یادداشت سیاسی

علل استعفای سعد حریری و سناريوهای پيش رو

۱۳۹۶ آبان ۱۴

سعد الدين رفيق حريری، نخست‌وزير لبنان روز گذشته در خلال سفر خود به رياض بيانيه‌ای را قرائت و طی آن استعفای خود از مسووليت نخست‌وزيری لبنان را اعلام كرد. اين استعفا در شرايطی صورت مي‌گيرد كه منطقه غرب آسيا به ويژه سوريه و عراق شاهد تحولات مهمی به نفع ایران و حزب الله است و از سوی ديگر فشارهای امريكا، عربستان و اسراییل عليه حزب الله و ايران رو به فزونی است. در رابطه با استعفای نخست‌وزير لبنان نكات زير قابل ذكر است:

جزئیات

عربستان و حرکت به سوی اسلام اعتدالی

۱۳۹۶ آبان ۰۴

«ما به سمتی می‌رویم که قبلا در آن قرار داشتیم، کشوری که آغوشش به سمت تمام ادیان و دنیا باز است»؛ این بخشی از سخنان «محمد بن‌سلمان»، ولیعهد تازه‌کار عربستان است که آرزو‌های زیادی برای ریاست در سر دارد. ولیعهد عربستان در نشست ابتکارات سرمایه‌گذاری در ریاض، گفت که عربستان سعودی به اسلام متعادلی که آغوشش برای تمام ادیان باز است، رو خواهد کرد.

جزئیات

ایران و توصیه‌های تیلرسون به کنگره

۱۳۹۶ مهر ۲۳

مثل سه چهار موضوع مهم انتخاباتی دیگر که پا در هوا مانده‌‌اند، بیمه درمانی اوباما، مهاجرت و دیوارسازی در مرز مکزیک و سیاست مالیاتی، تعیین تکلیف با برجام هم با سخنرانی ترامپ به دوش کنگره افتاد.

جزئیات

پروژه اصلاحات اجتماعی در عربستان

۱۳۹۶ مهر ۱۸

مدتی پیش و با کنار گذاشتن جنجالی بن نایف و افزایش قدرت محمد بن سلمان در کشور عربستان شاهد آن بودیم که برخی تغییرات تدریجی آغاز شد. این تغییرات که در روزهای اخیر بیشتر در رسانه‌ها پررنگ شده است ذیل مسائل فرهنگی و اجتماعی طبقه‌بندی می‌شود، تغییرات و اصلاحاتی همچون صدور مجوز به زنان برای رانندگی، فرمان تدوین قانونی طی دو ماه آینده برای حمایت از زنان در برابر آزار جنسی و کلامی، اجازه به زنان برای صدور فتوا و. . .

جزئیات

آیا سادات «خوب» بود یا «بد»؟

۱۳۹۶ مهر ۱۷

محمد انور السادات سیاست‌مدار، نظامی مصری بود. وی اولین حاکم یک کشور عرب بود که پیمان سازش را با دولت اسرائیل امضاء نمود. هرچند این پیمان در افکار عمومی غرب و اسراییل یک موفقیت جدی برای اسراییل محسوب می‌شد اما افکار عمومی اغلب اعراب مسلمان مخالف این قرارداد بود. در نوشتار پیش رو به کارنامه او می پردازیم.

جزئیات

رفراندوم کردستان؛ ایران و ترکیه

۱۳۹۶ مهر ۱۷

علی رغم مخالفت جهانی همه پرسی استقلال کردستان در شرایط بحرانی خاورمیانه برگزار شد. رویکرد ایران و ترکیه در قبال ان چه خواهد بود؟ دکتر محمد مسجد جامعی به این پرسش پاسخ می دهد.

جزئیات

ایران، عربستان و سازمانی همیشه بازنده

۱۳۹۶ مهر ۱۶

سازمان مجاهدین خلق توان فهم تحولات درون جامعه خود را ندارند و مرتب از دامان دیکتاتور آدم کشی به آغوش مستبدی دیگر جا عوض می کنند به گمان آنکه در پس این سالهای تاریکی سحری باشد.

جزئیات

دین صلح و جهل مقدس

۱۳۹۶ مهر ۱۲

گفتگوی حاضر واکاوی مبانی نظری گروههای تندرویی نظیر داعش است. دکتر داوود فیرحی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران معتقدند در اسلام اگرچه با ترور مواجه بوده ایم اما تروریسم مبانی تئوریک فقهی ندارد و خشونتی که امروز در جهان اسلام شاهد هستیم وارداتی است. خشونتی که در این گروهها از باب ضرورت تئوریزه شده است و دلیل شرعی ندارد و یا اگر دلیلی شرعی هم برای آن بیاورند دلیل شرعی ثانویه است.

جزئیات

کردهای ایران را بر سر دو راهی قرار ندهیم

۱۳۹۶ مهر ۰۴

این روزها موضوع رفراندوم اقلیم کردستان برای استقلال از کشور عراق، موضوع رسانه‌ها،تحلیل‌‌ها و شبکه‌های اجتماعی ایرانیان هم شده و مانند بسیاری از موضوعات دیگر کاربران را به دو گروه عمده مخالف سرسخت و موافق سرسخت تقسیم کرده است.

جزئیات

نقشی که اسراییل در رفراندوم استقلال کردستان عراق بازی می کند

۱۳۹۶ شهریور ۲۹

ساکنان مناطق تحت کنترل کردها در شمال عراق روز ۲۵ سپتامبر فرصت خواهند یافت تا با شرکت در یک همه‌پرسی در مورد آینده این منطقه خودمختار در شمال عراق تصمیم بگیرند.

جزئیات

جانشینان‌احتمالی آل‌سعود به مراتب برای ایران بدتر خواهندبود

۱۳۹۶ شهریور ۲۶

خاورمیانه به منطقه ای برای تضادها و توافق قدرتهای بین المللی و منطقه ای تبدیل شده است. بیشترین اخبار روابط بین الملل و بحرانها در حال حاضر از این منطقه مخابره می شود. یکی از بازیگران مهمی که در این راستا نیازمند شناخت بیشتر است عربستان است. در این باره خبر آنلاین با محمد مسجد جامعی دیپلمات و سفیر سابق ایران در مراکش و کارشناس مسائل عربی گفت و گو کرده است که مشروح آن را در ادامه می خوانید:

جزئیات

پنج نگرانی جدی از استقلال اقلیم کردستان عراق

۱۳۹۶ شهریور ۲۵

مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق اعلام کرده است که همه پرسی استقلال کردستان عراق از دولت مرکزی عراق ۲۵ سپتامبر یا ده روز دیگر برگزار می شود و شواهد حاکی از این است که این اقلیم قصد دارد تا عید نوروز اعلام استقلال کند. دولت اقلیم کردستان تاکنون توصیه کشورهای همسایه و نیز آمریکا را برای تاخیر در انجام همه پرسی نادیده گرفته است. این اقدام ضمن اینکه تیر خلاصی به تمامیت ارضی ضعیف شده عراق به حساب می آید٬ اقلیم کردستان را نیز به محل تلاقی بسیاری از تنش های خاورمیانه تبدیل خواهد کرد.

جزئیات

پیامدهای رفراندوم کردستان برای منطقه چه خواهد بود؟

۱۳۹۶ شهریور ۲۲

حکومت محلی کردستان عراق بنا دارد تا رفراندمی برای استقلال این منطقه از عراق در ۲۵ سپتامبر برگزار کند. رفراندم با مخالفت فراگیری از سوی مجامع بین‌المللی مانند سازمان ملل و قدرتهای بزرگ مانند آمریکا و قدرتهای منطقه‌ای اعم از ایران و ترکیه مواجه شده است. حکومت مرکزی بغداد نیز با اجرای آن مخالف است. برخی اقلیت‌های غیر کرد واقع در کردستان نیز همچون گروهی از ترکمنها و عربها و مسیحیان آشوری با اجرای این رفراندم مخالف هستند.

جزئیات

بالا گرفتن تنش میان گروه‌های شیعه و آمریکا در عراق

۱۳۹۶ شهریور ۱۳

با تضعیف داعش در عراق و سوریه، نیروهایی که با این گروه می‌جنگیدند، با حساسیت بیشتری به یکدیگر می‌نگرند. ایالات متحده آمریکا و ایران بر سر افزایش نفوذ در عراق رقابت می کنند و اتهام‌زنی به طرف مقابل، در حال گسترش است.

جزئیات

چه چیز ایران و ترکیه را به یکدیگر نزدیک کرده است؟

۱۳۹۶ شهریور ۰۶

رفت و آمدهای دیپلماتیک اخیر ایران و ترکیه برخی ناظران را به این نتیجه رسانده که روابط دو کشور وارد مرحله جدیدی شده است و مجموعه اشتراکات و نگرانی ها از مسائل منطقه ای دو کشور را به همدیگر نزدیک کرده است. سوریه، عراق و روند تحولاتی که کردها در این دو کشور می توانند در آینده رقم بزنند، از جمله دغدغه‌های تهران و آنکاراست.

جزئیات

نظام بین الملل و ژئوپلیتیک جدید خاورمیانه

۱۳۹۶ شهریور ۰۵

این مقاله در دو سطح تحلیل سازماندهی شده است: ساختار قدرت سیاسی و اقتصادی در نظام بینالملل جدید و سپس پیامدهای این ساختار بر تحولات ژئوپلیتیکی خاورمیانه. فرضیه مقاله مطرح میکند که «خروجیهای ژئوپلیتیک خاورمیانه عمدتاً تحت تأثیر اختلافات، رقابتها و تفاوت‌‌های کشورهای قدرتمند خاورمیانه است، ولی درعین‌حال، رقابتهای جهانی و اروپایی آمریکا و روسیه که قطبهای موجود خاورمیانهای را تقویت میکنند، بیشتر در پی مدیریت اختلافات هستند تا حل آن‌ها».

جزئیات

اخلاق در وضعيت صلح مسلح

۱۳۹۶ مرداد ۳۰

روياي صلح جاودانه جهانی كانت با توجه به شرايطی كه در آن به سر می بريم، چندان واقع نگرانه به نظر نمي‌رسد، در گوشه و كنار جهان به ويژه منطقه خاورميانه جنگ به انحای گوناگون در جريان است و از اين‌رو ضرورت دارد اگر نمی شود نجنگيد، دست‌كم با اخلاقيات جنگ آشنا شويم. اين موضوع نشستی بود كه عصر ديروز برگزار شد و در آن سعيد حجاريان و داود فيرحی هر يك به وجهی به اخلاقيات جنگ و صلح پرداختند. در ادامه گزارشی از اين سخنرانی ها از نظر میگذرد:

جزئیات

نقش آیت الله بهبهانی در کودتای 28 مرداد

۱۳۹۶ مرداد ۲۸

نزدیک به شصت‌وچهار سال از کودتای بیست‌وهشتم مرداد و سقوط دولت مصدق می‌گذرد و در تمام این سال‌ها آنچه در این روز گذشت و آنچه به منجر به وقوع این اتفاق شد؛ یکی از مهمترین بحث‌های جامعه ایرانی بوده است. اسناد تازه منتشر شده از سوی آمریکا درباره کودتای ۲۸ مرداد نیز بار دیگر گفت‌وگوها و نظرات مختلف درباره این واقعه مهم تاریخ معاصر ایران را داغ کرد و سؤالاتی را پیرامون نقش افراد مختلف در کودتا در اذهان ایجاد نمود

جزئیات

هزاره ها، قربانیان بی صدای یک نسل کشی

۱۳۹۶ مرداد ۲۴

افغانستان در میان تمام کشورهای آسیایی یکی از بیشترین تنوع‌های قومی را دارد، بیش از 10 قوم مختلف با تفاوت های نژادی اثبات شده در این کشور بزرگ زندگی می کنند که فقر و نا برابری، جنگ های پی در پی، و آشوب سیاسی کیفیت زندگی همه آن ها را تحت تاثیر قرار داده است.

جزئیات

بنیادگرایی اسلامی در گفتگو با سید حسین نصر

۱۳۹۶ مرداد ۱۷

به نظر پرفسور سید حسین نصر، آنچه اکنون به نام داعش می‌بینیم بی‌ارتباط با اتفاقات چهارده قرن گذشته در جهان اسلام نیست. او معتقد است که گسترش داعش به دلیل بدخوانی از کلمه جهاد در اسلام است. با پرفسور نصر درباره‌ی علل تاریخی پیدایش داعش در کشورهای سوریه و عراق به گفت وگو نشستیم.

جزئیات

ايران و عربستان پشت چراغ سبز

۱۳۹۶ مرداد ۱۳

ديدار ناگهانی دو روز پيش وزرای امور خارجه ايران و عربستان در حاشيه نشست فوق‌العاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی در استانبول، در کنار ديگر پالس‌های عربستان به ايران، پس از به قدرت‌رسيدن بن سلمان پسر جوان ملک سلمان، نشان از رويکرد جديد اين کشور در قبال ايران دارد. نکته مهم اتفاقات اخير اين است که دو کشور هنوز به بهترشدن روابط في‌مابين اميد دارند. در همين حال واشنگتن‌پست هم در گزارشی به بن سلمان توصيه کرده که در برابر ايران از قدرت نرم بهره بگيرد.

جزئیات

سلفی و نئوسلفی در بستر تحول

۱۳۹۶ مرداد ۱۲

با توجه به اینکه ادبیات مربوط به تحولات عربستان سعودی توسط غربی ها تولید و سپس به فارسی برگردان می شود، بین دو مفهوم سلفیان جدید و یا همان نئوسلفی ها و نیروهای الصحوه خلط صورت می گیرد. در این نوشتار به شرح حال این دو گروه می‌پردازیم.

جزئیات

هدف مقتدی صدر از سفر به عربستان چه بود؟

۱۳۹۶ مرداد ۱۱

سفر مقتدی صدر روحانی شیعه عراقی به عربستان به دعوت رسمی محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، موجی از واکنش ها را به دنبال داشته است. اگرچه می توان این سفر را در ادامه سفر مقامات ارشد عراق به عربستان در چارچوب گسترش روابط دوجانبه پس از بازگشایی سفارتخانه عربستان در بغداد مورد ارزیابی قرار داد، اما انجام این سفر در آستانه پاکسازی عراق از داعش، تغییر و تحولات سیاسی در بغداد و تنش های ایران و عربستان حاوی پیام ها و پیامدهایی است که ابعاد این سفر را فراتر از تعاملات دوجانبه نشان می دهد

جزئیات

آیا سیاست خارجی ما موفق است؟

۱۳۹۶ مرداد ۱۰

برای آنکه یک کشور روابط خارجی داشته باشد، ابتدا باید استراتژی سیاست خارجی طراحی کند. روابط خارجی ما نیز مانند اقتصاد، در حالت رکود است زیراکه سیاست خارجی فعلی با فرمول‌های ۲۵ سال پیش عمل می کند. ابتدا باید به روز شد تا بتوان روابط خارجی داشت

جزئیات