حادثه در روز روشن مقابل درب دانشگاه منصوره رخ داد. مرد جوانی با نزدیک شدن به نیره اشرف که دانشجوی دانشگاه منصوره بود، او را با چاقو زد و گلویش را برید. مردم که شوکه شده بودند، وارد عمل شدند و مرد را تا رسیدن پلیس گرفتند؛ ولی متأسفانه نیره در راه بیمارستان جان باخت
در بسیاری از موارد، زن‌کشی توسط مردان خانواده و آشنایان مقتول رخ می‌دهد. بدست آوردن آمار دقیق زنانی که در مصر توسط آشنایان‌شان به قتل می‌رسند کار راحتی نیست. در گزارشی که ماه فوریه درباره خشونت علیه زنان توسط بنیاد توسعه و برابری «ادراک» منتشر شد، از 214 زن نام برده شده بود که در سال 2021 توسط اعضای خانواده خود برای مثال شوهر یا شوهر سابق‌شان به قتل رسیده بودند. در یازده مورد قاتل، مردان همسایه بودند. در مورد نیره، قاتل و مقتول هر دو اهل یک روستا در دلتای نیل بودند؛ قاتل مدتی بود که از نیره خواستگاری می‌کرد اما پاسخ نیره منفی بود. نیره قاتل را در فسیبوک بلاک کرد و از او شکایت نمود اما همچون موارد مشابه، به شکایت او رسیدگی نشد و زن جوان بی‌دفاع ماند
حوادث زن‌کشی معمولا برای مدت کوتاهی در صدر اخبار قرار می‌گیرد ولی پس از چندی به دست فراموشی سپرده شده و همه چیز به حالت عادی برمی‌گردد. جامعه اغلب به پرونده‌های این چنینی به عنوان مسائل خصوصی نگاه می‌کند. تنها 24 ساعت بعد از قتل نیره، دو زن دیگر در مصر بدلیل اختلافات خانوادگی توسط برادرانشان با ضربات چاقو کشته شدند؛ در یک مورد برادر به دلیل اینکه خواهرش را مقصرِ دو طلاقش می‌دانست، او را به قتل رساند
اما قتل نیره از همان ابتدا واکنش گسترده‌ای برانگیخت؛ شاید به این دلیل که قتل او در ملأ عام رخ داد. مردم با دوربین‌های موبایل، از حمله مهاجم فیلم گرفتند و فیلم و عکس این دختر 21 ساله را درحالی‌که شلوار جین و بلوز زردرنگی به تن داشت و در خون خود روی سنگفرش کثیف خیابان غلتیده بود، در شبکه‌های اجتماعی منشتر کردند. لذا بحث گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی براه افتاد
تا زمانی که قربانی سرزنش شود چیزی تغییر نمی‌کند
نهاد ابوکمسان فعال حقوق زنان در ویدئویی که در اینستاگرام پخش شد، می‌گوید: «تا زمانی که شکایت زنان جوان جدی گرفته نشود و زنان را عامل ایجاد مشکل بدانند، این اتفاق‌ها ادامه خواهد یافت». شیما طنطاوی رئیس سازمان «فضای امن برای زنان مصر» نیز می‌گوید که کوتاهی پلیس در این پرونده استثنا نیست و شکایت زنان اغلب به این دلیل که به این موارد به عنوان امری خصوصی نگاه می‌شود، مورد تعقیب و رسیدگی قرار نمی‌گیرد
گروه‌های حقوق زنان سال‌هاست علیه فرهنگی که در آن رضایت زن برای رابطه با مرد و ازدواج بی‌اهمیت تلقی می‌شود، مبارزه میکنند. دو سال پیش تمیم یونس خواننده مصری ترانه‌ای به نام «اگر نه بگویی، به دردسر میفتی» خواند که با جنجال زیادی مواجه شد. یونس در واکنش به انتقادات، ترانه را از کانال یوتیوب خود حذف کرد اما همچنان می‌توان نوای این ترانه را در کلوب‌ها، قایق‌هایی که روی رود نیل تردد میکنند یا در مهمانی‌ها، شنید. این آهنگ می‌تواند محرک قاتل نیره باشد
زنان مصری پلیس را به بی‌عملی در مواجهه با شکایت زنان متهم میکنند و می‌گویند که اقشار محافظه‌کار مصر به جای مجرمان، قربانیان را مقصر می‌دانند. در مورد اخیر نیز یکی از شیوخ مهم دانشگاه الازهر در سخنانی سبک پوشش نیره را عامل جنایت دانست «اگر برای زندگی خود ارزش قائل هستید به جای شلوار تنگ و افشان کردن موهایتان، عبا بپوشید؛ چرا؟ چون با نوع پوشش خود مردان را تحریک می‌کنید و آنها راه دیگری پیش روی خود نمی‌بینند جز اینکه شما را سلاخی کنند» سخنان شیخ مبروک عطیه همراه با موزیکی احساسی در حساب فیسبوکش منتشر شد
این ویدئو نیز در شبکه‌های اجتماعی مورد بازنشر قرار گرفت و این بار چهره‌های محافظه‌کار را مجبور به معذرت‌خواهی کرد. چندین شکایت علیه شیخ مطرح شد. شورای ملی زنان مصر اعلام کرد که «اظهارات شیخ باعث تحریک خشونت علیه زنان و قتل آنها شده است و لذا او را تحت پیگرد قانونی قرار داده‌اند»
شیخ عطیه اعلام کرد که از دانشگاه مرخصی گرفته و دیگر در انظار ظاهر نمی‌شود. الازهر نیز با صدور فتوایی توجیه قتل زنان بر اساس پوشش را به شدت محکوم نمود. بحث در مورد زن‌کشی در مصر ادامه دارد؛ نیره 21 ساله به نماد زنان مورد ظلم تبدیل شده و هشتگ «عدالت برای نیره» به پربازدیدترین هشتگ این روزهای شبکه‌های اجتماعی مصر بدل گشته است
اما ظاهرا قاتل نیز یک الگو شده است. تنها چند روز بعد از قتل نیره، یک دختر جوان دانشجو به نام ایمان ارشاد در اردن با شلیک پنج گلوله به قتل رسید. قاتل قبلا به قربانی خود هشدار داده بود «اگر با من حرف نزنی، مانند آن مرد که در مصر دست به قتل زد، تو را می‌کشم»
مترجم: فاطمه رادمهر
نظر شما