twitter share facebook share ۱۴۰۰ تیر ۱۰ 1849

با گذشت هفتاد سال از آزادی هند از زیر یوغ استعمار، مردم فکر می کنند که کشور به یکی از اهداف خود رسیده است و آن این است که پیروان مذاهب گوناگون می توانند آزادانه زندگی کرده و اعمال عبادی و مناسک خود را برپا دارند.

جمعیت بزرگ هند تنوع زیادی دارد و دین در میان آنان از جایگاه مهمی برخوردار است. نه تنها اغلب هندوها، جین[1] ها و سیک های جهان در هند زندگی می کنند، که این کشور میزبان جمع کثیری از مسلمانان و میلیون ها مسیحی و بودایی است.

نظرسنجی اخیر مرکز تحقیقاتی پیو در مورد مذهب در هند، بسیار گسترده بوده و داده های آن از طریق مصاحبه رو در رو با 30,000 نفر به 17 زبان، بین سالهای 2019 تا 2020 بدست آمده است. این نظرسنجی نشان می دهد که هندی ها از تمام ادیان و مذاهب، بر اینکه می توانند آزادانه اعمال و مناسک خود را به جا آورند هم نظر هستند.

آنان رواداری مذهبی و احترام به ادیان را یکی از ویژگی های مهم مردم هند می دانند و غیر از مدارا، اشتراکات دیگری نیز دارند. برای مثال نه تنها اکثر هندوها (77%) که همین تعداد از مسلمانان به کارما [2]معتقدند؛ یک سوم از مسیحیان هند و 81% از هندوها به قدرت رود گنگ در پاکسازی آنان از گناه باور دارند. در شمال هند 12% هندوها، 10% سیک ها و 37% مسلمانان تصوف را جزئی از هویت خود می دانند و احترام به بزرگ ترها برای همه هندی ها از هر دین و مسلکی بسیار مهم است.

اما علیرغم اشتراک ارزش ها و باورهای مذهبی و زندگی زیر یک پرچم و یک قانون اساسی، این احساس در هندی های بسیاری وجود دارد که اشتراک چندانی با سایر گروههای مذهبی ندارند. اکثر هندوها (66%) خود را بسیار متفاوت از مسلمانان می دانند و اغلب مسلمانان نیز همین حس را دارند. البته مواردی نیز وجود دارد و برای مثال دو سوم جین ها و نیمی از سیک ها بین خودشان و هندوها اشتراکات زیادی می بینند؛ اما در کل، این تمایل در جوامع مذهبی هند وجود دارد که خود را از سایر گروههای مذهبی جدا نموده و ممزوج نشوند.

از این رو است که ازدواج های بین المذاهبی یا تغییر دین در هند امری نادر است. برای بسیاری از هندی ها مهم است که فردی از جامعه مذهبی خودشان با فردی که آئین دیگری دارد ازدواج نکند؛ تقریبا دو سوم هندوها خواهان جلوگیری از ازدواج هندوها با پیروان سایر ادیان هستند؛ این خواسته در بین مسلمانان بیشتر است و به 80% می رسد.

در زمینه دوستیابی نیز، در کل برای هندی ها مهم است که با فردی هم کیش خودشان دوست شوند. اغلب هندوهایی که در نظرسنجی شرکت کردند اذعان داشتند که بیشتر دوستان صمیمی شان هندو هستند؛ این امر در میان سیک ها و جین ها نیز رایج بود.

در خصوص همسایگی، تمایل به اینکه همسایگان را افرادی هم کیش تشکیل دهند کمتر بود. 45% هندوها از اینکه همسایه مسلمان، مسیحی یا سیک داشته باشند ابایی نداشتند و 45% هم حاضر به پذیرش پیروان ادیان دیگر در همسایگی خود نبودند. این واکنش منفی در مورد مسلمانان بیشتر بود؛ از هر سه هندو یک نفر به اینکه در همسایگی یک مسلمان زندگی کند نگاه منفی داشت؛ 61% جین ها نیز حاضر به پذیرش همسایه مسلمان نبودند و این درحالی است که 92% آنان از همسایگی با هندوها استقبال می کردند.

اینکه هندی ها علیرغم مدارا در برابر سایر ادیان، خواهان تفکیک و عدم اختلاط با غیر همکیشان خود هستند، ممکن است امری متناقض به نظر برسد اما برای آنان امری عادی است. هندی ها هم تحمل سایر مذاهب را مهم می شمارند و هم خواهان محدود کردن روابط شخصی خود با پیروان سایر ادیان هستند؛ برای مثال 82% هندوهایی که خواهان ممنوعیت ازدواج بین المذاهبی هستند معتقدند که احترام به سایر ادیان در مذهب هندو بسایر مهم است و 85% آنان به شدت از مدارای مذهبی حمایت می کنند. بنابراین از نگاه هندی ها، رواداری مذهبی لزوما شامل اختلاط جوامع نمی شود؛ آنان کشوری می خواهند شبیه به پارچه ای چند تکه که خطوط بین تکه ها کاملا از هم مشخص شده است.

البته پس از روی کار آمدن حزب بهاراتیا جاناتا به رهبری نخست وزیر مودی، در رابطه ی بین اکثریت هندو و اقلیت های مذهبی مشکلاتی ایجاد شده است. طبق بررسی ها نزدیک به دو سوم هندوها، هندی واقعی را کسی می دانند که به دین هندو معتقد است و 59% آنها نیز می گویند هندی کسی است که به زبان هندی (یکی از دهها زبان رایج در هند) صحبت کند. در انتخابات 2019، 60% از هندوهایی که دین هندو و زبان هندی را دو خصیصه مهم در هویت هندی برمی شمردند، به حزب مودی رأی دادند و همین گروه هم هستند که نسبت به ممنوعیت ازدواج های بین المذاهبی تأکید بسیار دارند.

این گروه نسبت به سایر هندوها مذهبی تر نیز هستند؛ 95% آنان دین را در زندگی امری مهم می دانند و سه چهارم هر روز دعا و عبادت می کنند. اما حتی همین گروه هم به تنوع مذهبی در هند نگاه مثبتی دارند و دو سوم آنها تنوع مذهبی را به نفع هند می دانند.

مسلمانان هند

مسلمانان دومین گروه بزرگ مذهبی در هند هستند و رابطه پیچیده ای با هندوها دارند. این دو جامعه قرن ها در کنار هم با آرامش زندگی کرده اند اما تاریخشان به ناآرامی و خشونت نیز آمیخته است. در زمانی که ما در حال انجام نظرسنجی بودیم تظاهراتی در مورد قانون جدید تابعیت در دهلی و شهرهای دیگر صورت گرفت؛ این قانون، اعطای شهروندی را به برخی از مهاجران تسهیل می کند اما مسلمانان مهاجر را شامل نمی شود.

95% از مسلمانان به هویت و فرهنگ هندی خود افتخار می کنند و تنها 24% معتقدند که در هند علیه آنان تبعیض بسیاری وجود دارد؛ جالب است که هندوها نیز با نسبتی مشابه علیه خود تبعیض حس می کنند. اما تجارب شخصی تبعیض در میان مسلمانان در مناطق مختلف هند متفاوت است؛ در بین مسلمانان شمال هند 40% به ما گفتند که شخصا در دوازده ماه گذشته با تبعیض مذهبی مواجه شدند حال آنکه تجربه تبعیض در میان مسلمانان در سایر نقاط هند بسیار کمتر بود.

مسلمانان نیز همچون هندوها ترجیح می دهند با پیروان سایر مذاهب ممزوج نشوند. سه چهارم مسلمانان هند از وجود سیستم قضایی اسلامی در دادگاهها به هنگام رسیدگی به احوال شخصیه همچون ارث و طلاق حمایت می کنند.

اما تمایل مسلمانان به جدایی نیز مانع از مدارا با سایر مذاهب نیست. اکثر مسلمانانی که خواهان شکل گیری دادگاههای جداگانه برای مسلمانان بودند، معتقدند که تنوع مذهبی به نفع هند است و با گذشت هفت دهه از جدایی پاکستان از هند، دیدگاه غالب مسلمانان این است که این تقسیم به روابط هندوها و مسلمانان ضربه زد.

*منبع: پیو

مترجم: فاطمه رادمهر

 


[1] آیین جِین (जैन) یا جِـیـنیسم (به انگلیسی: Jainism) یکی از دین‌های هندی است، که از هند و در سده ۵ تا ۷ قبل از میلاد برخاسته است

[2] در فرهنگ شرقی، کارما یکی از مفاهیم اساسی هندوئیسم، بودائیسم، سیکیسم و جینیسم است. مفهومی که به طور کلی به اهمیت اعمال بشر اشاره دارد و می‌گوید کردارهای هر انسان، بر کیفیت این زندگی و زندگی‌های بعدی او اثر می‌گذارد. رفتارهای خوب کارمای خوب می‌سازند و رفتارهای بد کارمای بد اما در فرهنگ عامه غربی، کارما چنین مفهوم روحانی عمیقی ندارد. در باور عامه، کارما یک قانون پاداش و جزا است. یک نیروی ماورائی که به کارهای خوب پاداش می‌دهد و در ازای کارهای بد ما را تنبیه می‌کند

نظر شما