دیپلماسی برای احیای توافق هستهای به بنبست رسیده و هیچیک از طرفین تمایلی به اتخاذ تصمیمات سخت سیاسی که لازمه رسیدن به توافق است از خود نشان نمیدهند
طرفهای توافق میگویند که نسبت به موفقیت گفتگوها خوشبین هستند ولی واضح است که اختلافات عمده همچنان باقی مانده است
به گفته یک مقام اروپاییِ درگیر در مذاکرات، اکنون تمرکز روی نشست امنیتی مونیخ است که با حضور یک هیأت عالیرتبه آمریکایی برگزار میشود و یکی از دستور کارهای نشست، چشمانداز توافق با ایران میباشد
یکی از بنبستهای توافق، تضمینی است که ایران از آمریکا میخواهد تا مجددا از برجام خارج نشود. حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران خواهان آن شده است که کنگره «بیانیهای سیاسی» دهد مبنی بر اینکه آمریکا از توافق هستهای خارج نمیشود
وی به فایننشال تایمز گفت: «ما به تضمین نیاز داریم. ایران حاضر شده که به جای گرفتن تضمینهای قانونی، کنگره بیانیهای دهد و ضمن آن متعهد شود که تعهدات سیاسی آمریکا را برای بازگشت به توافق و اجرای آن تضمین میکند»
اما علی واعظ مدیر بخش ایران در گروه بینالمللی بحران معتقد است که درخواستهای ایران هیچیک واقعبینانه نیست و صدور بیانیهای سیاسی از سوی کنگره غیرممکن است
نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا این هفته نشست هیأت کنگره را در مونیخ رهبری خواهد کرد. دموکراتهای ایالات متحده پیشتر برجام را یک دستاورد بزرگ دیپلماتیک میخواندند؛ اما با توجه به در پیش بودن انتخابات میان دورهای کنگره در ماه نوامبر، احتمال ادامه رهبری خانم پلوسی در هالهای از ابهام قرار دارد
مخالفان توافق هستهای با ایران نیز به رهبری سناتور جمهوریخواه لیندسی گراهام در مونیخ خواهند بود. وی این هفته در گفتگو با روزنامه جروزالمپست گفت که اکثریت نمایندگان از هر دو حزب مخالف احیای توافق با ایران هستند «اگر هم توافق احیا شود اثر حقوقی آن فراتر از دولت فعلی آمریکا نخواهد بود»
وی افزود که پیشنهادی که در نشست مونیخ مطرح خواهد کرد این است که در ازای توقف کامل غنیسازی ایران، تحریمهای این کشور کاهش یافته و اجازه فروش نفت به آنها داده شود. اما با توجه به اینکه تهران همیشه اصرار داشت حق غنیسازیاش به رسمیت شناخته شود، این پیشنهاد قطعا رد خواهد شد
دلالان و معاملهگران نفت نیز خوشبین هستند زیرا نشانههایی همچون دیدار مقامات ایران با مسئولین پالایشگاههای کره جنوبی وجود دارد که نشان میدهد ایران برای بازگشت به بازارهای بینالمللی نفت آماده میشود
با توجه به اینکه ایران از حیث بهرهمندی از ذخایر گاز طبیعی و نفت به ترتیب در جایگاه دومین و چهارمین کشور جهان قرار دارد، میتواند به کاهش قیمت انرژی کمک کند. ولی بنبست در توافق هستهای به تنشها افزوده و ممکن است قیمت نفت خام را تا 100 دلار در هر بشکه افزایش دهد
در تهران نشانههایی وجود دارد مبنی بر اینکه تندروها از عدم پیشرفت در مذاکرات خسته شدهاند
ماه گذشته روزنامه اصلاحطلب شرق نوشت سعید جلیلی مذاکره کننده ارشد سابق هستهای ایران نامهای طولانی به آیتالله خامنهای نوشته و ضمن انتقاد از مذاکره کنندگان ایرانی در وین خواستار خروج کامل از توافق 2015 شده است
جلیلی در مورد این نامه اظهارنظری نکرده اما این گزارش با دیدگاه سایر چهرههای تندرو که در روزهای اخیر به شکل فزایندهای از مذاکرات انتقاد کردهاند همخوانی دارد
علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی روز چهارشنبه در توئیتی نوشت که برجام به پوستهای خالی تبدیل شده و نمیتوان به اروپا و آمریکا اعتماد کرد
وی در توئیتی دیگر نوشت: درخواستهای ایران برای راستیآزماییِ لغو تحریمها و تضمین آمریکا برای عدم خروج از توافق در آینده، جزئی لاینفک از توافق است و نشان میدهد که نهاد امنیتی کشور از خواستهای که واشنگتن ان را بارها غیرممکن دانسته عقبنشینی نخواهد کرد
مترجم: فاطمه رادمهر
messages.comments