کشور اروپا و بزرگترین اقتصاد اتحادیه در بین 28 کشور عضو، تقریبا نقش رهبر را دارد و خط مشی‌ها را تعیین می‌کند. در دوران صدراعظمی آنگلا مرکل آلمان مرزهای خود را به روی مهاجران از جمله پناهجویان بسیاری که از جنگ‌های عراق و سوریه و دیگر نقاط جهان، گریخته بودند گشود.

بین اواسط سال 2010 تا اواسط سال 2016 آلمان حدود 670,000 پناهجو پذیرفت که تقریبا 86% از انها مسلمان بودند. علاوه بر پناهجویان 680,000 مهاجر عادی (غیرپناهجویانی که به دلایل اقتصادی و خانوادگی و.. مهاجرت کرده بودند) بین اواسط سال 2010 تا اواسط سال 2016 از خارج اتحادیه اروپا به آلمان آمدند. در بین مهاجران عادی 40% را مسلمانان تشکیل می‌دادند؛ به این ترتیب آلمان در این مدت در مجموع حدود 1.35 میلیون مهاجر از جمله 850,000 مسلمان را پذیرفت. این رقم 540,000 پناهجوی دیگری که درخواست پناهندگی آنها رد شده یا احتمالا رد گردد را شامل نمی‌شود.

در آینده حتی اگر انواع مهاجرت به آلمان متوقف شود، پیش‌بینی این است که جمعیت مسلمان این کشور حدود 1 میلیون نفر افزایش یابد و از حدود 5 میلیون نفر در سال 2016 به 6 میلیون نفر در سال 2050 برسد. این بدین دلیل است که مسلمانان آلمان جوان‌تر از غیرمسلمانان هستند –میانگین سنی مسلمانان در سال 2016، 31 و میانگین سنی غیرمسلمانان در همان سال 47 سال بوده است- و زنان مسلمان فرزندان بیشتری نسبت به غیرمسلمانان دارند (زنان مسلمان به طور متوسط 1.9 فرزند و زنان غیرمسلمان به طور متوسط 1.4 فرزند دارند).

در سناریوی دوم اگر ورود جریان پناهجویان متوقف شود اما روند مهاجرت ادامه یابد، تعداد مسلمانان به 8.5 میلیون نفر خواهد رسید و این گروه جمعیتی در سال 2050، 10.8% از جمعیت آلمان را تشکیل خواهند داد. اگر این سناریو در مورد بریتانیا و فرانسه نیز محقق شود، جمعیت مسلمانان بریتانیا به 13.1 میلیون و مسلمانان فرانسه به 12.6 میلیون می‌رسد زیرا درحالیکه آلمان پناهجویان مسلمان بیشتری از این دو کشور گرفت، این دو کشور مهاجران مسلمان بیشتری نسبت به آلمان داشته‌اند.

اما در سناریوی سوم اگر هم جریان ورود مهاجران و هم جریان ورود پناهجویان از خاورمیانه به آلمان ادامه یابد، انتظار می‌رود جمعیت مسلمان این کشور تا سال 2050 بیش از سه برابر شود و از 4.9 میلیون نفر به 17.5 میلیون نفر افزایش یابد. در این سناریو آلمان در اواسط قرن دارای بیشترین جمعیت مسلمان در اروپا خواهد بود.

گرچه با توجه به ادامه ورود درخواست‌های پناهندگی به آلمان، برخی تحقق سناریوی سوم را پیش‌بینی می‌کنند؛ اما تغییر سیاست‌های این کشور در سال‌‌های اخیر احتمال تحقق این سناریو را کمتر کرده است. توافق اتحادیه اروپا با ترکیه، ورود سیل پناهجو به کشورهای حوزه شنگن را کند نموده و دولت آلمان نیز اقداماتی را برای محدود کردن جریان ورود پناهجویان انجام داده است. پس از انتخابات سپتامبر 2017 که حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان برای اولین بار در پارلمان آلمان حضور پیدا کرد، مرکل از آمادگی خود برای محدود کردن تعداد پناهجویان ورودی به آلمان به 200,000 نفر در سال خبر داد.

در نظرسنجی‌ها، افکار عمومی آلمان نگاه دوسویه‌ای نسبت به پناهندگان دارند؛ از یک طرف اکثر بزرگسالان آلمانی (61%) فکر می‌کنند که پناهندگان احتمال تروریسم را افزایش می‌دهند و از طرف دیگر این تهدید را حاد و بزرگ نمی‌بینند. از هر ده نفر هفت نفر ورود تعداد زیاد پناهجو از عراق و سوریه را تهدیدی جزئی دانسته یا اصلا تهدید نمی‌دانند و تنها سه نفر از ده نفر (28%) معتقدند که پناهندگان تهدیدی بزرگ برای آلمان محسوب می‌شوند. مردم چند کشور اروپایی از جمله یونان، لهستان و مجارستان بیشتر از آلمانی‌ها پناهندگان عراقی و سوری را تهدیدی بزرگ می‌بینند.

به طور کلی آلمانی‌ها دیدگاه مثبتی در مورد پناهندگان دارند و بیشتر آنها (59%) معتقدند که پناهندگان به دلیل سختکوشی و استعدادهایی که دارند، آلمان را قوی‌تر می‌کنند. البته 31% از آلمانی‌ها نیز پناهندگان را به خاطر گرفتن مزایای اجتماعی و فرصت‌های شغلی سربار می‌دانند. اکثر آلمانی‌ها وجود مسلمانان را در کشور خود امری مثبت می‌دانند؛ تقریبا دو سوم می‌گویند که دید خوبی نسبت به مسلمانان دارند اما سه نفر از ده نفر نیز نسبت به مسلمانان نگاه منفی دارند. در عین حال تردید آلمانی‌ها نسبت به یکپارچگی کشورشان گسترده است؛ اکثر آلمانی‌ها (61%) معتقدند که اکثر مسلمانانِ آلمان به جای اینکه آداب و رسوم و شیوه زندگی آلمانی را اتخاذ کنند، می‌خواهند از جامعه آلمان متمایز باشند.

منبع:پیو

مترجم: فاطمه رادمهر