هفته های پایانی مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا در سال 2024 عمدتا بر مسائل داخلی متمرکز شده بود و دو نامزد به جای سیاست خارجی به مشکلات اجتماعی و اقتصادی از جمله مهاجرت، سقط جنین و تورم پرداختند
شاید تعجب آور باشد که سیاست خارجی و خاورمیانه در انتخاب رأی دهندگان آمریکایی نقش مهمی ایفا نمی کند. این درحالی است که تحولات بی سابقه و مهمی در خاورمیانه در حال رخ دادن است از جمله:
حملات اسرائیل که منجر به کشته شدن رهبران ارشد حماس، حزب الله و سپاه پاسداران شد
حملات و تهاجمات روزانه به اسرائیل در چند جبهه
قتل گروگان های حماس در غزه
تشدید حملات حوثی ها در یمن علیه کشتیرانی بین المللی در دریای سرخ
دور جدید حملات تلافی جویانه اسرائیل به ایران می تواند منجر به رویدادهای غیرمنتظره ای طی روزهای آتی شود. با این حال هر دو نامزد ریاست جمهوری آمریکا هیچ اولویتی برای خاورمیانه قائل نشدند؛ دلیل اصلی این امر این است که قیمت نفت و گاز طبیعی نسبتا ثابت مانده و هیچ حمله بزرگی علیه نیروهای آمریکایی در منطقه صورت نگرفت است
مؤسسه خاورمیانه مواضع هر دو نامزد را طی سه ماه گذشته مورد بررسی قرار داده است. هر دو نامزد در هفته های گذشته بیشتر به دو موضوع اصلی ایران و اسرائیل و فلسطین پرداخته اند
ایران
هر دو نامزد موافق هستند که آمریکا باید از دستیابی ایران به سلاح هسته ای جلوگیری کند و هر دو منتقد اقدامات بی ثبات کننده ایران در سراسر منطقه هستند. پس از آخرین حمله تلافی جویانه اسرائیل به ایران در 26 اکتبر، هریس و ترامپ از حق اسرائیل برای دفاع از خود در برابر تهدیدهای ایران سخن گفتند
پنج موضع کلیدی هریس
1. نام بردن از ایران به عنوان بزرگترین دشمن آمریکا: وقتی از هریس پرسیده شد که به نظر او «بزرگترین دشمن» ایالات متحده کدام کشور خارجی است؛ او پاسخ داد: «فکر می کنم ایران؛ دستان ایران به خون آمریکایی ها آلوده است»
2. موضع دفاعی در برابر اقدامات بی ثبات کننده ایران: 1 اکتبر روزی که بایدن به ناوشکن های نیروی دریایی ایالات متحده دستور داد به نیروی دفاعی اسرائیل برای رهگیری موشک های ایران بپیوندند، هریس به بایدن و تیم امنیت ملی آمریکا پیوست تا حمله ایران به اسرائیل را زیر نظر بگیرد
هریس طی سخنانی در کاخ سفید حمله موشکی ایران به اسرائیل را محکوم کرد و آن را اقدامی «گستاخانه» خواند. وی افزود: «ایران یک نیروی بی ثبات کننده و خطرناک در خاورمیانه است؛ حمله امروز به اسرائیل این واقعیت را نشان می دهد»
هریس اظهار داشت که «از ارتش آمریکا برای سرنگونی موشک های ایران که اسرائیل را هدف قرار می دهند حمایت کامل» می کند. وی در پایان گفت که ایران تهدیدی برای پرسنل آمریکایی، منافع آمریکا و جان بی گناهان است و دولت با متحدان و شریکان خود برای مهار رفتار تهاجمی ایران و پاسخ مناسب به ایران همکاری خواهد کرد
3. جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای: هریس موضع دولت بایدن مبنی بر عدم دستیابی ایران به سلاح هسته ای را تکرار کرد و اوایل اکتبر اعلام نمود «همه گزینه ها روی میز است» ولی دیپلماسی را ترجیح می دهد
تیم والز معاون هریس، دولت ترامپ را دلیل نزدیک تر شدن ایران به سلاح هسته ای دانست. هریس نیز در مصاحبه با برت بایر، دولت ترامپ را به دلیل خروج از توافق هسته ای 2015 مقصر خواند و گفت برجام «ایران را تحت کنترل قرار می داد»
هریس در مصاحبه با شبکه cbs گفت اطمینان از اینکه ایران هرگز توانایی تبدیل شدن به قدرتی هسته ای را پیدا نمی کند، یکی از بالاترین اولویت های اوست. هنگامی که از وی پرسیده شد آیا در صورت وجود مدرکی که ایران را درحال ساخت سلاح هسته ای نشان دهد، دست به اقدام نظامی می زند یا خیر؛ مکث کرد و گفت اکنون درباره فرضیات صحبت نمی کند
4. حمایت از حمله نظامی اسرائیل به مقر نصرالله و کشتن او: هریس در بیانیه ای با اشاره به کشته شدن نصرالله اعلام کرد که رهبر حزب الله یکی از شریکان نزدیک ایران بوده که «دستش به خون آمریکایی ها و شمار زیادی از مردم بیگناه لبنان، اسرائیل، سوریه و سراسر جهان آغشته است» و با مرگ او عدالت برقرار شده است. هریس تأکید کرد که دیپلماسی «بهترین مسیر برای ایجاد ثبات در منطقه و محافظت از غیرنظامیان است»
5. حمایت از تلاش ها برای کمک به لبنان: هریس بر تصمیم دولت آمریکا مبنی بر ارسال 157 میلیون دلار کمک برای رفع «نیازهای ضروری» لبنان تأکید کرد. او نگرانی خود را از بابت رنج غیرنظامیان لبنانی ابراز داشت و تأکید کرد که به تلاش خود برای «کمک به رفع نیازهای همه غیرنظامیان در آنجا» ادامه خواهد داد
پنج موضع کلیدی ترامپ
1. تأکید بر اینکه حملات ایران علیه اسرائیل درصورتی که او رئیس جمهور بود، اتفاق نمی افتاد. روایتی که ترامپ دائما بر آن تأکید دارد این است که جهان امروز اشفته تر از زمانی است که او در قدرت بود. او به عنوان شاهد مثال به حملات ایران به اسرائیل اشاره می کند
ترامپ در بیانیه ای که پس از حمله ایران به اسرائیل منتشر کرد: نوشت «جهان در آتش است و از کنترل خارج می شود» این درحالی است که در دولت او «ایران کاملا تحت کنترل بود؛ آنها بدنبال دریافت پول نقد بودند و کاملا مهار شده بودند». وی افزود: ایران می خواهد کامالا هریس انتخاب شود زیرا «تا زمانی که او در قدرت است آنها می توانند از آمریکا سوء استفاده کنند» و در پایان اظهار داشت: «این جنگ کاملا قابل پیشگیری بود؛ هرگز نباید اتفاق میفتاد؛ اگر من رئیس جمهور بودم این اتفاق نمیفتاد»
2. طرح این موضوع که ایران به دلیل سیاست های بایدن-هریس به پول بیشتری دسترسی پیدا کرده است. هم ترامپ و هم معاونش ونس ادعا کردند که حکومت ایران اکنون پول نقد بیشتری نسبت به دوران نخست ریاست جمهوری ترامپ و سیاست فشار حداکثری دارد
ترامپ در مصاحبه ای که 18 اکتبر داشت تکرار کرد در دوران ریاست جمهوری او «هیچکس از ایران نفت نمی خرید؛ ایرانیان بدنبال معامله بودند؛ اکنون 300 میلیارد دلار پول نقد دارند»
ونس نیز در پاسخ به اینکه ایا از حمله پیشگیرانه اسرائیل به ایران حمایت می کند یا نه اظهار داشت که ترامپ «با ایجاد بازدارندگی مؤثر، در جهان ثبات برقرار کرد» و افزود ایران در دوران معاونت خانم هریس «بیش از 100 میلیارد دلار دریافتی داشته که از آنها برای خرید تسلیحاتی که به سمت متحدان ما پرتاب می کند استفاده کرده است»
3. جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای: ترامپ نیز همچون هریس گفت که ایران هرگز نباید به سلاح هسته ای دست یابد
او در یک کنفرانس مطبوعاتی در 26 سپتامبر در نیویورک از احتمال توافق با ایران سخن گفت و افزود «تنها چیزی که آنها نمی توانند داشته باشند سلاح هسته ای است»
4 اکتبر ترامپ اظهار داشت که سلاح هسته ای «بزرگترین خطری است که ما با آن روبرو هستیم» و افزود که دولت بایدن باید از حمله اسرائیل به تأسیسات هسته ای ایران حمایت می کرد و به این تأسیسات ضربه می زد
4. این ادعا که می تواند با ایران معامله کند و حتی ان را وارد توافق ابراهیم نماید: ترامپ بارها ادعا کرده است که می تواند در مدت زمان کوتاهی با ایران به توافق برسد و حتی ممکن است ایران را به توافق ابراهیم با اسرائیل وارد کند
ترامپ در پاسخ به این سؤال که در صورت انتخاب مجدد، برای توافق با ایران دوباره مذاکره خواهد کرد گفت: «مطمئنا این کار را انجام می دهم؛ ما باید توافق کنیم». وی تأکید کرد که اگر به جای بایدن او به ریاست جمهوری می رسید، می توانست با ایران توافق کند زیرا «ایرانیان مجبور بودند؛ هیچ پولی برای حماس و حزب الله نداشتند»
20 اکتبر ترامپ در مصاحبه با العربیه گفت که برای ایران و مردمش احترام قائل است و تأکید کرد که آنها «بسیار باهوش، مذاکره کنندگانی بزرگ و تاجرانی بزرگ» هستند. او افزود که می خواهد ایران «به عنوان یک کشور عالی عمل کند ولی اکنون بیش از هر زمان دیگری در خطر است»
5. برجسته کردن تهدیدی که ایران برای آمریکا دارد: سازمان های اطلاعاتی آمریکا به ترامپ بابت توطئه ایران علیه جان او هشدار دادند و ترامپ از این موضوع برای صحبت درباره خطراتی که ایران برای آمریکا دارد استفاده کرد
ترامپ درباره دو سوء قصد اخیر علیه خود گفت و تأکید کرد که «آن دو نفر ممکن است با ایران ارتباط داشتند». وی در ادامه افزود که اگر رئیس جمهور بود و یکی از نامزدان ریاست جمهوری در معرض تهدید بود «به کشور تهدید کننده (در این مورد ایران) هشدار می دادم که اگر کاری برای آسیب زدن به این شخص انجام دهید، ما هم به شما ضربه می زنیم. پس از آن دیگر تهدیدی وجود نخواهد داشت ولی متأسفانه آن رهبری را نداریم تا اینگونه قاطع وارد عمل شود»
مسئله اسرائیل و فلسطین
ترامپ و هریس هردو خواستار پایان دادن به جنگ غزه شده اند. هریس بیشتر روی آتش بس و توافق آزادسازی گروگان ها تمرکز کرده است و ترامپ بر اطمینان از پیروزی اسرائیل تأکید دارد. هر دو نامزد از تلاش ها برای پیشبرد عادی سازی رابطه با اسرائیل حمایت می کنند
پنج موضع کلیدی هریس
1. درخواست آتش بس و معامله گروگان ها: همراستا با دولت بایدن، هریس و والز توافق آتش بس و آزادی گوگان ها را محور اصلی پیام خود در مورد مناقشه اسرائیل و فلسطین قرار داده اند. والز معاون هریس در بیانیه ای که به مناسبت سالگرد حمله 7 اکتبر حماس به اسرائیل منتشر کرد گفت «از زمان هولوکاست این مرگبارترین روز برای یهودیان بوده است». او به حمایت تزلزل ناپذیر خود از امنیت اسرائیل تأکید کرد و حمله حماس را وحشیانه خواند. هریس نیز ضمن تأکید بر آتش بس و آزادی گروگان ها اعلام کرد که «همیشه برای احقاق حقوق فلسطینیان مبارزه خواهد کرد»
2. ابراز همدردی با فلسطینیان و درخواست کمک های بشردوستانه به غزه: برخلاف ترامپ و ونس، هریس و والز به مشکل مردم فلسطین توجه کرده و خواستار افزایش کمک ها شده اند
هریس 13 اکتبر توئیت کرد «اسرائیل باید فورا برای تسهیل جریان کمک به نیازمندان اقدامات بیشتری انجام دهد. غیرنظامیان باید محافظت شوند و باید به غذا و آب و دارو دسترسی داشته باشند. قوانین بین المللی بشردوستانه باید رعایت شود». هریس در بیانیه های خود این حس را القا می کند که دارد برای فلسطینان می جنگد و بدنبال احقاق حق «کرامت، امنیت، آزادی و تعیین سرنوشت» انهاست
3. تأکید بر همکاری نزدیک آمریکا و اسرائیل در مبارزه با حماس: هریس از ترور سنوار تمجید کرد و بر همکاری نزدیک بین دو کشور تأکید نمود
4. تأکید بر پیوند قوی بین مردم آمریکا و اسرائیل: هریس و والز با تأکید مجدد بر رابطه نزدیک آمریکا با مردم اسرائیل، سعی کردند از نتانیاهو فاصله بگیرند
5. همسویی با رویکرد دولت بایدن در قبال خاورمیانه: هریس و والز هیچ اختلاف نظر عمده ای با دولت بایدن در مورد رویکرد خاورمیانه ای اش ندارند
پنج موضع کلیدی ترامپ
1. ابراز حمایت قوی از اسرائیل: ترامپ مرتبا خود را بهترین دوست اسرائیل معرفی می کند
2. حمایت از حق اسرائیل برای دفاع از خود: ترامپ بارها از این صحبت کرده است که به اسرائیل اجازه می دهد برای دفاع از خود هرکاری لازم است انجام دهد و کار را تمام کند
3. تأکید بر این امر که رویکرد بایدن-هریس منجر به طولانی شدن جنگ شده است: هم ترامپ و هم معاونش از رویکرد بایدن-هریس در طول جنگ اسرائیل و حماس انتقاد کرده و این رویکرد را ضعیف و متزلزل می دانند
4. حمایت از حمله اسرائیل و نابودی رهبر حماس: ترامپ و ونس هر دو از کشتن یحیی سنوار رهبر حماس توسط اسرائیل حمایت کردند
5. تبلیغ دستاورد خود در پیمان ابراهیم: ترامپ ادعا می کند که توافق 2020 که منجر به عادی سازی روابط اسرائیل با امارات، بحرین و مراکش شد، به زودی گسترش می یابد
نظر شما