twitter share facebook share ۱۳۹۸ اردیبهشت ۰۱ 1970

به نوشته کیهان، این حضور در پی دعوت قاسم سلیمانی انجام شده است و علاوه بر حشد شعبی رزمندگانی از لشکر فاطمیون و حزب الله لبنان نیز در استان های خوزستان و لرستان در حال کمک رسانی هستند. به گفته استاندار خوزستان این شبه نظامیان حامل ماشین آلاتی همچون بیل مکانیکی، کمپرسی، امبولانس و بیمارستان صحرایی می باشند و در زدن سیل بند و ایجاد راه، کمک می کنند.

این حضور اما واکنش های بسیاری را برانگیخت و انتقادات گوناگونی از سوی تحلیلگران و ناظران سیاسی به این اقدام وارد شد. برخی با اشاره به اینکه این نیروهای شبه نظامی، آموزش لازم برای مقابله با سیل و امدادرسانی در زمان وقوع سانحه ندیده اند، هدف از ورود انان را امنیتی کردن فضا و مقابله با اعتراضات احتمالی مردم دانستند. این دسته برای اثبات ادعای خود به سخن موسی غضنفری آبادی، رئیس دادگاه انقلاب تهران اشاره می کنند که اخیرا گفته بود «اگر ما انقلاب را یاری نکنیم، حشد شعبی عراق، فاطمیون افغان، زینبیون پاکستان و حوثی‌های یمن خواهند آمد و انقلاب را  یاری خواهند کرد»

این عده از مخالفان تأکید می کنند که مخالفتی با حضور امدادگران خارجی ندارند، چنانکه در حوادثی که پیشتر در ایران رخ داده است همچون زلزله بم، امدادگرانی از کشورهای مختلف برای کمک رسانی حضور یافتند. در این مورد نیز اگر هلال احمر عراق در استان های سیل زده حاضر می شد مورد استقبال قرار می گرفت و مخالفتی با حضور انان نمی شد. اما مسأله این است در زمانی که حاکمیت با فعالیت های سازمان های خیریه غیر دولتی همچون جمعیت امام علی مقابله کرده و اجازه کمک رسانی به سلبریتی ها نمی دهد، چرا این چنین از حضور نیروهای شبه نظامی خارجی استقبال می کند. 

برخی دیگر از مخالفان نیز با استناد به قانون اساسی، حضور نیروهای نظامی خارجی را در کشور منوط به موافقت مجلس می دانند؛ پروسه ای که در این مورد اجرایی نشده است. چند تن از نمایندگان مجلس در زمره این دسته قرار دارند. عبدالکریم حسین‌زاده، نماینده نقده در این خصوص در توییتر نوشت: «آیا ارتش و سپاه به اندازه کافی نیرو نداشت؟ آیا فراخوان مردمی دادیم و کسی نیامد که حشدشعبی و فاطمیون وارد مناطق سیل‌زده شدند؟ گیرم که نیاز بود، چرا بدون اطلاع و مجوز دولت و مجلس؟».

 وی در ادامه نحوه ورود و حضور نیروهای شبه‌نظامی خارجی در ایران را نقض قانون اساسی جمهوری اسلامی دانست و افزود: «در هر صورت اصول ١٢۵ و ١۴۶ رعایت نشده و هم وحدت ملی و هم قانون اساسی با یک اقدام نادیده گرفته شدند.»

 بهرام پارسایی، نماینده شیراز در مجلس نیز با انتشار پیامی توییتری ضمن تأکید بر حرمت مرزهای ایران، عبور نیروی نظامی خارجی از آن حتی برای امدادرسانی را غیرقابل قبول دانست و چنین اقدامی را نقض قانون اساسی جمهوری اسلامی توصیف کرد.

شهاب‌الدین بی‌مقدار، نماینده تبریز در مجلس هم در مورد کمک حشد شعبی در مناطق سیل‌زده خوزستان ابراز تردید کرده و گفته بود: «حشدشعبی آمده کمکی کند اما اکنون شایعاتی پخش شده که چقدر می‌توانند کمک کنند؟ بالاخره اگر به نیروهای داخلی‌ پول می‌دادند خیلی بهتر بود چون آن‌ها فقط چند کامیون بار آوردند. اگر دوستان عزیز ما در عراق کمک خود را به سپاه و هلال احمر بدهند بهتر است چون واقعا در فضای مجازی شایعاتی پخش شده که به نفع کشور نیست ضمن اینکه به لحاظ امنیتی هم ممکن است این رفت و آمدها در صورتی که بدون نظارت باشد، نگرانی‌هایی را ایجاد کند.»

اما همه تحلیلگران سیاسی چنین نظری ندارند. به عقیده برخی از ناظران، پس از قرار گرفتن نام سپاه در فهرست گروههای تروریستی از جانب امریکا و در شرایطی که این نیروی نظامی بیشتر از هر وقت دیگری در صحنه بین الملل تحت فشار است، می کوشد تا محبوبیت خود را در صحنه داخلی افزایش داده و قدرت و نفوذ خود را به رخ رقیبان و مخالفان منطقه ای خود کشد و هدف از دعوت نیروهای حشد شعبی به ایران چیزی جز این نیست.

این گروه معتقدند، دیدگاه آنانکه ورود نیروهای حشد شعبی را برای سرکوب اعتراضات مردم می دانند دیدگاهی است سطحی و ساده لوحانه؛ چراکه حاکمیت در وقایع سال 88 نشان داد برای خاموش کردن اعتراضات نیاز به نیروی خارجی ندارد

و اما در خصوص اعلام مغایرت ورود نیروهای حشد شعبی با قانون اساسی، این دسته از تحلیلگران سیاسی، اظهارات برخی نمایندگان مخالف را در راستای اقدامات و مواضع تبلیغاتی برخی از نامزدان در آستانه انتخابات می دانند و اضافه می کنند که هیچکدام از دو اصل قانونی مورد استناد نمایندگان نقض نشده است؛ چراکه اصل ١۴۶ به ممنوعیت استقرار هرگونه پایگاه نظامی در کشور می پردازد و موضوع اصل ۱۲۵ نیز امضای عهدنامه‌ها، مقاوله‌نامه‌ها، موافت‌نامه‌ها و قراردادهای دولت ایران با سایر دولتها و همچنین امضای پیمان‌های مربوط به اتحادیه‌های بین‌المللی است که باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد

بنابراین اعتراض نسبت به حضور نیروهای شبه نظامی خارجی در حالی که مناطق سیل زده در شرایط اسفناکی قرار دارد و میزان خسارت حتی بسیار بیشتر از زلزله بم گزارش شده است، منطقی نیست. پس همانگونه که در زلزله بم هواپیمای سی ۱۳۰ متعلق به نیروی هوای ایالات متحده همراه با سربازان امریکایی بدون انکه هیچ صدای مخالفی بلند شود در خاک ایران به زمین نشست، در چنین اوضاعی عقل حکم می کند از هرگونه کمکی استقبال شود، حتی اگر این کمک از روی ریا انجام گردد و در ورای آن اهداف دیگری نهفته باشد.

اما نکته ای که تقریبا همه تحلیل گران با آن موافقند، تضعیف جایگاه دولت در حوادث جاری است. به گزارش ایرنا: «گروهی در کانال‌های تلگرامی نوشتند که در مراسم استقبال از نیروهای حشد شعبی هیچ مقام اجرایی و مسئول کنسولی حضور نداشته و این به معنای نادیده انگاشتن دولت از سوی فرماندهان سپاه بوده است.» 

رقابت‌ها و اتهاماتی نیز که در جریان امدادرسانی به سیل زدگان میان سپاه و دولت رد و بدل شد، پرسش‌های بسیاری را پیش کشید و به تقویت این شبهه‌ها انجامید.

پایگاه خبری رویداد۲۴ با اشاره به خبر روزنامه کیهان مبنی بر حضور حشد شعبی در ایران با دعوت قاسم سلیمانی، نوشت: «این سوال مطرح است که مقام سردار قاسم سلیمانی برای دعوت حضور یک نیروی شبه‌نظامی در ایران چیست؟»

در حالی که حوزه فعالیت و مسئولیت قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس به عنوان بازوی برون‌مرزی سپاه پاسداران، در خارج از مرزهای ایران است، حضور ابومهدی المهندس فرمانده ارشد این شبه‌نظامیان در جلسه ستاد مدیریت بحران خوزستان در کنار وی و شماری دیگر از مقام های سپاه آنچنانکه خبرگزاری فارس نوشت و نیز صدور دستور تخلیه روستای صراخیه در حاشیه تالاب شادگان توسط سردار، گویی که دولت را هیچ کاره کرده بود

سخن آخر اینکه: ارزیابی پیامدهای اجتماعی به ما می‌گوید پیش از انجام هر طرح و پروژه‌ای، از کارشناسان خبره بخواهیم پیامدهای اجتماعی‌ای که پس از اجرای طرح می‌تواند رخ دهد را پیش‌بینی و معرفی کرده و آنگاه تصمیم به اجرایی شدن آن طرح و چگونگی اجرایش بگیرند. اگر پیش از حضور گسترده شبه‌نظامیان غیرایرانی در مناطق سیل‌زده، پیامدهای اجتماعی و فرهنگی آن (از جمله واکنش‌های احتمالی ایرانیان) سنجیده می‌شد، حتما شیوه‌ای منطقی‌تر در پیش گرفته می‌شد.

نظر شما