دین و اندیشه

خط فقر و آثار فردی و اخلاقی آن از نگاه امام علی(ع)

۱۳۹۷ شهریور ۰۷

تلقى از خط فقر در جهت‌گيرى عدالت اقتصادى و فرهنگ لازم براى تحقق آن، نقشى اساسى دارد. در نگاه امام على(ع) هر انسانى لياقت و حق دارد كه در رفاه كامل زيست كند تا در بستر آن بتواند در جهت اهداف انسانى حركت نمايد. از اين‌روست كه آن حضرت از جمله وظايف حكومت را اين دانسته است كه براى عموم مردم، رفاه متناسب فراهم سازد، چنان‌كه آن حضرت فرموده است :«فَأَمَّا حَقُّكُمْ عَلَيَّ... وَ تَوْفِيرُ فَيْئِكُمْ عَلَيْكُمْ؛ امّا از جمله حقوق شما بر من (حكومت) اين است كه درآمدهايتان را فراهم كنم و به شما برسانم.»

جزئیات

خوش بینی به شهروندان و اداره شوندگان

۱۳۹۷ شهریور ۰۴

از لوازم مهم حکومت و مدیریت انسان گرایانه، نگاه مثبت به مردمان و اداره شوندگان و اعتماد و خوش بینی به انهاست. اساس حکومت های فاسد را بدبینی، بی اعتمادی و سوء ظن نسبت به مردم تحت حکومت تشکیل می دهد؛ حاکم خود را تافته جدابافته از مردم می شناسد و مردم را در جهت ضدیت و دشمنی با دولتش می داند و با همین دید همیشه به خاطر اضطراب و نگرانی هایی که از مردم دارد در پی کسب اطلاعات توسط سازمان های مختلف از مخالفان و سرکوبی آنان و در جستجوی بهانه ای است که بتواند عقده ها و کمبودهای خود را بر سر عده ای مظلوم خالی نموده و چند روزی بیشتر حکومتش را در سایه ارعاب و وحشت بر مردم تحمیل کند.

جزئیات

شرایط استجابت دعا

۱۳۹۷ شهریور ۰۱

یکی از علل و اسبابی که خدا در کار انسان مؤثر قرار داده، دعا است؛ یعنی اینکه آدمی با تمام وجودش به خدا توجه کند، با او به راز و نیاز پردازد، خواسته خود را با او در میان نهد و از او کمک بخواهد. درست است که خدا همه چیز را می داند و از خواست قلبی و راز درونی همه کس آگاه است، ولی همانطور که او در مناسبات بشر با طبیعت، نظام کار و کوشش و عمل و بازده عمل را مقرر کرده، و نابرده رنج، گنجی، و ناکرده کار، مزدی، میسر نساخته، در مناسبات مستقیم انسان با خدا نیز نظام «دعا و استجابت» را مقرر ساخته است .

جزئیات

دیه زن و مرد و نسبت آن با مبانی استنباطی فقهی

۱۳۹۷ مرداد ۳۱

حجت‌الاسلام محمد سروش‌محلاتی، استاد دروس خارج حوزه علمیه قم، در نشست اول سلسله نشست‌های علمی چالش‌های فقهی حقوقی حوزه زنان با موضوع «امکان‌سنجی برابری دیه زن و مرد» اظهار کرد: از منابع چهارگانه استنباط احکام فقهی در قرآن مساله‌ای در زمینه مقدار دیه زن و مرد نداریم؛ بنابراین امکان سنجی این حکم براساس منبع قرآن منتفی است و حکم برابری دیه برخلاف قرآن نیست، چون قرآن در این زمینه مساله را مسکوت گذارده است. منبع دیگر عقل بوده که آن هم برابری دیه را به عنوان یک حکم خلاف خود نمی‌داند و از این جهت نیز مشکلی در کار نیست.

جزئیات

شكيبايى و خشم

۱۳۹۷ مرداد ۲۸

هرگاه بادی بوزد برگها و چيزهاى سبك به هوا بر مى خيزند اما اشياء سنگين با وزش نسيم يا حتى طوفان از جاى خويش نمى جنبند. نفس شكيبا با ناسزا يا سرقت يك دزد يا آزار يك نادان به لرزه نمى افتد، اما نفس سبك با كوچكترين حادثه و ناچيزترين سخن به ناراحتى گرفتار مى شود.

جزئیات

سطحی نگری دینی؛ علامت و عاقبت

۱۳۹۷ مرداد ۲۰

دین، شیوه و روش صحیح زندگی کردن را به انسان می آموزد از این رو وقتی که دین بد فهمیده می شود، یعنی مسیر زندگی انسان ها به انحراف کشیده می شود و همان گونه که شخص بی دین از صراط مستقیم خارج شده است، شخصی متدینی هم که تلقی صوابی از دین ندارد، بیرون از صراط مستقیم است.

جزئیات

اصالت بخشش

۱۳۹۷ مرداد ۱۸

امیرمؤمنان علی(ع) بر اساس آموزه های قرآنی بخشش گرایی را در زندگی و حکومتداری اصلی بنیادین دانسته و بنای روابط و مناسبات حکومتی را بر آن اعلام کرده است. در منطق قرآن کریم پوشاندن بدی و بخشش گرایی به ویژه آنجا که توانمندی هست، تا آنجا که به گستاخی منجر نشود اصلی اساسی است که چنین رفتار کردن متصف شدن به کمالات الهی است، که خداوند قادر متعال با وجود قدرتش بخشش گرا است. بخشش آنجا که برتری وجود دارد جای پشیمانی ندارد که این زمینه اصلاح اشخاص و پوندهای اجتماعی را فراهم می کند

جزئیات

دل های پاک جز گمان نيكو نمی برند

۱۳۹۷ مرداد ۱۷

دل همچون زمينى است كه مى تواند شوره زار باشد يا پاك. همانگونه که زمين شوره زار جز رنجورى و محنت به بار نياورد و زمين پاك، گياه سرسبز؛ دل پاك نيز پاكى به بار مى آورَد و دل پليد، پليدى. دارنده دل پاك سخن و انديشه اش نيز پاك است و دارنده دل پليد، سخن و انديشه اش پليد خواهد بود. يكى از كارهاى دل، گمان نسبت به ديگران و خداوندگار است. صاحب دل پاك جز خير به مردم و به پروردگار گمانى نمى برَد در حالى كه دارنده دل پليد بر عكس آن است.

جزئیات

نفى ناسيوناليسم و نژاد پرستی در اسلام

۱۳۹۷ مرداد ۱۵

بدون شک، انسان به هر سرزمین یا قبیله و نژادى تعلق داشته باشد، نسبت به آن عشق می ورزد و این پیوند علاقه او با سرزمین، قوم و نژادش نه تنها عیب نیست، که عامل سازنده اى براى همکارى هاى اجتماعى او است، ولى این امر، حساب و اندازه دارد، اگر از حدّ بگذرد، به صورت مخرب و گاه فاجعه آفرین درخواهد آمد، و منظور از تعصب نژادى و قبیلگى که مورد نکوهش قرار مى گیرد همین «افراط» است. دفاع افراطى از قوم و قبیله و نژاد و مذهب، سرچشمه بسیارى از جنگ ها در طول تاریخ بوده است و دو جنگ جهانی اول و دوم و نیز جنگ های خانمان سوز خاورمیانه و کشتار مردم بی گناه از دین و نژادهای مختلف همگی متأثر از این تعصبات پوچ و کورکورانه بوده است

جزئیات

سیاست و روحانیت

۱۳۹۷ مرداد ۰۹

روحانیت، در طىّ روزگاران گذشته و سده ‏هاى پيشين همواره مسيرى را پيموده و راهى را رفته ‏اند كه پيامبر خدا صلى الله‏ عليه ‏و‏آله و امامان معصوم عليهم ‏السلام برايشان ترسيم كرده ‏اند؛ يعنى راه اصلاح امّت اسلامى. لذا هرگز حكومتگران را به حال خود رها نكرده ‏اند كه هر طور مى‏ خواهند عمل كنند، بلكه در سياست کنش مستقیم داشتند.

جزئیات

این حرم، مطهر است؟

۱۳۹۷ مرداد ۰۴

حضرات ائمه معصومین (علیهم السلام) در اوج طهارت و پاکی قرار دارند و خداوند آن ها را در مرتبه طهارت مطلق قرار داده است: «ویطهرکم تطهیرا» و البته حرم آن ها نیز پاک است و باید طهارت آن حفظ گردد. و حتی اصحاب آنان نیز از پاکانند و در وادی طهارت آرمیده اند: «طبتم و طابت الارض التی فیها دفنتم» حرم ائمه سرزمین مقدسی است که مشتاقان برای کسب طهارت در آن گرد می آیند و البته شرافت آن بالاتر از مسجد قباست که خداوند در شان ان فرموده است: «فیه رجال یحبون ان یتطهروا»

جزئیات

امام رضا(ع) در مواجهه با «فساد در لباس دین»

۱۳۹۷ مرداد ۰۳

مسئولیت مهم انبیاء و اولیاء در مبارزه است. لذا در مقام زیارت به ساحت مقدس شان می‌گوئیم: «لقد جاهدت فی‌الله حق جهاده». و این مبارزه همیشه مبارزه دربرابرفساد سیاسی نیست تا برخوردی مانند امام حسین(ع) و کربلا را بخواهد. بلکه چه بسا مبارزه در برابر فسادی باشد که بر سرتاسر جامعه اثر غیر قابل انکار دارد.

جزئیات

نگاهی به زندگی ایت الله شهید سید حسن شیرازی

۱۳۹۷ تیر ۳۰

ایت الله سید حسن شیرازی سفرهای تبلیغی زیادی با هدف نشر و دفاع از ارمانهای شیعه داشت. در این نوشتار به شرح این سفرها می پردازیم.

جزئیات

سعه صدر در حکومت و مدیریت

۱۳۹۷ تیر ۳۰

لازمه اداره درست امور، داشتن ظرفیت وسیع و تحمل و حوصله فراوان و گذشت و بزرگواری است. کسی که فاقد سعه صدر در اداره امور است نمی تواند حق را پاس دارد و جز خود را تحمل کند و عدالت را برپا نماید و خدمتگزار مردم باشد.

جزئیات

غيرت ورزی، لازمه حفظ تعلقات آدمی

۱۳۹۷ تیر ۲۶

آدمى در مراحل زندگى تعلقاتى نفسانى يا جسمانى دارد، و همان گونه كه در جامعه، هم جذب يافت مى شود هم دفع، هر انسانى نيز بايد صفتى دافعه در خود داشته باشد تا موجوديّتش را پاس دارد و تعلقاتش را حفظ كند و بدين ترتيب به دست آزمندان غارت نشود و آماج هدف فرصت طلبان قرار نگيرد.

جزئیات

نقدی بر سخنان پناهیان درباره بُعد اصلی رسالت

۱۳۹۷ تیر ۲۳

آذر ماه 95 بود که علیرضا پناهیان در یکی از سخنرانی‌های خود عنوان کرد که بُعد اصلیِ رسالتِ پیامبر، جنبه‌های سیاسی آن است. او گفته بود که اگر از سویه سیاسیِ رسالت غفلت بورزیم، هدف از بعثت را درنیافته‌ایم. به باور وی، هدف از ارسال نبیّ(ص) و غایتِ نهایی رسالت، آن بوده است که پیامبر خلعت ریاست به تن کند و بر جامعه حُکم برانَد.

جزئیات

نگاه انسان گرایانه در حکومت و مدیریت

۱۳۹۷ تیر ۲۰

رفتارهای حکومتی و مدیریتی به شدت متأثر از نوع نگاه به مردمان و اداره شوندگان است و هرگونه تلقی از آنان به نوعی رفتار منجر می گردد. لازمه حکومت و مدیریتی مبتنی بر روابط و مناسبات صحیح انسانی، نگاه انسان گرایانه است یعنی برای همه ارزش و کرامت و حرکت قائل شدن و حکومت و مدیریت را برای آنان و در خدمت ایشان دیدن

جزئیات

اميد به رحمت الهی

۱۳۹۷ تیر ۱۸

اميد يعنى انتظار داشتن امرى مطلوب كه با فراهم كردن مقدمات رسيدن به آن همراه است. شخص كشتكار، زمين را شخم مى زند و آن گاه تخم را آبيارى مى كند و كشت خود را از هرگونه آفتى دور مى دارد و براى حفظ ثمره آن هرچه در توان دارد به كار مى بندد و پس از آن در رسيدن نتيجه كار خود به كمال مورد نظر به لطف خداى اميد مى بندد، زيرا عوامل طبيعى از قدرت و اراده آدمى بيرون است و وزيدن يك طوفان يا حمله دسته اى حشره يا ريزش قدرى تگرگ، كِشت او را به تباهى مى كشانَد و درختها از ميان مى روند يا ميوه ها را كرم مى خورَد.

جزئیات

جریان تندرو در برابر امام صادق(ع)

۱۳۹۷ تیر ۱۷

در روایت است که حضرت صادق(ع) با جمعی از اصحاب خود از محله‌ای عبور می‌فرمودند و دیدند که مردی غیرمسلمان گرسنه و برهنه است و وقتی حضرت به آن فرد لباس و غذای مناسب داد مورد اعتراض گروهی از اصحاب خود قرار گرفت که «چرا به یک کافر خدمت رسانی کردید؟» که حضرت آنان را متوجه حقوق انسانی هر انسان بر انسان دیگر نمود.

جزئیات

عدلی به وسعت صدق صادق

۱۳۹۷ تیر ۱۶

امام صادق(ع) به اعتبار نقش مهمی که در هویت‌بخشی و صورت‌بندی مبانی اعتقادی و فقهی شیعه داشت، به‌عنوان «رئیس مذهب شیعه» شناخته می‌شود. او در زمانه‌ای می‌زیست که افزون بر روند رو به رشد گردآوری و تدوین احادیث، مذاهب فقهی در حال پدیدار شدن بودند و بازار آشفته بحث‌های کلامی نیز رو به گرمی بود. در چنین شرایطی حیات فکری و سیاسی شیعه به تدوین اصول و بنیادهای فکری آن بستگی داشت و برجسته‌ترین بازمانده خاندان رسول خدا عهده‌دار انجام آن شد و «مکتب جعفری» را بنیان نهاد.

جزئیات

سياست اسلام درباره هيأت حاكمه

۱۳۹۷ تیر ۰۹

يكى از امورى كه اسلام به اصلاح و بهسازى آن اهميت شايانى داده «هيأت حاكمه» است. مقصودمان از «هيأت حاكمه» كسانى هستند كه بر مردم حكومت مى ‏كنند از قبيل رئيس كل كشور اسلامى كه از وى به «امام» يا [در زمان عدم حضور امام معصوم] «فقيه عادل» يا «شوراى فقها» تعبير مى‏ شود، و حكام منصوب از جانب امام يا فقيه و كارگزاران او و كارمندانشان.

جزئیات

تفکیک شیفتگان عدالت از فریفتگان قدرت

۱۳۹۷ تیر ۰۷

بهترین میزان براى دریافت توفیق یک حکومت، میزان «عدالت» در آن حکومت است، یعنى اینکه یک حکومت چگونه استحقاق‌ها را در همه‌ امور رعایت مى‌کند و تبعیض‌ها را مى‌زداید، آنجا که باید مساوات را پاس بدارد، بجد آن را پاسدارى مى‌نماید، آنجا که صلاحیت و استحقاق موجب تفاوت و امتیاز مى‌شود، حقوق متناسب هر ذیصلاح و هر ذى‌حقى را رعایت مى‌کند و براى همگان امکان رشد و شکوفایى استعدادشان را فراهم مى‌سازد تا هر کس بتواند به میزان بروز استعداد و توانایى خود از امکانات متناسب با استعداد و تلاش خویش بهره‌مند شود و به هیچ‌کس و هیچ‌چیز ستمى روا نشود.

جزئیات

تقیه؛ دروغی برای جلب منفعت بیشتر یا تنها راه نجات

۱۳۹۷ تیر ۰۶

یکی از روش های عقلایی رایج در میان ملل و نحل، «تقیّه» است. این شیوه که به معنی خودداری از افتادن به دام خطر و مهلکه می باشد، در اسلام نیز سپری برای حفظ جان مسلمانان در مواقع خطر شناخته شده و به گفته ائمه معصومین علیهم السلام جزء دین و آیین اسلام به شمار می رود.

جزئیات

ترس و جسارت

۱۳۹۷ تیر ۰۳

گاهى آدمى از رويارويى با مشكلات زندگى نيز مى هراسد و اين البته سزاوار تقدير نيست، چنانكه گاهى انسانى بى هيچ توجيهى با جسارت، خويش را به خطر مى افكند چنين شخصى نيز به حماقت نزديكتر است. اسلام از اين هر دو برحذر مى دارد و آنچه پسنديده است حد ميانه اين دو يعنى شجاعت است. خداى متعال مى فرمايد: (وَ لاَ تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ); «خويش را با دست خود به نابودى نيندازيد».

جزئیات